Beşinci Şua'ya baktığımızda, hadislerdeki teviller hiç akla gelmeyecek şeyler, belli ki ilham eseri yazılmış. Üstad, "kırk sene önce yazılmış" diyor, nerden bileceğiz önceden yazdığını, süfyanı gördükten sonra yazmış… Beşinci Şua'nın telif tarihi nedir?

Değerli Kardeşimiz;

Aşağıdaki pasajlardan Beşinci Şua'nın 1908'de yazıldığı şeklinde kanaatimiz mevcuttur.

"Beşinci Şuanın aslı, otuz kırk sene evvel yazılmış müteşabih hadîslerdir; fakat ümmette eskiden beri intişar eden bir kısmına gerçi bazı ehl-i hadîs bir zaafiyet isnad etmişler, fakat zâhirî mânâları medâr-ı itiraz olmasından, sırf ehl-i imanı şüphelerden kurtarmak için yazıldığı halde, bir zaman sonra onun harika tevillerinin bir kısmı gözlere göründüğü için biz onu mahrem tuttuk, tâ yanlış mânâ verilmesin. Sonra, müteaddit mahkemeler onu tetkik edip teşhirine sebep olmakla beraber, bize iade ettikleri halde, şimdi beni tekrar onunla suçlu yapmak ne kadar adaletten, haktan, insaftan uzak olduğunu, bizi kanaat-ı vicdaniye ile mahkûm edenlerin vicdanlarına ve onları dahi mahkeme-i kübrâya havale ederek, deriz." (1)

"Bu Beşinci Şuayı hükümetin eline geçmeden evvel biz mahrem tutuyorduk. Hem bütün taharrilerde bende bulunmadı. Hem maksadı yalnız avâmın imanlarını şüphelerden ve müteşabih hadisleri inkârdan kurtarmaktır. Dünya cihetine üçüncü, dördüncü derecede, dolayısıyla bakar. Hem verdiği haberler doğrudur. Hem ehl-i siyaset ve dünya ile mübareze etmiyor, yalnız ihbar eder. Hem şahısları tayin etmiyor. Küllî bir surette, bir hakikat-i hadîsiyeyi beyan eder. Fakat, o küllî hakikati bu asırdaki dehşetli bir şahsa tam tatbik etmişler. Onun için bu senelerde yeni telif edilmiş zannıyla itiraz ettiler. Hem o risalenin aslı, Dârü'l-Hikmetten daha eskidir. Yalnız bir zaman sonra tanzim edildi, Risale-i Nur'a girdi. Şöyle ki:"

"Bundan kırk sene evvel ve Hürriyetten bir sene evvel İstanbul'a geldim. O zaman Japonya'nın Başkumandanı, İslâm ulemasından dinî bazı sualler sormuştu. Onları İstanbul hocaları benden sordular."

"Hem çok şeyleri o münasebetle sual ettiler."

"Ezcümle, bir hadiste,'Âhir zamanda dehşetli bir şahıs sabah kalkar, alnında "Hâzâ kâfirün" yazılmış bulunur.' diye hadis var deyip benden sordular. Dedim: 'Bir acîp şahıs bu milletin başına geçer ve sabah kalkar, başına şapka giyer ve giydirir.'"(2)

Üstad'ın, Beşinci Şua'nın, Dârü'l-Hikmet'ten daha eski olduğunu vurgulaması, bu risalenin cumhuriyetten daha önce kaleme alındığını ispat ediyor. Zira, Dârü'l-Hikmet bir Osmanlı kurumudur ve cumhuriyetin ilanı ile lavğ edilmiştir. Zaten Beşinci Şua'nın birçok tevili de cumhuriyetin ilanından sonra vuku bulmuştur.

Bu ölçüler ışığında baktığımız zaman, Beşinci Şua'nın 1908 tarihinde yazıldığı anlaşılıyor. Tevillerin vukuu ise ortalama olarak yirmi yıl sonra gerçekleşiyor. Üstelik bütün tevil ve yorumlar, tamı tamına mutabık olarak gerçekleşiyor. Bu da, Üstad'ın yazıya geçmiş ve sürekliliği olan bir kerameti olduğu zahir bir şekilde anlaşılıyor. Bize göre her bir tevil ve yorum ayrı ayrı olarak bir keramet, bir ikram-ı İlahidir.

Dipnotlar:

(1) bk. Şualar, On Dördüncü Şua.
(2) bk. Şualar, Afyon.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü