"Çünkü müsavatın medarı ya adem-i faidedir veya mûcibin adem-i vücududur…" cümlesini izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Bu mevzunun konu bütünlüğünde;
"İnkâr edenlere gelince, sen onları inkârlarının âkıbetinden sakındırsan da birdir, sakındırmasan da. Onlar inanmazlar." (Bakara, 2/6)
ayetinin korkutmak ile korkutmamanın eşitliği ifade ediliyor. Yani Peygamber Efendimize (asm), "Senin onları inzar etmekle etmemen arasında onlar açısından bir fark yok; ama kendin açısından sen tebliğ sevabı alırsın." deniliyor.
"Çünkü, müsavatın medarı ya adem-i faydadır veya mûcibin adem-i vücududur." Bu cümlede ise; inzar etmek ile etmemenin eşitliğindeki nedensellik açıklanıyor. Eşitliğin medarı ve sebebi; ya inzar etmenin fayda etmeyeceğidir ya da inzara yani korkutmaya cevap verecek muhatabın kabul etmek noktasında eksikliğidir. Bazen muhatabına soru sorduğun ve cevap alamadığın zaman, "Ha var ha yok!.." deyip kızmak gibi. Kafirler, Peygamber Efendimiz (asm)'in iman teklifi karşısında; "ha var ha yok" gibi bir tavır içindeler. Yoksa zat ve cisim noktasından yok demek değildir. Davete icabet edecek bir varlık gösteremiyorlar demektir.
İnzar; burada korkutmak ve ihtar etmek anlamındadır. Müşrikleri inzar etmekle etmemek arasında, müşrikler açısından fark yoktur. Yani inzar etmekle etmemek eşittir. Zira onların inzar edilse de edilmese de iman etmeyeceklerini Allah ezeli ilmi ile biliyor.
Lakin inzarı yapan Peygamber Efendimiz (asm) açısından, inzar etmekle etmemek arasında sevap ve mükafat farkı vardır. İnzar ettiği zaman tebliğ sevabı alıyor, yapmaz ise bu sevaptan mahrum kalıyor, demek yapmak ile yapmamak arasında böyle bir fark vardır. Eşitlik burada geçerli değildir.
Eşitlik müşrikler açısından geçerlidir. Zira bu eşitlikte bir fayda yoktur ya da inzar fiilinin gerekçesi yoktur. İnzar fiilinin gerekçesi ise; hidayet ihtimalidir. Tabi bu eşitlik Allah katındadır, insanlar için değildir. Zira biz kimin inzara cevap vereceğini bilemediğimiz için, herkes potansiyel olarak hidayet ehlidir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
