"Serseri tesadüf, kör kuvvet, şuursuz tabiat" Niye tesadüfe serseri, kuvvete kör ve tabiata şuursuz deniliyor; bilgi verir misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Tesadüf, kuvvet ve tabiat ifadeleri, toplumda yanlış şekilde kullanıldığından; Bediüzzaman Hazretleri buna dikkati çekmek istemiş olabilir.
Kâinat'ta hiçbir şey Cenab-ı Hakk'ın ilmi, kudreti ve izni olmaksızın hareket edemez. Ayet-i kerimede şöyle buyurulur:
"Allah izin vermeyince hiçbir sebeple yaprak bile oynamaz." (En'am, 59)
SERSERİ TESADÜF:
Toplum hayatımızda sıkça rastladığımız tesadüf kelimesi, maalesef yanlış kullanılmaktadır. Çünkü kâinatta her şeyin dizgininin Cenab-ı Hakk'ın elinde olduğunu telakki ettiğimizde, hiç bir şeyin başıboş olmadığını, her şeyin bir emir tahtında hareket ettiğini görürüz. Bu kelimenin yerine "tevafuk" kelimesinin kullanılması ise daha doğru olacaktır. Çünkü "tevafuk" kelimesi; birbirine uygunluk, muvâfık oluş; nizamlanmış biçimde birbirine uygun olmak, gibi manalara gelmektedir.
"Tesadüfü" başıboşluk manasında değerlendirdiğimizde ayet-i kerime dahi böyle bir manayı kabul etmemektedir.
"Ateş dahi, sâir esbâb-ı tabiiye gibi kendi keyfiyle, tabiatiyle, körü körüne hareket etmiyor. Belki emir tahtında bir vazife yapıyor ki, Hazret-i İbrâhim'i (Aleyhisselâm) yakmadı ve ona, 'Yakma!' emrediliyor." (1)
KÖR KUVVET:
Kuvvette de zerre kadar akıl bulunmadığından, bu da âdeta kör bir insanın mükemmel bir işi yapması kadar müşkildir.
ŞUURSUZ TABİAT:
Tabiatın yapmış olduğu işlerde şuurlu hareket etmediğini, başkasının emirberi gibi hareket ettiğini görmekteyiz ki, maalesef bir kısım akılları gözlerine inen insanlar tabiat bataklığına saplanmış bulunmaktadır.
Yaratılan her şeyde, her maddede alimane, hakimane, basirane faaliyetin olduğunu görürüz. Oysa ne tesadüfte ne kör kuvvete ve ne de tabiatta bunların hiçbirisi mevcut değil.
(1) bk. Sözler, Yirminci söz, İkinci Makam.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü