Büyük İslam âlimleri bazı nazariyeleri savunmuşlar. Acaba Üstad Bediüzzaman Hazretlerinin de bir nazariye(teori)si var mıdır?
Değerli Kardeşimiz;
Nazariye (teori), doğruluğu kati olarak ispat edilmemiş fikir ve düşünceler demektir. Üstad Hazretleri eserlerinde daima hakikat ve kati meseleler üstünde durmuştur. Nazari şeylere önem vermemiştir. Hatta tam aksine, eserleri, tamamı ile bozuk ve fasit nazariyeleri çürütmek esası üstünde gitmiştir.
Risale-i Nurların en çok üstünde durduğu ve kati bir surette çürüttüğü nazariyeler ise, materyalist ve determinist nazariyelerdir. Yani eşyayı tabiat, sebepler ve tesadüf yapıyor, diyen batıl felsefi fikirleri çürütmek ve imkansızlığını ilan etmek Risale-i Nurların en birinci vazifesi olmuştur.
Diğer az revaçta olan felsefi teorilerde yine Risale-i Nurlar tarafından kati bir şekilde çürütülmektedir.
Mesela “sudur nazariyesi" buna bir örnektir. Sudur, bir şeyin Allah’tan iradesiz ve zorunlu olarak meydana çıkmasıdır ki burada hem Allah’ın irade sıfatı inkâr ediliyor, hem de Allah, sebeplere muhtaç gibi gösteriliyor. Risale-i Nurların yüzlerce parçası Allah’ın varlığı ile beraber ezeli ve ebedi sıfatlarını da beraberinde ispat ediyor. O risalelerin hepsi, bu nazariyenin batıllığını kati bir şekilde ilan ve izhar ediyor.
Üstad Hazretleri bu hususta şu ifadeleri kullanıyor:
" 'Birden bir sudur eder.', yani 'Bir zattan bizzat birtek sudur edebilir. Sair şeyler, vasıtalar vasıtasıyla ondan sudur eder.' diye, Ganiyy-i ale'l-Itlak ve Kadîr-i Mutlakı âciz vesaite muhtaç göstererek, bütün esbaba ve vesaite, rububiyette bir nevi şirket verip, Hâlık-ı Zülcelâle 'akl-ı evvel' namında bir mahlûku verip adeta sair mülkünü esbaba ve vesaite taksim ederek, bir şirk-i azîme yol açan şirk-âlûd ve dalâlet-pîşe o felsefenin düsturu nerede? Hükemanın yüksek kısmı olan işrakıyyun böyle halt etseler, maddiyyun, tabiiyyun gibi aşağı kısımları ne kadar halt edeceklerini kıyas edebilirsin."(1)
Özet olarak, Üstad Hazretleri nazariyeci değil hakikatçidir, kati meseleler üstünde durur.
(1) bk. Sözler, Otuzuncu Söz.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü