1 وَ ِللهِ الْمَثَلُ اْلاَعْلٰى temsilde kusur yok, esmâ ve sıfât-ı İlâhiye ve şuûn ve ef’âl-i Rabbâniye bir şecere-i tûbâ-i nur hükmünde temsil edilmekle, o şecere-i nuraniyenin daire-i azameti ezelden ebede uzanıp gidiyor. Hudud-u kibriyâsı, gayr-ı mütenâhi fezâ-yı ıtlakta yayılıp ihata ediyor. Hudud-u icraatı
2 فَالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوٰى - يَحوُلُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ hududundan tut, ta
3 وَالسَّمٰوَاتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ - خَلَقَ السَّمٰوَاتِ وَاْلاَرْضَ فِى سِتَّةِ اَيَّامٍ hududuna kadar intişar etmiş o hakikat-i nuraniyeyi bütün dal ve budaklarıyla, gayat ve meyveleriyle, o kadar tenasüple, birbirine uygun, birbirine lâyık, birbirini kırmayacak, birbirinin hükmünü bozmayacak, birbirinden tevahhuş etmeyecek bir surette o hakaik-ı esmâ ve sıfâtı ve şuûn ve ef’âli beyan eder ki, bütün ehl-i keşif ve hakikat ve daire-i melekûtta cevelân eden bütün ashab-ı irfan ve hikmet, o beyanat-ı Kur’âniyeye karşı “Sübhânallah” deyip “Ne kadar doğru, ne kadar mutabık, ne kadar güzel, ne kadar lâyık” diyerek tasdik ediyorlar.

Meselâ, bütün daire-i imkân ve daire-i vücuba bakan, hem o iki şecere-i azîmenin birtek dalı hükmünde olan imanın erkân-ı sittesi ve o erkânın dal ve budaklarının en ince meyve ve çiçekleri aralarında o kadar bir tenasüp gözetilerek tasvir eder ve o derece bir muvazenet suretinde tarif eder ve o mertebe bir münasebet tarzında izhar eder ki, akl-ı beşer idrakinden âciz ve hüsnüne karşı hayran kalır.

Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:

1 : “En yüce misaller Allah içindir.” Nahl Sûresi, 16:60.
2 : “Daneleri ve çekirdekleri çatlatan Odur.” En’âm Sûresi, 6:95. “O, kişiyle kalbinin arasına girer.” Enfâl Sûresi, 8:24.
3 : “Gökleri ve yeri altı günde yarattı.” Hûd Sûresi, 11:7. “Gökler Onun kudret eliyle dürülmüştür.” Zümer Sûresi, 39:67.
« Önceki Sayfa  | | Sonraki Sayfa »
Önceki Risale: Yirmi Dördüncü Söz / Sonraki Risale: Yirmi Altıncı Söz
Ekranı Genişlet
Lügat Listesi

Lügatler :

daire-i imkân : varlığı da yokluğu da eşit olan daire, kâinat
daire-i melekût : eşyanın iç yüzüyle alakalı daire, gayb dairesi
daire-i vücub : hiç değişikliğe uğramayan varlığı zorunlu olan İlâhlık dairesi
ebed : sonu olmayan gelecek zaman, sonsuz
ehl-i keşif ve hakikat : gayb âlemine ait bilinmeyen hakikatleri Cenab-ı Allah’ın lütfu ve ihsanıyla bilen kimseler
esmâ ve sıfât-ı İlâhiye : Allah’ın isim ve sıfatları
ezel : başlangıcı olmayan, sonsuz
fethetmek : açma
fezâ-yı ıtlak : uçsuz bucaksız gökyüzü, uzay
gayat : gayeler
gayr-ı mütenâhi : sonsuz
hakaik-ı esmâ ve sıfât ve şuûn ve ef’âl : Allah’ın isimlerinin, sıfatlarının, işlerinin ve fiillerinin hakikatleri -i nuraniye
hudud : sınır, uç
hudud-u icraat : icraatın sınırı
hudud-u kibriya : büyüklüğün hududu
mâşaallah : Allah ne güzel dilemiş ve yapmış
muammâ-yı hilkat : yaratılıştaki sır ve gizlilikler
muhafaza etmek : korumak
muhakkik : gerçekleri araştıran ve delilleriyle bilen âlimler
mutabık : uygun
nihayet-i tahkik : araştırmanın sonu
suret : şekil, biçim
Sübhânallah : “Allah her türlü eksiklikten sonsuz derecede yücedir”
şecere-i azîme : büyük ağaç
şecere-i nuraniye : nurlu ağaç
şecere-i tûbâ-i nur : nurlu tûbâ ağacı
şuûn ve ef’âl-i Rabbâniye : Allah’ın işleri ve fiilleri
tasdik etmek : doğruluğunu onaylamak
tasvir : resimleme; anlatma, ifade etme
tenasüb : uygunluk
tevahhuş : korkmak, ürkmek
tılsım-ı kâinat : kâinatın tılsımı, gizemi
uzuv : organ
Yükleniyor...