"İbni Cerir-i Taberî, bütün maani-i Kur’ân’ı, muan’an senetle müteselsilen menba-ı Risalete isal etmiş ve o tarzda, mühim ve büyük tefsirini yazmış..." İbni Cerir-i Taberî kimdir; neden Üstad'ımız, onu referans göstermiştir?

Değerli Kardeşimiz;

İbn-i Cerir; 839 yılı sonlarında Taberistan’da Âmul şehrinde doğdu. İslam tarihçisi ve müfessirdir. Bir rivayete göre henüz yedi yaşındayken Kur’ân’ı ezberlemişti. Babası oldukça varlıklı bir insandı. Ondan gerekli olan yardımı gördü ve ilim tahsil etmek için İslam ilim dünyasının merkezlerini ziyaret etti. Böylece Rey ve civarına, ardından Bağdat’a gitti. Basra ve Kûfe’de kısa bir ikâmetten sonra, hadis araştırmaları yapmak için bir süre Suriye şehirlerinde dolaştı, sonra Mısır’a gitti ve Bağdat’a döndü. Ölüm tarihi olan 923 yılına kadar Bağdat’ta yaşadı.

Genç yaşlarında bütün gayretini hadisle alakalı konulara hâkim olmaya sarf etmişti. Sonraları zamanının çoğunu ders vermek ve kitap yazmakla geçirdi. Taberî, esas olarak tarih, fıkıh, tefsir ve kıraatla alakadar oldu; ancak bunların yanında şiir, lügat, sarf, nahiv, ahlak, hatta matematik ve tıp ile de meşgul oldu.

Eserlerinden bazıları şunlardır:

Camiul-Beyân an Te’vili’l-Kur’ân (kısaca et-Tefsir), Tehzîbü’l-Âsâr ve Tafsîlü Maâni’s-Sâbit mine’l-Ahbar, İhtilâfu’l-Fukahâ, Kitabu’l-Ahbâri’r-Rüsul-i ve’l-Mulûk.

İbni Cerîr-i Taberî, büyük bir gayret ve çalışma neticesi vücuda getirdiği, "Camiü'l-Beyan an Te'vili'l-Kur'an" adlı tefsiriyle büyük bir şöhrete kavuştu. Kısa ve meşhur adıyla "Taberi Tefsiri" daha sonra gelen çok sayıda âlim tarafından kaynak olarak kullanıldı.

Üstad Hazretleri bu eser için şöyle diyor:

"Demek, maânî-i mensûsa, müteselsilen menba-ı Risaletten alınmıştır. Hatta İbni Cerîr-i Taberî, bütün maânî-i Kur'ân'ı, muan'an senetle müteselsilen menba-ı Risalete îsal etmiş ve o tarzda, mühim ve büyük tefsirini yazmış..." (Mektubat, Yirmi Dokuzuncu Mektup, Birinci Risale)

Diğer taraftan "Tarih-i Taberî" kısa adıyla meşhur tarih eseri de tarihçiler açısından çok mühim bir eserdir.

İbni Cerir-i Raberî, bilhassa rivayet tefsiri ve tarih konusunda İslam âlimlerince otorite kabul edilmiş, mevsuk ve muteber bir âlimdir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü