Büyük Cevşen’de geçen dualar kimlere aittir? Son Tazarru ve Niyaz bölümündeki birinci dua Geylani Hazretlerinin yakarışıyla başlıyor. Duanın tamamı Geylani Hazetlerinin mi Üstad'ın bölümü de var mı?

Değerli Kardeşimiz;

"Hizb-i Envari’l-Hakaikı’n-Nuriye" veya diğer adıyla "Büyük Cevşen", bizzat Bediüzzaman Hazretlerinin "Mecmuâtü’l-Ahzab"dan ve Risale-i Nur’daki hakikatlerden derlediği bir dua mecmuasıdır.

Eser yedi bölümden oluşmaktadır.

Birinci Bölüm: okunması çok sevaplı ve faziletli olan Yasin, Fetih, Rahman, Mülk ve Nebe sureleriyle, Haşir ve Bakara surelerinin son ayetleri yer almaktadır.

İkinci Bölüm: Cebrail (as)’in Peygamberimize (asm) vahiyle getirdiği, “Zırhı çıkar, bunu oku!” dediği, içerisinde Cenâb-ı Hakk'ın bin bir ismiyle yapılan kıymettar duaların yer aldığı “Cevşen” bulunmaktadır.

Üçüncü Bölüm: Şâh-ı Nakşibend Hazretlerinin (ks) tanzim ettiği “Evrâd-ı Kudsiye” yer almaktadır. Bu evrâdın yüz hasiyetinin ve faydasının bulunduğunu belirten Bediüzzaman Hazretleri, Şâh-ı Nakşibend’in bu duayı, Peygamberimiz (asm)'den mana âleminde ders aldığını belirtmektedir.

Dördüncü Bölüm: Peygamber Efendimize (asm) mana yönünden en mükemmel ve en câmî salavatların bulunduğu “Delâili’n-Nur”dur.

Ayrıca bu bölümün sonunda şu dualar da bulunmaktadır:

a. Sekine Duası: Bediüzzaman’ın “esmâ-i sitte-i meşhure” olarak tâbir ettiği altı İsm-i A’zam’la birlikte bazı âyetlerin yer aldığı “Sekîne”dir.

b. Münâcât-ı Veyse’l-Karâni: Veysel Karanî Hazretlerinin münâcâtı bulunmaktadır.

c. Dua-i Tercüman-ı İsm-i A'zam: Bu duanın aslı vahiyle Peygamber Efendimiz (asm)'e hediye edilmiştir. Allah’ın isimleri şefaatçi kılınarak cehennem azabından Allah’a sığınmamızı sağlayan bir duadır.

d. Dua-i İsm-i A'zam: Allah’ın isimlerinden bir demet olup, aslı vahiy ile Peygamber Efendimiz’e (asm) bildirilmiştir. Cenâb-ı Hakk’ın pek çok ismi zikredilerek yapılan duadır.

Beşinci Bölüm: Hazret-i Osman’ın (ra) tanzim ettiği “Münâcâtü’l-Kur’ân” bulunmaktadır. Bu evraddaki dua cümleleri, doğrudan doğruya ayetteki ifadelerden alınmıştır. Bediüzzaman bu münacatın baş kısmında şöyle demektedir:

"Bu münâcât aynen Cevşen ve Celcelutiye gibi gayet kudsîdir ve ayetlerin sarîh lafızlarını alması cihetiyle onlardan daha yüksektir."

Altıncı Bölüm: “Tahmidiye”den meydana gelmiştir. Allah’ın ihsan ettiği nimetler için çok geniş ve küllî hamdleri içine alan bu duanın, pek çok maddi ve manevi hastalığa da şifâ olduğu belirtilmektedir.

Yedinci Bölüm: "Hülâsatü’l-Hülâsa", Allah’ın varlık ve birliğine, kâinatın ve içindeki mevcudatın şehadetini ihtiva etmektedir. Ayetü’l-Kübrâ Risalesinin özeti hükmünde olan bu bölüm hakkında Bediüzzaman, “Ara sıra bazı vakitte okunsa güzel olur, imana kuvvet verir.” demektedir.

Bu bölümün sonunda yer alan “Tazarru ve Niyaz” başlıklı bazı baskılarda üç bazılarında ise dört adet dua vardır:

a. Tazarru ve Niyaz-1: Gavs-ı Azam'ın ilgili duası Mecmuatu’l-Ahzab’ın 329-355 sayfaları arasında yer alan uzunca bir münacattır. Üstad Hazretleri, Büyük Cevşen’de “İlahî ez-Zünubu ahresetnî...” şeklinde başlayan duayı, Gavs-ı Azam'ın bu münacatını olduğu gibi değil, değişik yerlerinden alıntılar yaparak ve bazı ifadeleri değiştirerek oluşturmuştur.

Diğer dualar Üstad Hazretlerine aittir. Bu dualar içerisindeki bazı ifadelerin başkaları tarafından da kullanılması, bu aidiyete bir zarar vermez.

b. Tazarru ve Niyaz-2

c. Tazarru ve Niyaz-3

d. Tazarru ve Niyaz-4

Ayrıca bazı baskılar, Hz. Peygamberin (asm) nazım şeklinde Hz. Ali (ra)’ye yazdırdığı, aslı vahiy olan "Celcelûtiye" kasidesi ile sona eriyor. Celcelûtiye’nin Süryânice bedî’ (eşsiz güzel) anlamına geldiğini söyleyen Bediüzzaman, bu duanın pek çok sırları sakladığını, gelecek zamana baktığını, istikbalden ve hatta Risâle-i Nur’dan haber verdiğini de ifade eder. (bk. Mektubat, İşarat-ı Gaybiyye Hakkında Bir Takriz.)

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü