"Ehl-i tabiat, esbaba hakikî bir tesir veriyor." cümlesini açıklar mısınız?

Değerli Kardeşimiz;

Ehl-i tabiattan maksat; materyalist ve determinist felsefedir. Bu felsefeye göre kainatta olan biten her şey sebepler eli ile oluyor. -Haşa- "Allah yok, madde de ezelidir" deyip, kainatın bütün tedbir ve idaresini de sebeplere havale ediyorlar. Yani maddeyi ve sebepleri ilahlaştırıp ona tapıyorlar. Tıpkı müşriklerin putlara tapması gibi bunlar da sebepleri ilahlaştırıp ona tapıyorlar. Allah’ın kainattaki varlığını, birliğini ve tedbir ve terbiyesini inkar edip sadece sebepleri merci biliyorlar.

Halbuki sebep dedikleri şeyler cansız, şuursuz, ilimsiz ve iradesiz şeylerdir. Görünüşte sebepten husule gelen şeyler ise, mükemmel bir sanat, mükemmel bir eserdir. Böyle mükemmel bir neticeyi, böyle aciz ve ilimsiz sebepten bilmek ahmaklığın en aşağı mertebesi olsa gerek.

Kainat ve kainatın unsurları ve elementleri arasında açıkça görülen yardımlaşma, dayanışma, cevaplaşma, kucaklaşma gibi fiiller kainatı parçalanmaz ve bölünmez bir bütün haline getiriyor. Bu fiiller sayesinde kainat adeta kompleks çalışan bir fabrika şekline giriyor. Bir bütün olan ve fabrika şekline giren kainat, tamamı ile hayat sahiplerine hizmet ediyor.

Mesela; bir elmanın teşekkülünde ve oluşmasında güneş, hava, su, toprak, elementler, dolaylı olarak yıldız ve galaksiler, hepsi bir intizam ve yardımlaşma içinde çalışıyorlar. Şayet bu unsurlardan bir tanesi, bu yardımlaşma ve dayanışma içinden çıksa elma olmaz. Mesela; güneş bu halkadan çıksa elma vücut bulamaz. Ya da milyarlarca yıl uzakta olan bir galaksi yörüngesini şaşırıp intizamı bozsa, kainat sistemi yerle bir olup elma yine oluşamaz.

Nasıl fabrikanın içindeki makine ve cihazlardan birisi bozulsa ya da atıl kalsa, netice elde edilemez, yani ürün alınamaz ise, kainat fabrikasının bir dişlisi kırılsa ya da bozulsa kainatta hayat mümkün olmazdı.

Demek hayat kimin ise, hayatın oluşumunda hizmet eden kainat da onundur. Bu da Allah’ın kainat üstündeki Rububiyet ve Uluhiyetini açıkça bize gösterip ispat ediyor. Güneşin basit bir elmaya boyun eğmesi ve ona hizmetkarlık yapması, Allah’ın tedbir ve terbiyesinin her şeyi kuşattığını bize gösteriyor. Daha bunun gibi binlerce örneği buna kıyas edebiliriz.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü