Tasarruf-u kudretin vüs’ati, vesâit ve muinleri reddeder

O Kadîr-i Zülcelâl, tasarruf-u kudreti, tevessü-ü tesiri noktasında oluyor şemsimiz zerre-misal.

Nev-i vâhidde olan tasarruf-u azîmi mesafesi vâsidir. İki zerre beyninde cazibeyi ele al,

Git de, tâ şemsüşşümus ve kehkeşan beynindeki cazibenin yanında koy.

Yükü bir kar tanesi bir melek, şemsi ele almış bir şems-misal meleğin yanına getir. İğne kadar bir balığı, balina balığı da yan yana bırak. O Kadîr-i Ezelî-i Zülcelâl

Tecellî-i vâsii, asgardan tâ ekbere itkan-ı mükemmeli birden tasavvura al. Cazibe ve nevâmis, vesâil-i pürseyyal

Gibi örfî emirler, tecellî-i kudrete, tasarruf-u hikmete birer isim olması; odur yalnız meâl.

Başka meâli olmaz. Beraber de bir düşün; bileceksin bizzarure ki, esbab-ı hakikî, vesâit-i zîmisal,

Muinler, hem şerikler birer emr-i bâtıldır, birer hayal-i muhal, o kudret nazarında. Hayat vücuda kemâl,

Makamı büyük, mühimdir. Buna binaen derim: Küremiz, âlemimiz neden mutî, musahhar olmasın, hayvan-misal?

O Sultan-ı Ezelînin bu tarz hayvan tuyûru kesretle münteşirdir şu meydan-ı fezada, muhteşem ve pürcemâl bostan-ı hilkatinde salmış da döndürüyor.
« Önceki Sayfa  | | Sonraki Sayfa »
Önceki Risale: Otuz Üçüncü Söz / Sonraki Risale: Konferans
Ekranı Genişlet
Lügat Listesi

Lügatler :

asgar : en küçük
bizzarure : ister istemez, zorunlu olarak
bostan-ı hilkat : yaratılış bostanı, bahçesi
emr-i bâtıl : gerçek olmayan, sahte emir ve iş
esbab-ı hakikî : gerçek sebepler
harekât : hareketler
hayal-i muhal : imkânsız hayal
hayvan-misal : hayvan gibi
itkan-ı mükemmel : mükemmel derecede sağlamlık
kehkeşan : samanyolu
kemâl : olgunluk, mükemmellik
kesret : çokluk
kudret : İlâhî güç, iktidar
küre : dünya
meâl : açıklama
meydan-ı feza : uzay boşluğu
muin : yardımcı
musahhar : boyun eğen
mutî : itaat eden, emre uyan
münteşir : yayılmış olan
nağamat : nağmeler, güzel sesler
nazar : bakış
nevâmis : kanunlar
nev-i vâhid : tek bir tür
pürcemâl : güzelliklerle dolu
Sultan-ı Ezelî : hüküm ve saltanatının başlangıcı olmayan Allah
şems-misal : güneş gibi
şemsüşşümus : güneşler güneşi
tasarruf-u azîm : büyük tasarruf
tasarruf-u hikmet : hikmetle yapılan tasarruf, icraat
tasarruf-u kudret : Allah’ın sonsuz kudretinin tasarrufu
tasavvur : düşünme, hayal etme
tecellî-i kudret : Allah’ın sonsuz kudretinin tecellîsi, yansıması
tecellî-i vâsi : geniş tecellî, yansıma
tesbihat : Allah’ı her türlü kusurdan yüce tutarak şanına layık ifadelerle anma
tevessü-ü tesir : tesir sahasının genişlemesi
tuyûr : kuşlar
vâsi : geniş
vesâil-i pürseyyal : çok akışkan sebepler, vesileler
vesâit : vasıtalar
vesâit-i zîmisal : misalî, misâl âlemiyle ilgili vasıtalar
vücud : varlık
vüs’at : genişlik
zerre : atom, maddenin en küçük parçası
zerre-misal : zerre, atom gibi
Yükleniyor...