acip : hayret verici, şaşırtıcı
acz : acizlik, güçsüzlük
ahmakane : ahmakça, akılsızca
binaen : dayanarak
cahilâne : cahilce, bilgisizce
cism : varlık, beden
ebnâ-yı cins : kendi cinsinden olanlar
ecza : bütünü oluşturan parçalar
farz edilmek : varsayılmak
garip : tuhaf
âlem : dünya, kâinat
beşer : insanlık
câmiiyet : kapsamlı oluş
Cenâb-ı Hak : Hakkın ta kendisi olan sonsuz şeref ve yücelik sahibi Allah
cihet : yön, taraf
cilve : görüntü, akis
derc etmek : içine yerleştirmek
ekser : pek çok
esbab : sebebler
fihriste : özet, içindekiler bölümü
gayet : son derece
gayr-ı mütenâhî : nihayetsiz, sonsuz
hakîmâne : hikmetle, bir maksat ve faydaya yönelik bir şekilde
Hâlık : her şeyi yaratan Allah
halk etmek : yaratmak
hâtem : mühür
îcad etmek : var etmek, ortaya çıkarmak
ihya : hayat verme, diriltme
iktidar : güç, kudret
isnad etmek : dayandırmak
itibarıyla : özelliğiyle
itibarla : …bakımıdan, özellikle
kâinat : evren, bütün yaratılmışlar
katre : damla
kevn : varlık, âlem, kâinat
keyfiyet : hal, özellik, nitelik
kezalik : bunun gibi
kitab-ı kâinat : kâinat kitabı
kuvve-i hafıza : hafıza gücü, bellek
maada : başka, dışında, ötesinde
mahiyet : öz nitelik, içyapı
mahlûk : yaratılmış, varlık
mahlûkat : yaratılmışlar, varlıklar
mahsus : has, özel
mesâil : meseleler
misal : örnek, benzetme
muayyen : belirlenmiş, kararlaştırılmış
nakış : işleme, süsleme
nefh-i hayat : hayat üfleme; cansızlara can verme
netice : son, sonuç
nizam : düzen
nümune : örnek, misal
nüve : çekirdek
Rabbü'l-Âlemîn : âlemlerin Rabbi olan Allah
Sâni : her şeyi san’atla yaratan Allah
seyyar : hareketli, yerinde sabit durmayan
sikke : damga, işaret
şecere-i âlem : âlem ağacı, bir ağaca benzeyen kâinat
şems : güneş
Şems-i Ezelî : Ezelî Güneş; yokluk ve hiçlik karanlıklarını eserleriyle aydınlatan mânâsında Allah’ın unvanı
şuur : bilinç, anlayış, idrak
taallûkat : ilgili unsurlar
tahvil etmek : dönüştürmek, değiştirmek
tarih-i hayat : hayat tarihi, özgeçmiş
tasarruf : dilediği gibi kullanma ve yönetme
tecellî-i ehadiyet : Allah’ın birliğinin her bir varlıkta görünmesi
teemmül : düşünme, inceden inceye araştırma
turra : padişaha özel mühür, nişan
vaz’ edilen : konulan, yerleştirilen
vücud : varlık, var oluş
yed-i tasarruf : tasarruf eli, icraat sahibi
zîhayat : canlı
habbe : dane, tohum
hakikî : gerçek
hamakat : ahmaklık
hasıl olmak : meydana gelmek
hükmedilmek : karar verilmek
hükmetmek : hüküm ve karar vermek
hüküm : yargı, karar
ihtiyar : seçme gücü, irade
in'ikâs etmek : yansımak
irade : dileme sıfatı
isnad etmek : dayandırmak
itikad etmek : inanmak
Kadir-i Mutlak : herşeye gücü yeten, sınırsız güç ve kudret sahibi Allah
katre : damla
kezalik : bunun gibi
kudret : güç, iktidar
maada : başka, dışında, ötesinde
maahaza : bununla beraber, bununla birlikte
mecburiyet : zorunlu olma, mecbur olma
menzil : yer, konum
mevcudat : varlıklar
mevcut : var
misil : benzer, eş değer
muhit : her tarafı kuşatan
muntazam : düzenli
mutlak : kayıtsız, sınırsız
müçtemian : topluca, hepsi birden
münasebet : ilişki, bağ
münasebettar : alâkalı, ilgili
münferiden : tek olarak
nefs : kendisi
nev' : çeşit, tür
nihayetsiz : sınırsız
nisbet : bağlantı; oran
nisbetinde : ölçüsünde
nokta-i merkeziye : merkezî nokta
sabık : geçen, önceki
sair : diğer, başka
sikke : işaret, damga
şeffaf : saydam, parlak
şems : güneş
Şems-i Ezelî : Ezelî Güneş; bu tabir ezelden beri bütün varlıkları aydınlatan Allah için bir unvan olarak kullanılır
şerik : Allah’a ortak koşulan şey
şua : ışık, parıltı
takdirde : durumda
tecellî-i esma : Cenâb-ı Hakk’ın isimlerine ait büyük tecelliler, yansımalar
temsil : analoji, kıyaslama tarzında benzetme
timsal : görüntü
ulûhiyet-i mutlaka : hiçbir kayda ve şarta bağlı olmaksızın ilâh olma, mutlak ve sınırsız bir ilâhlık
Vacibü'l-Vücud : varlığı zorunlu olan, var olmak için hiçbir sebebe ihtiyacı olmayan Allah
vazife : görev
vaziyet : durum, hal
vücud : varlık
zerre : atom, maddenin en küçük parçası
zîhayat : canlı