Kur’ân’ın üslûb-u hakîmânesine yemin ederim ki: Nasârâyı ve emsalini havalandırarak dalâlet derelerine atan, yalnız aklı azl ve burhanı tard ve ruhbanı taklit etmektir. Hem de İslâmiyeti daima tecellî ve inbisat-ı efkâr nisbetinde hakaiki inkişaf ettiren, yalnız İslâmiyetin hakikat üzerinde olan teessüs ve burhanla takallüdü ve akılla meşvereti ve taht-ı hakikat üstünde bulunması ve ezelden ebede müteselsil olan hikmetin desâtirine mutabakat ve muhâkâtıdır. Acaba görülmüyor: Âyâtın ekser fevatîh ve havâtîminde nev-i beşeri vicdana havale ve aklın istişaresine hamlettiriyor.
Diyor: 1 اَفَلاَ يَنْظُرُونَ ve 2 فَنْظُرُوا ve 3 اَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ ve 4 اَفَلاَ تَتَذَكَّرُونَ
ve 5 تَتَفَكَّرُوا ve 6 مَا يَشْعُرُونَ ve 7 َيَعْقِلُون ve 8 لاَ يَعْقِلُونَ ve 9 يَعْلَمُونَ
ve 10 فَاعْتَبِرُوا يَٓا اُو۬لِي الْاَبْصَارِ
Ben dahi derim: 11 فَاعْتَبِرُوا يَا اُولِى اْلاَلْباَبِ
فَاعْتَبِرُوا يَا اُولِى اْلاَلْباَبِ Zâhirden ubûr ediniz. Hakikat sizi bekliyor. Fakat gördüğünüz vakit incitmeyiniz. Esah ve lâzım…
Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:
2 : “Bakınız!” Âl-i İmrân Sûresi, 3:137; Nahl Sûresi, 16:36; Neml Sûresi, 26:69; Ankebut Sûresi; 29:20; Rûm Sûresi, 30:42.
3 : “Onlar hiç düşünmezler mi?” Nisâ Sûresi, 4:82; Muhammed Sûresi: 47:24.
4 : “Hâlâ düşünmez misiniz?” En’âm Sûresi, 6:80; Secde Sûresi, 32:4.
5 : “Düşünün!” Sebe’ Sûresi, 34:46.
6 : “Farkında değiller.” Bakara Sûresi, 2:9; Âl-i İmrân Sûresi, 3:69; En’âm Sûresi, 6:26, 123; Nahl Sûresi, 16:2.
7 : “Aklını kullanıyorlar.” Bakara Sûresi, 2:164; Ra’d Sûresi, 13:4; Nahl Sûresi, 16:12, 67; Hac Sûresi, 22:46; Furkân Sûresi, 25:44; Ankebût Sûresi, 29:35; Rum Sûresi, 30:24, 28; Câsiye Sûresi, 45:5.
8 : “Aklını kullanıp anlamazlar.” Bakara Sûresi, 2:170, 171; Mâide Sûresi, 5:87, 103; Enfâl Sûresi, 8:22; Yûnus Sûresi, 10:42, 100; Ankebût Sûresi, 29:63; Zümer Sûresi, 39:43.
9 : “Biliyorlar.” Bakara Sûresi, 2:75. (Kur’ân’da 32 yerde geçmektedir.
10 : “Bundan ibret alın, ey basiret sahipleri!” Haşir Sûresi, 59:2.
11 : “Bundan ibret alın, ey akıl sahipleri!” bk. Haşir Sûresi, 59:2.
Bölümler
- Birinci Makale, Birinci Mukaddeme
- Birinci Makale, İkinci Mukaddeme
- Birinci Makale, Üçüncü Mukaddeme
- Birinci Makale, Dördüncü Mukaddeme
- Birinci Makale, Beşinci Mukaddeme
- Birinci Makale, Altıncı Mukaddeme
- Birinci Makale, Yedinci Mukaddeme
- Birinci Makale, Sekizinci Mukaddeme
- Birinci Makale, Dokuzuncu Mukaddeme
- Birinci Makale, Onuncu Mukaddeme
- Birinci Makale, On Birinci Mukaddeme
- Birinci Makale, On İkinci Mukaddeme
- Birinci Makale, Birinci Mesele
- Birinci Makale, İkinci Mesele
- Birinci Makale, Üçüncü Mesele
- Birinci Makale, Dördüncü Mesele
- Birinci Makale, Beşinci Mesele
- Birinci Makale, Altıncı Mesele
- Birinci Makale, Yedinci Mesele
- Birinci Makale, Sekizinci Mesele
- İkinci Makale, Birinci Mesele
- İkinci Makale, İkinci Mesele
- İkinci Makale, Üçüncü Mesele
- İkinci Makale, Dördüncü Mesele
- İkinci Makale, Beşinci Mesele
- İkinci Makale, Altıncı Mesele
- İkinci Makale, Yedinci Mesele
- İkinci Makale, Sekizinci Mesele
- İkinci Makale, Dokuzuncu Mesele
- İkinci Makale, Onuncu Mesele
- İkinci Makale, On Birinci Mesele
- İkinci Makale, On İkinci Mesele
- Üçüncü Makale, Unsuru’l-Akîde
- Üçüncü Makale, Birinci Maksat
- Üçüncü Makale, İkinci Maksat
- Üçüncü Makale, İkinci Maksat, Mukaddeme
- Üçüncü Makale, Birinci Meslek
- Üçüncü Makale, İkinci Meslek
- Üçüncü Makale, Üçüncü Meslek
- Üçüncü Makale, Dördüncü Meslek
- Üçüncü Makale, Beşinci Meslek
- Üçüncü Makale, Üçüncü Maksat



