İmam Azam, Maturidi, Beydavi'ye göre; imanın delillerini bilmek vaciptir. İmam Eşari'ye göre iman edilen şeyin delilini bilmek, imanın sıhhatinin şartıdır... Risaleleri bilmeyen, taklidi yaşayanlar bu kategoriye girer mi? Yoksa fetret ehli mi sayılırlar?
Değerli Kardeşimiz;
Evvela, taklidi iman ne kadar zayıf ve riskli bir iman da olsa sahih bir imandır. Ehl-i sünnet alimleri bu konuda ittifak etmiştirler. İmam Eşari’nin ifadesi kamil iman şeklinde tevil edilmiştir. Yani delil kamil imanın rükünüdür, delil olmadan kamil iman olmaz, denilmek isteniyor. Yoksa delil olmadan taklidi iman sahih olmaz denilmiyor.
İkincisi, imanın taklitte kalmasını ve imana dair delillerin araştırılmamasını kelam alimleri günah ve fısk olarak değerlendirmişler. Lakin basit bir delil de olsa, bazı delillerin avam tarafından telakki edilmesini bu günahtan kurtulmak için kafi görmüşlerdir. Yani her insanın inandığı şey hakkında basit de olsa bir delil telakkisi vardır. Bu yüzden delillerinin bilinmemesinin günah kabul edilmesi çok nazari ve teorik bir hükümdür. Her insan az veya çok imana dair delilleri bilir ve bunu aleminde hisseder.
Üçüncüsü, dinsizliğin hükmettiği bu asırda, avam insanların telakkisi olan basit deliller yeterli olmayabilir ve olmadığını da görüyoruz. Bu yüzden bu asırda imanımızı taklitten tahkike çevirmek en büyük meselemiz haline gelmiştir. Hiç kimse taklidi imanla kabre girmeyi garanti edemez. Öyle ise imanımızı taklitten tahkike çevirmemiz bu asırda zaruret haline gelmiştir diyebiliriz.
Dördüncüsü, bu asırda kırk vefiyattan otuz sekizinin imansız kabre gittiğini bir veli keşfen görmüş ve bu keşfi Üstad Hazretleri tasdik ederek naklettiğine göre, durum çok ciddi ve vahim demektir. Bu sebeple bu asırda Risale-i Nurlar herkese ekmek ve su gibi gereklidir.
Beşincisi, tahkiki imanın kendi içinde çok derece ve mertebeleri vardır; bu yüzden avam bir insanın da tahkiki imanda bir derecesi ve nasibi vardır. Bütün insanların aynı ve eşit bir derecede tahkiki iman sahibi olması gerekmiyor. Bu kişilerin kabiliyet ve telakki gücüne göre değişkenlik gösterir. Avam birisi bir iki delil ile tahkiki imanı elde ederken, havas birisi binlerce delil ile imanını tahkiki yapar...
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü