"İstihare" ve "İstişare" kavramlarını, Risalelerle açıklar mısınız?
Değerli Kardeşimiz;
İstişare, meşveret etmek, fikir danışmak ve müşaverede bulunmak demek olup, Kur’an ve sünnetin şiddetle tavsiye ettiği güzel ve müstahsen bir İslam adetidir.
İstişarenin önemine ayette şu şekilde işaret edilmektedir:
"Onların aralarındaki işleri istişare iledir." (Şûrâ, 42/38)
"İşlerinde onlarla istişare et." (Âl-i İmrân, 3/159)
Risale-i Nur'da özellikle de Münazarat ve Sünuhat gibi içtimai konuların işlendiği küçük risalelerde, meşveret ve meşrutiyetin önemle üzerinde durulur; bu asrın adeta bir zarureti olarak tasvir edilir.
Risale-i Nurlar sadece şahsılar arasındaki istişareyi değil, cumhuriyet ve demokrasiyi de toplumsal bir istişare ve meşveret olarak takdim etmektedir.
Risale-i Nur'un bir çok yerinde istişare anlamında meşveret ve meşrutiyet vurgusu yapılır, biz bir tanesini numune olarak takdim edelim:
"Cumhuriyet ki,(HAŞİYE) adalet ve meşveret ve kanunda inhisar-ı kuvvetten ibarettir. On üç asır evvel şeriat-ı garrâ teessüs ettiğinden, ahkâmda Avrupa'ya dilencilik etmek, din-i İslâma büyük bir cinayettir. Ve şimale müteveccihen namaz kılmak gibidir. Kuvvet kanunda olmalı. Yoksa, istibdat tevzi olunmuş olur."
HAŞİYE: O zaman Meşrutiyet; şimdi o kelime yerine Cumhuriyet konulmuş.(1)
İstihare, bir işin hayırlı olup olmayacağı niyetiyle abdest alıp, dua edip rüya görmek üzere uykuya yatmaktır ve bu şekilde davranmak sünnettir.
Üstad Hazretlerinin istihareye önem verdiğine ve uyguladığına şu hadise işaret etmektedir:
"Bundan yirmi beş sene kadar evvel İstanbul Boğazındaki Yuşa Tepesinde, dünyanın terkine karar verdiğim bir zamanda, bir kısım mühim dostlarım beni dünyaya, eski vaziyetime döndürmek için yanıma geldiler. Dedim: 'Yarına kadar beni bırakınız; istihare edeyim.' Sabahleyin kalbime bu iki levha hutur etti. Şiire benzer, fakat şiir değiller. O mübarek hatıranın hatırı için ilişmedim. Geldiği gibi muhafaza edildi. Yirmi Üçüncü Söz'ün âhirine ilhak edilmiştir. Makam münasebetiyle buraya alındı..."(2)
Dipnotlar:
(1) bk. Divan-ı Harb-i Örfî, Hakikat.
(2) bk. Sözler, On Yedinci Söz, İkinci Makam
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü