Zerrenin hereketinin tesadüf oyuncağı olmadığını nasıl bileceğiz?
Değerli Kardeşimiz;
Zerrelerin hareketinden hâsıl olan netice ve hikmetler, tesadüf imkânını yok ediyor. Zerrenin en basit hareketinde binlerce fayda ve hikmetlerin olması, bir plan ve program dairesinde hareket ettiğini gösterir. Bu da tesadüfün imkânsız olduğunu açık bir şekilde ortaya koymaktadır.
Mesela, bir zerre, bir çiçeğin her şeyini biliyor gibi onun bünyesinde her hareketinde bir fayda ve hikmet ortaya çıkıyor. Ya zerre “o çiçeğin ve bütün kâinatın sistemini ve programını bilecek kadar şuura ve ilme sahip” diyeceğiz ya da “her şeyi sonsuz ilmi ve kudreti ile yaratan Allah’ın vazifeli bir memurudur” diyeceğiz. Birinci şıkkın muhal olduğunu her akıl sahibi kabul eder.
“Meselâ havanın her bir zerresi, her bir çiçekle her bir meyveye, her bir yaprağa girer ve işleyebilir. İşte şu zerre, eğer memur olmazsa, bütün girebildiği ve işlediği masnuların tarz-ı teşkilâtını ve suretlerini ve heyetlerini bilmek lâzımdır, ta içinde işleyebilsin. Demek muhît bir ilim ve kudrete mâlik olmalı ki böyle yapsın.”(1)
"Eğer senin vücudun, Vâhid-i Ehad olan Kadîr-i Ezelînin kalemiyle mektub olmazsa ve tabiata, esbaba mensup matbû ise, o vakit senin vücudundaki bir hüceyre-i bedenden tut, birbiri içinde daireler misilli, binler mürekkepler adedince tabiat kalıplarının bulunması lâzım gelir. Çünkü, meselâ bu elimizdeki kitap eğer mektub olsa, bir tek kalem, kâtibinin ilmine istinad edip bütün onları yazar. Eğer o mektub olmazsa ve onun kalemine verilmezse, 'Kendi kendine olmuş.' denilse veya tabiata verilse, o vakit matbû kitap gibi her bir harfi için ayrı bir demir kalem lâzımdır ki, tab’ edilsin." (2)
(1) bk. Sözler, Onuncu Söz, Mukaddime.(2) bk. Lem'alar, Yirmi Üçüncü Lem'a.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü