"Evet, hatt-ı harbde siperde oturup müdafaa eden bir nefer, etrafında bulunan boş siperlere gitmeyip, bulunduğu siper içinde diğer bir pencereyi açması elbette bir ihtiyaca binaendir." Diğer pencere açmak, tekrar anlamına mı geliyor?

Değerli Kardeşimiz;

"Kezâlik, Birinci Babda tevhidin beyanı için zikredilen delillerde vâki olan tekrarları faydasız zannetme. Hususî makamlarda, ihtiyaca binaen zikredilmişlerdir. Evet, hatt-ı harpte siperde oturup müdafaa eden bir nefer, etrafında bulunan boş siperlere gitmeyip, bulunduğu siper içinde diğer bir pencereyi açması, elbette bir ihtiyaca binaendir."(1)

Burada ifade edilen, boş ve farklı siperler, tevhide dair “başka deliller” demektir. Her bir siper bir delile teşbihtir. Bir siper içindeki pencere ya da pencereler ise, delilin başka veçhelerine işarettir. Bazen olur ki, bir delilde on farklı pencere bulunabilir.

Üstad Hazretleri tevhide dair bir delili bütün cihetlerini, inceliklerini ve pencerelerini göstererek tarif ve talim ediyor. Bu da zahiren tekrar gibi duruyor, ama tekrardan ziyade, aynı delilin köşe ve bucaklarında bir gezintidir.

(1) bk. Mesnevî-i Nuriye, Katre.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü