Kuvvet ve kanun nedir, farkları nedir? Kanun; Allah'ın kudretiyle cisimlere kuvvet uygulaması mıdır, yoksa yarattığı bir güç, bir tesir midir?

Değerli Kardeşimiz;

Kanun: Allah’ın ilim ve irade sıfatı ile bir şeyi tayin ve tespit etmesidir. Yani binanın kalıbından önce, plan ve projesini tanzim etmek gibi, kainat içinde sayısız işlerin tanzim ve planlarının hazırlanması ve bunların sürekli bir şekilde istimrarı olayına kanun denir. Tıpkı mevzuat ile mevzuatı tatbik eden memur gibi. Mevzuat kanundur, onu tatbik eden memur ise; Allah’ın kudretidir.

Kuvvetlerden kast edilen mana ise; Allah’ın kudretinin plan ve proje olarak tanzim edilen kanunların icra ve tatbik edilmesinden aldığı isim ve unvandır. Yani Allah’ın kudreti suyun kaldırma kanununda tecelli edince, o ismi alıp onunla biliniyor. Güneşin çekme ve itme kanununda tecelli edince de o isim ve unvan ile anılıyor vs.

Kanunların isimleri ve unvanlarını veren insanlardır, itibari ve vehmi olması bu manayadır. Hakiki anlamda iş gören ve tesir eden ise Allah’ın kudretidir. Sebepler sadece bir kural ve kanun olarak varlardır, fail ve iş görücü değildirler. Mesela; elma ağacının elmanın oluşum sürecinde hakiki anlamda hiçbir müdahale ve tesiri yoktur. Ağacın bütün süreçlerini kontrol edip yaratan Allah’tır. Ağaç ve elma arasında yaratma açısından hiçbir münasebet yoktur.

Kayyumiyet sırrı ile Allah’ın kudreti, elmanın oluşum sürecinin her noktasında ve her merhalesinde mutlak galiptir.
Allah kudretini şu kainattan çektiği an, her şey helak olup yok olur. Ortada ne kanun, ne sebep, ne de başka bir şey kalır, her şey mahva gider. Zerreden yıldızlara kadar her şey Allah’ın kudreti ile ayakta durur, vazifesini onunla ifa eder. Onun kudreti olmadan hiçbir şey hareket edemez.

Kuvvet; Allah’ın ayrıca güç verdiği kudretten başka bir şey değildir. Kuvvet sadece kudretin bir ismi ve unvanıdır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü