"Eğer mescide gidip gelmekte kebaire maruz kalırsa, halvethanesinde bulunması lâzımdır." Günümüz şartları düşünüldüğünde, namazımızı cami yerine evimizde kılmamız daha uygun denebilir mi?
Değerli Kardeşimiz;
Ayette "zina yapmayın" ifadesi yerine, "zinaya yaklaşmayın" ifadesi geçiyor. Yaklaşmamaktan kastedilen mana; "zinaya düşürecek ortam ve araçlardan uzak durun" anlamındadır. Zira zina öyle bir illettir ki, onun yakınına yaklaşırsan, insanı anında içine çeker ve iradeyi iptal eder. Bu yüzden zina haram olduğu gibi, ona götürecek araç ve vasıtalar da haram kılınmıştır.
Zinanın mukaddemesi zina gibidir sözü, maksada işaret eder. Yani zinaya götürecek bir şeyin içine girersen, zina edilmesi kaçınılmaz hale gelir, demektir.
Öyle ise zina ile onun öncülleri, yani zinaya götürecek vasıtalar, kaçınmak ve sakınmak noktasından aynı tehlike içindedir. Belki zinanın günahı ile zinaya götüren vasıtaların günahı aynı değildir; yalnız tehlike noktasında bakmak ile zina arasında bir fark yoktur.
Üstad Hazretleri bu noktaya işaret etmek için, yani bakmak ile zinayı aynı tehlikede ve riskte göstermek niyeti ile kebair olmayan küçük günahlara kebair demiştir. Mantık ayetin mantığı olduğu için tenkide medar olamaz.
Özet olarak; zina ile zinaya götüren açıklık aynı derecede günah değiller; zira zina yedi büyük günah içinde iken, zinaya götüren açıklığa bakmak sagairdendir, yani küçük günahlar sınıfındandır. Ama yukarıda da izah edildiği üzere; tehlike ve risk noktasından aynıdırlar ve Üstad Hazretleri bu noktaya işaret ediyor.
Fıkıh kaynaklarında "mefsedeti def, menfaati celbden önce gelir" hükmü esastır. Yani ameller konusunda haramı terk etmek, salih amel işlemekten önce gelir. Şayet salih amel işlemek bazı günahlara girmeyi gerektiriyor ise, günahtan korunmak için o salih ameli terk etmek gerekir.
Mesela, Sultan Ahmet Camii'nde cemaat ile namaz kılmak güzeldir. Lakin turistik bir mekan olmasından dolayı birçok günahlara girmekte mukadderdir. Öyle ise o günahlara girmemek için evde tek başına namaz kılmak Sultan Ahmet Camii'nde cemaatle namaz kılmaktan daha evla ve elzemdir. Bu durumda olanların takvayı esas alarak evde namaz kılmayı cami de cemaatle namaz kılmaya tercih etmesi makuldür.
Üstad Hazretleri bu realiteden hareketle, bu zamanda amel-i salihin yerini takvanın aldığını ve takva içinde bir çeşit salih amelin olduğunu söyleyerek insanları takvaya teşvik ediyor. Zarardan korunmak menfaati elde etmekten önce gelir, kaidesince takva bu zamanda salih amelin önüne geçmiş, az bir takva çok salih amelin yerini tutar bir vaziyete gelmiştir.
Ancak camiye gitmede bir sıkıntı yoksa, elbette ki camiyi tercih etmek gerekir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
