Mübaşeretle yaratma ne demektir? Sebeplerin sukut etmesi, zerrelerin de sukut etmesi anlamına gelir? Hayatın mahiyeti; madde mi, enerji mi, manevi mi, nurani mi, nimnurani midir?

Değerli Kardeşimiz;

Mübaşeretten murad, perdelerin olmamasıdır. Yoksa Allah, her şeye dokunarak ve temas ederek yapıyor, demek değildir. Mesnevi'deki şu ifadelere bakalım;

"İ'lem eyyühe'l-aziz! Maddiyattan olmayan, bilhassa mahiyetleri mütebayin olan bir çoklukta tasarruf eden bir zatın, o çokluğun herbirisiyle bizzat mübaşeret ve muâlecesi lâzım değildir.

Evet asker neferatı arasında bir kumandanın tasarrufatı, tanzimatı, ancak emir ve iradesiyle husule gelir. Eğer o kumandanlık vazifeleri ve işleri neferata havale edilirse, herbir neferin bizzat mübaşeret ve hizmetiyle veya herbir neferin bir kumandan kesilmesiyle vücut bulacaktır.

Binaenaleyh, Cenab-ı Hakkın mahlûkatındaki tasarrufu, yalnız bir emir ve iradeyle olur. Bizzat mübaşereti yoktur-şemsin kâinatı tenvir ettiği gibi." (1)

Hayat, vücut, rahmet ve nur için geçerli olan bir tespittir. Aslında bunlarda da sebeple vardır. Ancak diğer sebepler nisbeten şeffaf ve ince perdelerdir. Allah'ın esma ve sıfartını daha kolay göstermektedir, demektir.

Zât-ı Hayy-ı Kayyûmun "ihyâ edici, hayat verici, diriltici" isminin eline teslim edilmişlerdir. Nur da öyledir, vücut ve icad da öyledir. Onun içindir ki, icad ve halk, doğrudan doğruya, perdesiz, Zât-ı Zülcelâlin kudretine bakar.

"Hattâ yağmur bir nevi hayat ve rahmet olduğundan, vakt-i nüzulü bir muttarid kanuna tâbi kılınmamış; tâ ki her vakt-i hâcette eller dergâh-ı İlâhiyeye rahmet istemek için açılsın. Eğer yağmur, güneşin tulûu gibi, bir kanuna tâbi olsaydı, o nimet-i hayatiye, her vakt-i hâcette rica ile istenilmeyecekti." (2)

(1) bk. Mesnevi-i Nuriye, Zeylü'l-Hubab.
(2) bk. Lem'alar, Otuzuncu Lem'a Beşinci Nükte.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü