İmam-ı Rabbani (r.a) Farsça ibaresinde "Ben ne geceyim, ne de geceye kulluk ederim. Ben bir hakikat güneşinin hâdimiyim ki, size ondan haber getiriyorum." diyor ve Üstadımız da ona iştirak ediyor. Bu cümleyi açar mısınız?

Değerli Kardeşimiz;

Farsça ibarenin manası şöyle: “Ne geceyim, ne geceye taparım. Ben bir güneşin kölesiyim ve ondan haber veririm.”

Gecenin, her türlü karanlık fikri ve yanlış inancı temsil ettiği düşünülebilir. Nitekim Risalelerde de bütün dalâlet yollarının “zulmetli” olduğu ifade edilir. Güneş ise, Kur’ân güneşi ve insanları o güneşe kavuşturmak için gönderilen Peygamber Efendimiz (asm.) olabilir.

Üstadımız da İmam-ı Rabbaninin (r.a.) kastettiği manaya aynen katıldığını ifade etmiş oluyor. Ancak, bu Farisî ibarenin konumuzla doğrudan bir alakasını aramak yerine, kanaatimce, şöyle düşünmemiz daha isabetli olur:

"Nasıl ki İmam-ı Rabbanî (r.a.), çok ince ve derin manaları bir temsil ile nazara veriyorsa, ben de ulûhiyete ve rububiyete dair çok yüksek hakikatleri bir misalle akla yaklaştırmaya çalışacağım."

İmam-ı Rabbanî'nin Güneş'ten bahsi gibi, Üstadımızın da güneş misaliyle birçok hakikatleri aydınlatması ayrı bir tevafuk olarak düşünülebilir.

"İsm-i Nur çok müşkilâtımızı halletmiş; inşaallah bunu da halleder. Akla vâzıh, kalbe nuranî olacak temsil yolunu ihtiyar ile İmam-ı Rabbânî (r.a.) gibi deriz:

نَه شَبَمْ نَه شَبْ پَرَسْتَمْ مَنْ - غُلاٰمِ شَمْسَمْ اَزْشَمْسِ مِى گُويَمْ خَبَرْ "

Gece; eşyayı saklayan karanlık bir örtü gibidir. Güneş ise; eşyayı aydınlatan ve insanların görmesini temin eden bir lamba gibidir. İmam Rabbanî Hazretleri, “Bizim fikirlerimiz Kur’ân'dan mülhem oldukları için, tıpkı güneş gibi insanların kalp ve fikir aynalarını aydınlatır, gece gibi muğlak ve anlaşılmaz değildirler.” demiş oluyor.

Üstadımız da bu temsil ve teşbih metodunu güneşe, bu metodun dışındaki anlaşılmaz hitap şekillerini ise karanlığa benzetiyor.

"Ne de geceye kulluk ederim" ifadesini nakletmekle de “Kur’ân'ın o haşmetli ve anlaşılır üslubu varken, anlaşılmaz ve karmaşık hitap yollarına tevessül etmem.” demiş oluyor.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü