"Nur-u imanın verdiği bâkiyane münasebet noktasında fevkazzaman bir vaziyette mevcutturlar." cümlesini izah eder misiniz? Zaman ve mekân dairesinden çıkınca, her şey bir anda mevcut mudur?

Değerli Kardeşimiz;

Zaman ve mekân kaydından çıkan birisi, zaman ve mekânı bir anda görebilir. Çünkü zamanın üstünde mazi ve müstakbel diye bir şey bulunmuyor. Geçmiş ve gelecek, zamanın içinde bulunan kayıtlar ve kavramlardır.

Mesela, Allah’ın ilmi ezeli ve ebedi olduğu için, zaman ve mekânı bir an gibi tutar. Allah’ın ilmi açısından geçmiş ve gelecek diye bir şey yoktur; O olmuş ve olacağı bir an olarak görür ve bilir. Buna "fevkazzaman" denilmektedir.

Allah'ın ilmi, yüksekten bakan bir ayna gibidir. Geçmiş gelecek, olmuş ya da olacak O’nun için an hükmündedir ki, bu ezeli olmasının bir gereğidir. Bir ayna ne kadar yüksekten tutulursa o kadar çok şeyi içine aldığı gibi, Allah'ın ilmi de bir mahlûk olan zamanın dışından kâinata bakıp her şeyi bir anda kuşatır ve bilir. Allah zamanın içindeki öncelik ve sonralık kaydından, engelinden münezzeh ve mukaddestir; Onun için önce ve sonra yok, her şey an gibidir.

Allah bazen sevdiği bir kulunu zamanın üstüne çıkarıp zamanı bir an gibi seyrettirebilir. Ki İmam-ı Rabbani Hazretlerinin buyurduğu gibi mi'raçta bu olmuştur.

İmam-ı Rabbani Hazretleri buyuruyor ki:

"Resulullah, mi'rac gecesinde zaman ve mekân dairesinden çıktı. Ezel ile ebedi, 'bir an' olarak buldu. Başlangıcı ve sonu bir noktada birleşmiş gördü. Cennete gidecekleri cennette gördü." (bk. Mektubat, I/283)

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü