Ve keza 1 مَسَّ kelimesi, azabın şedit olmadığına işarettir. Ve keza, teb’îzi ifade eden مِنْ ve şiddeti gösteren 2 نَكَالْ kelimesine bedel, hiffeti îma eden 3 عَذَابٌ kelimesi ve 4 رَبِّ kelimesinden îma edilen şefkat, hepsi de azabın kıllet ve ehemmiyetsizliğine işaret etmekle şu şiiri, lisan-ı hâlleriyle temessül ediyorlar.
İkinci misal: 5 الۤمۤ - ذٰلِكَ الْكِتَابُ لاَرَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ olan âyet-i kerimedir. Bu âyette maksad-ı esas, Kur’ân’ın yüksekliğini göstermektir. Ve bu maksadı takviye eden 6 لاَرَيْبَ فِيهِ 9 اَلْكِتَابُ 8 ذٰلِكَ 7 الۤمۤ kayıtlarıdır. Evet, bu kayıtlar, istinad ettikleri pek ince ve gizli delillerine işaret etmekle beraber, o maksadın takviyesine koşuyorlar. Ezcümle, الۤمۤ kasem olduğu cihetle, Kur’ân’ın azametine ve altında müstetir, gizli o mezkûr letaif cihetiyle de dâvânın ispatına işaret eder. Ve keza, ذٰلِكَ zat ile sıfatı gösteren bir işaret olması itibarıyla hem Kur’ân’ın azametine, hem azameti ispat eden sıfât-ı kemâliyeye işaret eder.
عِبَارَاتُنَا شَتَّى وَحُسْنُكَ وَاحِدٌ - وَكُلٌّ اِلٰى ذَاكَ الْجَمَالِ يُشِيرُ
Yani, “İbarelerimiz ayrı ayrı ise de, hüsnün birdir. Hepsi de o hüsne işaret ediyorlar.”İkinci misal: 5 الۤمۤ - ذٰلِكَ الْكِتَابُ لاَرَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ olan âyet-i kerimedir. Bu âyette maksad-ı esas, Kur’ân’ın yüksekliğini göstermektir. Ve bu maksadı takviye eden 6 لاَرَيْبَ فِيهِ 9 اَلْكِتَابُ 8 ذٰلِكَ 7 الۤمۤ kayıtlarıdır. Evet, bu kayıtlar, istinad ettikleri pek ince ve gizli delillerine işaret etmekle beraber, o maksadın takviyesine koşuyorlar. Ezcümle, الۤمۤ kasem olduğu cihetle, Kur’ân’ın azametine ve altında müstetir, gizli o mezkûr letaif cihetiyle de dâvânın ispatına işaret eder. Ve keza, ذٰلِكَ zat ile sıfatı gösteren bir işaret olması itibarıyla hem Kur’ân’ın azametine, hem azameti ispat eden sıfât-ı kemâliyeye işaret eder.
Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:
1 : Hafifçe dokunma, temas etme.
2 : Ağır azap, ağır ceza.
3 : Azap.
4 : Her bir varlığa yaratılış gayelerine ulaşmaları için muhtaç olduğu şeyleri veren, onları terbiye eden; tedbir, tasarruf ve egemenliği altında bulunduran Allah.
5 : “Elif, Lâm, Mîm. İşte bu kitapta hiç şüpheye yer yoktur; takvâ sahipleri için bir hidâyet kaynağıdır.” Bakara Sûresi, 2:1,2.
6 : “Elif, Lâm, Mîm.” Bakara Sûresi, 2:1.
7 : “Bu (kitap).” Bakara Sûresi, 2:2.
8 : “(Bu kitap) Kurân-ı Kerim.” Bakara Sûresi, 2:2.
9 : “Onda hiç şüpheye yer yoktur.” Bakara Sûresi, 2:2.
2 : Ağır azap, ağır ceza.
3 : Azap.
4 : Her bir varlığa yaratılış gayelerine ulaşmaları için muhtaç olduğu şeyleri veren, onları terbiye eden; tedbir, tasarruf ve egemenliği altında bulunduran Allah.
5 : “Elif, Lâm, Mîm. İşte bu kitapta hiç şüpheye yer yoktur; takvâ sahipleri için bir hidâyet kaynağıdır.” Bakara Sûresi, 2:1,2.
6 : “Elif, Lâm, Mîm.” Bakara Sûresi, 2:1.
7 : “Bu (kitap).” Bakara Sûresi, 2:2.
8 : “(Bu kitap) Kurân-ı Kerim.” Bakara Sûresi, 2:2.
9 : “Onda hiç şüpheye yer yoktur.” Bakara Sûresi, 2:2.
Önceki Risale: 1. âyetin tefsiri / Sonraki Risale: 3. âyetin Tefsiri