"İlm-i usul" ile "ilm-i hikmet" kavramlarının farkları var mı?

Değerli Kardeşimiz;

İlm-i Usul: Bir ilmin asıl konusuna girmeden önce, öğrenilmesi lazım gelen esasları ve metotları inceleyen ve talim eden ilim dalıdır. Bugün bu ilim dalına metodoloji deniyor. Diğer bir tanımı ile de delillerden hüküm nasıl çıkarıldığını öğreten ilim dalıdır. Her ilim dalının kendine özgü bir usul ve metodolojisi bulunmaktadır. Usul-u fıkıh, usul-u hadis bunlardan bazılarıdır...

İlm-i Hikmet: Eşyanın ahvâlinden, harici ve batini keyfiyetlerinden bahseden ilim dalına deniyor. Fen ilimleri de denilebilir.

Hikmet kelimesinin otuza yakın tarifi vardır ve bir çok manaya gelmektedir. Biz en meşhur manalarından bazılarını burada takdim edelim:

- Herkesin bilmediği gizli sebep.

- Kâinattaki ve yaradılıştaki ilâhî gaye.

- Ahlâka ve hakikata faydalı kısa söz.

- Sır. Bilinmeyen nokta.

- İlim, adâlet ve hilimin birleşmesinden doğan değerli sıfat.

- Kuvve-i akliyenin vasat mertebesidir. Hakkı hak bilip imtisal etmek, batılı batıl bilip içtinap etmektir.

- Allah'a itaat, fıkıh ve sâlih amel.

- Akıl, söz ve hareketteki uygunluk.

- Hak emre uymak.

- Allah'ın yarattıkları üzerinde tefekkür etmek.

- Nübüvvet ve peygamber manasına da geliyor.

- Felsefe anlamına da geliyor.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü