Metindeki Lügatları
Bu Risaleye Ait Soru Cevaplar
Lügat Listesi
Lügatler :
Arabi : Arapça
âyet-i kerime : şerefli âyet, Kurânın her bir cümlesi
belagat : sözün düzgün, kusursuz, hâlin ve makamın icabına göre yerinde söylenmesi
beliğ : belâğatli
bidayet : başlangıç
ezcümle : bu cümleden olarak, meselâ
fevkinde : üstünde
gayr-ı muntazam : düzensiz
halâvet : tatlılık, hoşluk
hüsn : güzellik
ima : gizli ve ince bir mânâya işaret
intizam : tertip, düzen, disiplin
kelâm : söz, ifade
letafet : güzellik, hoşluk
mebâhis-î erbaa : dört bahis, bölüm mezkûr
muhafaza etmek : korumak
muhal; imkânsız, olmayacak şey mukayese etmek : kıyas etmek, karşılaştırmak
nazar-ı dikkat : dikkatle bakmak
nazır : bakan, yönelik
sîga : (Ar. gr.) kalıp, kip
şartiye : Arapça gramerinde şart edatı olarak kullanılır
şek : şüphe
takviye : güçlendirme, kuvvetlendirme
tenvin : Arapça gramerinde bir kelimenin sonunu nun gibi okutmak üzere konulan işaret; kelimenin sonuna iki üstün (en), iki esre (in), iki ötre (ün) gelmesi hâli
zuhur : ortaya çıkma
âyet-i kerime : şerefli âyet, Kurânın her bir cümlesi
belagat : sözün düzgün, kusursuz, hâlin ve makamın icabına göre yerinde söylenmesi
beliğ : belâğatli
bidayet : başlangıç
ezcümle : bu cümleden olarak, meselâ
fevkinde : üstünde
gayr-ı muntazam : düzensiz
halâvet : tatlılık, hoşluk
hüsn : güzellik
ima : gizli ve ince bir mânâya işaret
intizam : tertip, düzen, disiplin
kelâm : söz, ifade
letafet : güzellik, hoşluk
mebâhis-î erbaa : dört bahis, bölüm mezkûr
muhafaza etmek : korumak
muhal; imkânsız, olmayacak şey mukayese etmek : kıyas etmek, karşılaştırmak
nazar-ı dikkat : dikkatle bakmak
nazır : bakan, yönelik
sîga : (Ar. gr.) kalıp, kip
şartiye : Arapça gramerinde şart edatı olarak kullanılır
şek : şüphe
takviye : güçlendirme, kuvvetlendirme
tenvin : Arapça gramerinde bir kelimenin sonunu nun gibi okutmak üzere konulan işaret; kelimenin sonuna iki üstün (en), iki esre (in), iki ötre (ün) gelmesi hâli
zuhur : ortaya çıkma
ذٰلِكَ الْكِتَابُ لاَرَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ 1
Arkadaş! Kelâmların hüsnünü artıran ve güzelliğini fazlaca parlatan belâgatın esaslarından biri de şudur ki: Bir havuzu doldurmak için etrafından süzülen sular gibi, beliğ kelâmlarda da zikredilen kelimelerin, kayıtların, heyetlerin tamamen o kelâmın takip ettiği esas maksada nâzır olmakla onun takviyesine hizmet etmeleri, belâgat mezhebinde lâzımdır.
Birinci misal: 2 وَلَئِنْ مَسَّتْهُمْ نَفْحَةٌ مِنْ عَذَابِ رَبِّكَ olan âyet-i kerime nazar-ı dikkate alınırsa görülür ki, bu kelâmdaki maksat ve esas, pek az bir azapla fazla korkutmaktır. Ve bu kelâmda olan mezkûr kelimeler ve kayıtlar, tamamen o maksadı takviye için çalışıyorlar. Ezcümle, şek ve ihtimali ifade eden اِنْ şartiye olup, azabın azlığına ve ehemmiyetsizliğine işarettir.
Ve keza 3 نَفْحَةٌ sîgasiyle ve tenviniyle azabın ehemmiyetsizliğine îmadır.
Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:
1 : “Şu yüce kitap ki, onda asla şüphe yoktur. O, Allah’ın emir ve yasaklarına karşı gelmekten sakınanlar için bir yol göstericidir.” Bakara Sûresi, 2:2.
2 : “Rabbinin azâbından küçük bir esinti onlara hafifçe dokunacak olsa...” Enbiyâ Sûresi, 21:46.
3 : Küçük bir esinti.
2 : “Rabbinin azâbından küçük bir esinti onlara hafifçe dokunacak olsa...” Enbiyâ Sûresi, 21:46.
3 : Küçük bir esinti.
Önceki Risale: 1. âyetin tefsiri / Sonraki Risale: 3. âyetin Tefsiri
Lügatler :
Arabi : Arapça
âyet-i kerime : şerefli âyet, Kurânın her bir cümlesi
belagat : sözün düzgün, kusursuz, hâlin ve makamın icabına göre yerinde söylenmesi
beliğ : belâğatli
bidayet : başlangıç
ezcümle : bu cümleden olarak, meselâ
fevkinde : üstünde
gayr-ı muntazam : düzensiz
halâvet : tatlılık, hoşluk
hüsn : güzellik
ima : gizli ve ince bir mânâya işaret
intizam : tertip, düzen, disiplin
kelâm : söz, ifade
letafet : güzellik, hoşluk
mebâhis-î erbaa : dört bahis, bölüm mezkûr
muhafaza etmek : korumak
muhal; imkânsız, olmayacak şey mukayese etmek : kıyas etmek, karşılaştırmak
nazar-ı dikkat : dikkatle bakmak
nazır : bakan, yönelik
sîga : (Ar. gr.) kalıp, kip
şartiye : Arapça gramerinde şart edatı olarak kullanılır
şek : şüphe
takviye : güçlendirme, kuvvetlendirme
tenvin : Arapça gramerinde bir kelimenin sonunu nun gibi okutmak üzere konulan işaret; kelimenin sonuna iki üstün (en), iki esre (in), iki ötre (ün) gelmesi hâli
zuhur : ortaya çıkma
âyet-i kerime : şerefli âyet, Kurânın her bir cümlesi
belagat : sözün düzgün, kusursuz, hâlin ve makamın icabına göre yerinde söylenmesi
beliğ : belâğatli
bidayet : başlangıç
ezcümle : bu cümleden olarak, meselâ
fevkinde : üstünde
gayr-ı muntazam : düzensiz
halâvet : tatlılık, hoşluk
hüsn : güzellik
ima : gizli ve ince bir mânâya işaret
intizam : tertip, düzen, disiplin
kelâm : söz, ifade
letafet : güzellik, hoşluk
mebâhis-î erbaa : dört bahis, bölüm mezkûr
muhafaza etmek : korumak
muhal; imkânsız, olmayacak şey mukayese etmek : kıyas etmek, karşılaştırmak
nazar-ı dikkat : dikkatle bakmak
nazır : bakan, yönelik
sîga : (Ar. gr.) kalıp, kip
şartiye : Arapça gramerinde şart edatı olarak kullanılır
şek : şüphe
takviye : güçlendirme, kuvvetlendirme
tenvin : Arapça gramerinde bir kelimenin sonunu nun gibi okutmak üzere konulan işaret; kelimenin sonuna iki üstün (en), iki esre (in), iki ötre (ün) gelmesi hâli
zuhur : ortaya çıkma
