Mesela, Ahmet ile teşrik-i mesai edeceğim; üçüncü bir şahıs olan Veli de biliyor ki, Ahmet çok sahtekâr bir adam. Bu durumda Veli, benim ona sormadan, gelip beni bu konuda uyarması caiz mi, yoksa ben sormadan söylerse gıybet olur mu?

Değerli Kardeşimiz;

Şayet Veli, o sahtekâr kişi ile kesin iş yapacağını biliyor ve kendisine de bir şekilde sorulmayacağını hissediyorsa, kardeşinin zarar görmemesi için ikaz ve ihtarda bulunabilir. Burada muhtemel bir zararı önlemek ve ticaretin emniyetini temin etmek manası galip olduğu için, bu ikaz ve ihtar gıybet olmaz, kanaatindeyiz. Fakat burada esas kriter, bu yapılan ikazın sırf allah rızası için olması, yani bir garaz ve kin karışmamasıdır.

Lakin herhangi bir ticaret veya başka bir iş durumu yokken, gelip onun hakkında konuşması gıybettir. Burada ruhsatın asıl sebebi, ticaretin emniyeti ve zararın bertaraf edilmesidir ki, bunun için de sormak şart değildir; sormadan da ikaz ve ihtar edilebilir.

Üstad Hazretlerinin şu ifadeleri buna işaret ediyor:

"Birisi de: Bir adam onunla teşrik-i mesai etmek ister, seninle meşveret eder. Sen de sırf maslahat için, garazsız olarak, meşveretin hakkını eda etmek için desen: 'Onunla teşrik-i mesai etme. Çünkü zarar göreceksin.'" (Mektubat, Yirmi İkinci Mektup, Hatime.)

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü