"Ve keza dünyanın iki yüzünü gördüm: Bir yüzü: Az çok zâhirî bir ünsiyet, bir güzelliği varsa da bâtını ve içi daimî bir vahşet ile doludur. İkinci yüzü: Filcümle zâhiren vahşetli ise de bâtınen daimî bir ünsiyetle doludur..." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Dünyanın bir yüzü, gençlik, sıhhat, eğlence, servet, makam, zevk ve safa gibi nefsin hoşuna giden şeylerle bezenmiştir. Diğer yüzü ise, ibadet, gayret, yorulma, ihtiyarlık, hastalık gibi nefsin hoşuna gitmeyen şeylerle doludur.
Nefis, dünyanın zahirî güzelliklerini ve menfaatlerini görüp onunla ünsiyet eder, onu güzel görür. Dünyanın dış yüzündeki bu güzellik, insanı gaflete düşürüp ahiretini unutturursa, o güzelliklerin akıbeti çirkin bir vahşet olur. Yani, onlar kısa bir süre sonra insanı terk edip giderler ve kabir âleminde birer azap vesilesi olurlar.
Dünyanın ikinci yüzü nefsin hoşuna gitmese de kalb ve ruh bu ikinci yüzle ünsiyet ederler. Ondan faydalanmak ve ahiretleri namına kazançlar elde etmek isterler. Bu yüz ahiretle muttasıldır, yani onun güzel neticeleri ahirete gider, orada ebedî bir saadete inkılab ederler.
Kur’an-ı Kerim, insanların nazarlarını dünyanın fani ve zararlı yüzünden, baki ve faydalı yüzüne çevirir. Meselâ, nefis sadece kendi zevki ve rahatı uğruna ölçüsüz harcamalar yapmak isterken, Kur’an-ı Azimüşşan israfı haram, zekâtı farz kılmakla kalbe ve ruha en faydalı bir yolu gösterir. Zevk ve safa ademle muttasıldır, yani yokluğa komşudur, ona varır. Yardım etme ve sadaka verme ise ahiretle muttasıldır, güzel meyvelerini o âleme gönderir.
"İkinci yüzü: Filcümle zahiren vahşetli ise de bâtınen daimî bir ünsiyetle doludur."
"Kur’ân-ı Azîmüşşan, nazarları âhiret ile muttasıl olan ikinci veçhe tevcih eder. Birinci vecih ise, âhiretin zıddı olup ademle muttasıldır."(1)
Mesela, ölüm görünüşte vahşetli, üzüntü ve keder verici iken, içyüzü ise dostlara kavuşmak, daha güzel bir âleme geçmek ve ebedî mutluluğa adım atmaktır. Küfür ve gaflet ölümün bu içyüzünü örtüyor; ölümün sadece dış yüzüne nazar edenler onu vahşetli ve kederli görüyorlar.
Yine hastalık ve musibetler zahirde insanlara acı, sıkıntı ve zahmet veren şeylerdir. Ama içyüzüne bakıldığında insana acizliğini, fakirliğini hatırlatıp Allah'a iltica ettiriyor ve günahlarını temizliyor.
(1) bk. Mesnevi-i Nuriye, Katre.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
