Felsefeyle uğraşan Farabi gibi İslam düşünürlerinin zamanla itikadlarında zedelenme meydana geldiği doğru mudur? İnsan sadece akılla Allah'a ulaşabilir mi?
Değerli Kardeşimiz;
Felsefe, aklı esas alan bir düşünce metodudur. Filozoflar, kâinatta olup biten bütün hâdiseleri sadece akılla anlamaya çalışırlar.
Akıl, ancak vahyin ışığında hakikate ulaşabilir. Vahye tâbi olmayan filozofların fikirleri meydandadır. Hiç birisi kâmil mânâda doğru ve sağlam itikada ulaşamamışlar, itikatta taklitten öteye geçememişlerdir. Vahye tâbi olan avam bir mü’minin imanı, felsefe ve akla tâbi olmuş dâhi filozoflardan daha sağlamdır. Bu yüzden Üstad, "İbn-i Sina gibi filozoflar meslek itibari ile âdi bir mü’min derecesine çıkamıyor." diyor.
Yıldız böceği, küçük ışıkçığına itimad edip güneşin ışığına meydan okuduğu için, zifiri karanlığa mahkûm olmuştur. Aynı şekilde sadece aklına güvenen ve her şeyi akılla halletmeye çalışan filozoflar da vahiy güneşinden istifade etmeyip, kendi kafa fenerlerine itimat ettikleri için, kâinat karanlığı içinde taklidî bir imanı zor elde etmişlerdir. İbn-i Sina’nın "Haşirde akıl ile gitmek imkânsız, ama iman ile teslim oluruz.", sözü aklın, hâdiseleri anlamakta ne kadar aciz kaldığının delilidir.
İnsan, mücerred akıl ile Allahü Teâlâ'nın varlığını bilse dahi, O Zât-ı Akdes'in kudsî sıfatlarını ve esmasını, bu kâinatın yaratılış hikmetini, insanların vazifelerini, şu mevcudatın nereden gelip, nereye gittiklerini ve ahirete ait hakikatleri bilemeyeceğinden Cenâb-ı Hak onlara peygamberler ve semavî kitaplar gönderdi.
Sadece akıl ile hareket edenler, hadiselerin iç yüzünü, necat yolunu, âlem-i ahirette olacak vukuatları bilemezler ve bilemediler de. Kur’an ve diğer semavî kitaplar, âlem-i ahirette olacak bütün hâdiseleri bir harita gibi insan aklının önüne koymuşlardır. Vahy-i ilahide akıl ve mantığın kabul edemeyeceği veya inkâr edeceği hiçbir hakikat yoktur. Evet, gelen her peygamber aynı davayı anlatmış ve aynı hakikati ders vermiş ve aynı çizgide ittifak etmişlerdir. Her peygamber, bir önceki peygamberi kabul ve tasdik edip, daha sonra gelecek peygamberi de müjdelemiştir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
