İnsanın kesbiyle meydana kötü işlerde -katl veya zina gibi- güzellik ciheti nasıl görülür?
Değerli Kardeşimiz;
Kader cihetinden bakıldığında: Her şey Allah’ın iradesi ve yaratması ile gerçekleşir. Bu yaratma, mutlak hikmet ve adalet üzere gerçekleşir. Dolayısıyla, kader açısından kötü bir fiil bile Allah’ın yaratmasında bir hikmet ve güzellik barındırır.
Kesb cihetinden bakıldığında: İnsan, hür iradesiyle bir fiile yönelir ve o fiilin sonucunda sorumluluk sahibi olur. Kötülük, insanın bu iradesiyle ortaya çıkan tercihinde bulunur.
İnsanın kesbi noktasında katl ve zina gibi şeylerde bir güzellik söz konusu değildir. Yani insana bakan cihette bir hüsn bir güzellik aramak doğru olmaz; ama Allah’ın buna müsaade etmesinde bunu yaratmasında bir güzellik aranabilir.
Katl, zina gibi günahların yaratma ve kader açısından hüsn ve güzelliklerinin birçok yönü vardır. Aklımıza gelen anlamlardan birisi insanın imtihan ile terakki ve tekemmül etmesine bir vesiledir. Bu gibi günahlar olmasa insan manen terakki ve tekemmül edemez.
Diğer bir hüsn ve güzelliği; meşru ve helal olan şeylerin değer ve kıymetini bildirmesidir. Çünkü "Her şey zıddı ile bilinir." kaidesince kötü olmasa, iyinin derece ve kıymeti bilinmez.
Üçüncü bir güzelliği adi ruhlarla ali ruhların tefrik ve temyizini temin etmesidir. Cüzi şerlerin insana musallat edilmesinin bunun gibi bir çok hikmetleri ve güzellikleri bulunuyor.
Netice; her fiil, ilahi yaratılışın bir parçasıdır ve bir hikmete dayalıdır. Yaratılışlarda genel anlamda hayır ve güzellik esastır. Bir kadın ile erkeğin beraber olması neslin devamı açısından mükemmel hikmetleri havidir. Fakat bu ilahi hikmetin imtihan gereği yanlış kullanılması insanın iradesine bağlıdır. İnsan bu mükemmel fiili Allah'ın razı olmadığı zina ve tecavüz gibi durumlara dönüştürerek işleyebilir. İşte bu fiilin Allah'a bakan yönü hikmetli ve güzel olmakla birlikte, insanın iradesine bakan yönü itibariyle haram ve şer olur. Zaten imtihan da burada ortaya çıkar.
Ayrıca kötü bir fiil, Allah’ın isim ve sıfatlarının tezahürüne de hizmet eder:
- Adl ismi: Kötülüklerin karşılığı verilerek Allah’ın adalet sıfatı görünür.
- Settar ve Gafur isimleri: Kötülük işleyen bir kulun tövbe ederek Allah’ın bağışlayıcılığına sığınması, onun rahmetini gösterir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü