"İ’lem Eyyühe’l-Azîz! Duâlar üç kısımdır. İnsanın lisanıyla yaptığı kavlî duâlar... Nebatatın lisan-ı ihtiyaçla yaptıkları ihtiyacî duâlar... Tahavvül, tekemmül şe’ninde olan şeylerin, istidadî duâlarıdır." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
"İ’lem eyyühe’l-aziz! Dualar üç kısımdır.
"Birisi: İnsanın lisanıyla yaptığı kavlî dualardır. Savt ve sadâlı hayvanatın, mesela acıktıkları zaman kendi hususi lisanlarıyla çıkardıkları sadâlar dahi kavlî dualardandır.
"İkinci Kısım: Nebatat, eşcarın bilhassa bahar mevsiminde lisan-ı ihtiyaçla yaptıkları ihtiyacî dualardır."
"Üçüncüsü: Tahavvül, tekemmül şe’ninde olan şeylerin lisan-ı istidat ile hissedilen istidadî dualarıdır."
"Evet, her şey Cenab-ı Hakk’ı tesbih ettiği gibi lisanıyla, ihtiyacıyla, istidadıyla dahi Allah’a dua eder."(1)
Bu derste dualar üçe ayrılmış bulunuyor: Kavlî duâ (lisanla yapılan duâ), ihtiyacî duâ ve istidadî duâ.
Gözün ışığa ihtiyacı gibi, midenin taamlara ihtiyacı da birer ihtiyacî duâdır.
Üçüncü grup duâ, “tahavvül, tekemmül şe’ninde olan şeylerin” duâsıdır. Tahavvül, hal değiştirmek, tekemmül de kemale ermek demektir. Meselâ, suyun ve toprağın çiçeğe dönüşmesi bir tahavvüldür. Bu netice bu unsurların istidat lisanıyla yaptıkları duânın kabulüyle ortaya çıkmıştır. Yumurtanın civciv olması ise bir tekemmüldür, bu da yine istidat lisanıyla yapılan bir duânın neticesidir.
(1) bk. Mesnevi-i Nuriye, Şule.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
