Her asrın müceddid ve talebeleri velayet-i kübraya mazhar mı? Bu makama sadece Nur talebeleri mi mazhardır? Her asırda görevli olan zatın talebeleri de bu makama mazhar değil mi?

Değerli Kardeşimiz;

Velayet-i kübra bir uç ise, buna yetişme kabiliyeti her insana verilmiş kanaatindeyiz. Ancak kişininin ihlasını, uhuvvetini, samimiyetini tam manasıyla ortaya koyduktan sonra Cenab-ı Hakk’ın kendisine bu makamı ikram etmesiyle olur. Yoksa çok çalışıp gayret göstermekle ulaşılabilecek bir makam değildir. Belki nadirattan bazı zatlar, maneviyat ikliminde fazla kulaç atmalarıyla, kendileri bu makama cüzi ihtiyarilerini de kullanarak ulaşmış olabilirler. Bunların dışındaki kimseler ise ancak Cenab-ı Hakk'ın onlara bu makamı hibe etmesiyle ulaşabilirler.

Velayet-i kübra makamını bir şahsi manevi olarak düşündüğümüzde tüm Nur talebeleri içine girer. Sahabe efendilerimiz Peygamberimiz (asm)'in nübüvvet yani ilim sıfatına mazhar olduklarından, onlarda keşf u keramet görülmez.

Çünkü velayet-i kübra makamına mazhar olan sahabeler, artık velayeti suğra veya velayeti vustadaki keşf kerametlere ihtiyaç duymazlar. Aynen bunun gibi, Risale-i Nur da Peygamberimizin (asm) ilim sıfatından geldiğinden, ona tam teslim olup istifade edenlerde bu makama mazhar olacaklarına kanaatimiz var. Ama dediğimiz gibi bu makamı genişçe düşündüğümüzde, bu makam içerisinde en ileri seviyede olanlarında en geri derecede olanlarında bulunduğunu müşahede edebiliriz. Güneşin yansıma ve tecillisine baktığımızda bir su kabarcığına da yansıdığını görürüz, ta bir havuz ve nehir ve okyanusa da...

Dolayısıyla bu yansıma en küçüğüne de en büyüğüne de olmaktadır. Herkes kendi kabına göre o güneşten istifade ettiği gibi, herkes kendi ahvaline göre de velayet-i kübraya mazhar olabilmektedir. İşte her şeffaf şey kendi mahiyeti ve kabiliyeti noktasından güneşin ışığını alıp haml ve hazm etmektedir. Nur talebeleri de İslamiyet'e gelen taarruzları gelen sıkıntıları en evvela kendi omuzları üzerinde hissedip, bu sıkıntılara çare buldukları veya bu sıkıntıları bertaraf etme gayretleri neticesinde bu makama ulaşabilmektedirler. Tabi bu sır belki diğer İslami gruplarda da bulunmaktadır.

En iyisini bilen şüphesiz Allah Teala'dır. Aşağıda konuyla ilgili daha geniş bir bilgiyi istifadenize sunuyoruz.

Beşinci Mektup'ta Bediüzzaman Hazretleri velayet yollarını üçe ayırıyor:

1. Velayet-i suğra,
2. Velayet-i vusta,
3. Velayet-i kübra.

Hepsi de kulun Allah’a yaklaşma, münasebet ve manen terakki halleridir. Velayet sadece tasavvufa ait değildir. Nübüvvet sahibi peygamberlerin de velayetleri vardır. Bu hakikate muazzez Üstad Lemeat'da şöyle temas ediyor:

“Bir mirac-ı kerametle melekler gördüler ki, elhak müsellem bir nübüvvette muazzam bir velayet var.”(1)

Demek ki peygamberlerin de nübüvvet içinde velayet yolları vardır. Zaten miracın hakikati de “Zat-ı Ahmediyye’nin meratib-i kemalatta seyri sülükundan ibarettir.” Öyle görülüyor ki, velayetin şahıslara, zamanlara ve mekanlara göre hususiyetleri değişebiliyor.

1. Velayet-i kübra: Allah’ın kula yakınlığından inkişaf eden, kisbden ziyade vehbiyyetle gidilen, mahiyeti çok yüksek, meşakkatli, zevk ve lezzetleri az olan velayettir. Misal olarak, peygamberlerin, sahabelerin ve ahir zamanda Mehdi'nin tarzı.

2. Velayet-i vusta: Bir derece kisb, fakat yüzde doksan mevhibeyi İlahiye olan, ilmi ezelide takdir, tensib ve tavzif edilen, meşakkat ve keşfiyatın beraber olduğu, bazen makam-ı naz ve bazen de makam-ı niyazın hükmettiği, hususi eşhasın velayetidir. Bu makama çalışılarak çıkılmaz. Ancak takdir-i ilahi ile murad olunur.

3. Velayet-i suğra: Bu ise meşhur velayettir. Bu velayette kulun Allah’a yakınlığı dediğimiz kisb ve mücahede ön plandadır. Zaman ve mekana muhtaçdır. Yol meşakkatli ve sıkıntılıdır. Dolayısıyla seyrü sülûk edenleri teşvik ve taltif için keramet ve keşfiyyat ve zevkler mebzuldür.

(1) bk. Sözler, Lemeât.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü