“Şimdi göğe bak: Gök içinde hadsiz ecramdan yalnız kamere dikkat et. Onun hareketi bir Kadîr-i Hakîmin emriyle olduğu, ona müteallik ve yeryüzüne ait mühim hikmetlerdir…” Bu mevzuyu biraz daha izah edebilir miyiz?
Değerli Kardeşimiz;
Bu konuda bazı araştırma neticelerinden ehemmiyetli gördüğümüz birkaç maddeyi aşağıda takdim ediyoruz:
- Ay’ın kütlesi Dünya’nın kütlesinin yaklaşık 84’te 1’i kadardır ve bu değer Dünya’nın eksen eğikliğini belirli bir aralığın içinde tutmak için yeterlidir. Ay’ın olmadığı bir Dünya herhangi bir zamanda çok farklı eksen eğikliklerine sahip olacak, gezegenimizde bazen Merkür’de olduğu gibi mevsim gözlenemeyecek ya da Uranüs benzeri çok şiddetli mevsimler gözlenebilecekti. Ancak Ay, Dünya’nın eksen eğikliğinin çok yavaş değişmesini ve küçük bir aralığın içinde kalmasını sağlayarak yeryüzündeki hayata elverişli şartların süregitmesine katkıda bulunur.
- Ay olmasa, dünya kendi ekseni etrafında şu anki hızına kıyasla çok daha yüksek bir hızla dönecek hem yüzeyindeki rüzgârlar çok şiddetlenecek, hem de gün süresi kısalacaktı.
- Böyle bir durumda hava, kara ve denizler arasındaki ısı değişimi daha hızlı olur ve doğu-batı doğrultusunda saatteki hızı yaklaşık 160 kilometre olan kasırgalar eserdi.
- Bu derece sert iklim şartları, başta insan olmak üzere karmaşık yapıdaki organizmaların yaşaması için elverişsiz bir ortam mânasına geliyor.
- Zâtenmed-cezirin bile olmaması ya da sadece Güneş etkisiyle çok düşük nisbette yaşanması okyanus hayatının hiçbir zaman teşekkül etmemesine sebep olabilirdi.
Med-cezir hâdisesinin iki mühim faydası da şöyle ifade ediliyor:
Denizlere akan nehir, akarsu ve dere gibi sular, içlerine aldıkları tüm maddeleri, denizde kavuştukları noktalara biriktirme eğilimindedir. Bu sürekli hale geldiğinde, bu noktalarda biriken maddeler, delta ismi verilen coğrafi şekiller teşekkül eder. Zararsız gibi görünen bu durum, engellenmediği takdirde, akarsular denize ulaşamaz hale gelebilir. Gel-git olayı, deltaların kuvvetlenmesini engelleyerek, suyun önünü açık tutar.
Gel-git hareketinin en büyük yararlarından biri de; deniz kıyılarında haliç ismi verilen oluşumlar meydana getirmesidir. Sürekli ve güçlü bir şekilde kabaran deniz, kıyıya doğru yaptığı gel-git hareketi sayesinde, birtakım derinlikler oluşturur ve bu derinlikler deniz taşımacılığı ve balıkçılık için hayatî öneme sahiptir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
Yorumlar
"Yalnız kamere dikkat et. Onun hareketi bir Kadîr-i Hakîmin emriyle olduğu, ona müteallik ve yeryüzüne ait mühim hikmetlerdir ki, başka yerde beyan ettiğimizden kısa kesiyoruz." Üstad bu konuyu nerelerde, nasıl beyan etmiştir?
Kamer ile ilgili Risale-i Nur'da geçen muhtelif ibareler ve pasajlardan bazıları şu şekildedir:
Dipnotlar:
(1) bk. Sözler, Otuz Üçüncü Söz, Yirminci Pencere.
(2) bk. age., Yirmi Beşinci Söz, İkinci Şule.
(3) bk. Mektubat, Üçüncü Mektup.
(4) bk. age., Yirminci Mektup, İkinci Makam.
(5) bk. age., Birinci Mektup
(6) bk. Lem'alar, On Dördüncü Lem'a.