"İ’lem eyyühe’l-aziz! Kur’ân-ı Kerim, bazen bir şeyin müteaddit gayelerinden insanlara ait bir gayeyi zikre tahsis eder. Bu ihtar içindir, inhisar için değildir. Yani, o şeyin gayeleri, zikredilen gayeye münhasır değildir..." Devamıyla izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"İ’lem eyyühe’l-aziz! Kur’ân-ı Kerim, bazen bir şeyin müteaddit gayelerinden insanlara ait bir gayeyi zikre tahsis eder. Bu ihtar içindir, inhisar için değildir. Yani, o şeyin gayeleri, zikredilen gayeye münhasır değildir. Ancak o şeyin nizam ve intizam ve sair faidelerine insanın nazar-ı dikkatini celbetmek için insanlara râci o faideyi zikrediyor. Meselâ: ¹ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ ² وَاْلقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ âyet-i kerimeyle zikredilen faide, takdir-i kamerin binlerce faidelerinden biridir. Yoksa, takdir-i kamer bu faideye münhasır değildir. Yani, kamer yalnız bu gaye için değildir. Bu gaye onun gayelerinden biridir."(1)

Kur’ân-ı Kerîm'de bir şeyin çok gayelerinden sadece birinin zikredilmesi, o şeye dikkatleri çekmek ve o gayenin Allah’ın emri ve ihsanıyla gerçekleştiğini bildirmek içindir.

Örnek olarak verilen ayet-i kerimenin meali şöyledir:

“Ay için de menziller takdir ettik.” (Yâsin, 36/39)

“… yılların sayısını ve hesabı bilmeniz için (ona menziller takdir edendir.)" (Yûnus, 10/5)

Ayın yaratılış gayesi sadece insanlara takvimcilik yapmak değildir. Med-cezir olaylarındaki önemli rolünden de anlaşılacağı gibi Güneş sistemi içinde birçok görevleri vardır. Karanlık gecelerde insanlara yol göstermesi de diğer önemli bir görevidir. Ayrıca, her varlık gibi onun da kendine has tespihi ve ibadeti mevcuttur.

(1) bk. Mesnevi-i Nuriye, Onuncu Risale.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü