Evet, nasıl katreler buluttan haber verir; reşhalar su menbaını gösterir; senetler, cüzdanlar bir defter-i kebirin vücuduna işaret ederler. Öyle de, şu meşhudumuz olan, zîhayatlardaki intizam-ı maddî olan bedihî kader ve intizam-ı mânevî ve hayatî olan nazarî kaderin reşhaları, katreleri, senetleri, cüzdanları hükmünde olan meyveler, nutfeler, tohumlar, çekirdekler, suretler, şekiller, bilbedâhe, Kitab-ı Mübîn denilen irade ve evâmir-i tekvîniyenin defterini ve İmam-ı Mübîn denilen ilm-i İlâhînin bir divanı olan Levh-i Mahfuzu gösterir.

NETİCE-İ MERAM: Madem bilmüşahede görüyoruz ki, herbir zîhayatın neşvünemâ zamanında zerreleri eğri büğrü hudutlara gider, durur. Zerreler yolunu değiştirir, o hudutların nihayetlerinde birer hikmet, birer faide, birer maslahatı semere verirler. Bilbedâhe, o şeyin miktar-ı surîsi, bir kader kalemiyle tersim edilmiştir. İşte, meşhud, bedihî kader, o zîhayatın mânevî hâlâtında dahi bir kader kalemiyle çizilmiş muntazam meyvedar hudutları, nihayetleri var olduğunu gösterir. Kudret masdardır, kader mistardır. Kudret, o maânî kitabını, o mistar üstünde yazar.

Madem maddî ve mânevî kader kalemiyle tersim edilmiş müsmir hudutlar, hikmetli nihayetler olduğunu kat’iyen anlıyoruz. Elbette, herbir zîhayatın müddet-i hayatında geçireceği ahval ve etvârı, o kaderin kalemiyle tersim edilmiş. Çünkü, sergüzeşt-i hayatı, bir intizam ve mizanla cereyan ediyor, suretler değiştiriyor, şekiller alıyor. Madem böyle umum zîhayatta kalem-i kader hükümrandır. Elbette, âlemin en mükemmel meyvesi ve arzın halifesi ve emanet-i kübrânın hâmili olan insanın sergüzeşt-i hayatiyesi, herşeyden ziyade kaderin kanununa tâbidir.
« Önceki Sayfa  | | Sonraki Sayfa »
Önceki Risale: Yirmi Beşinci Söz / Sonraki Risale: Yirmi Yedinci Söz
Ekranı Genişlet
Lügat Listesi

Lügatler :

ahval : haller, davranışlar
âlem : kâinat
arz : yer, dünya
bedihî : açık, aşikâr
bilbedâhe : ap açık bir şekilde
bilmüşahede : gözle görüldüğü gibi
cereyan etmek : meydana gelmek
cüzdan : kimlik
defter-i kebir : büyük defter
divan : kayıt defteri
emanet-i kübrâ : en büyük emanet
etvâr : tavırlar
evâmir-i tekvîniye : yaratılışa ait emirler
hâlât : haller
halife : yeryüzünde Allah nâmına hareket eden insan
hâmil : taşıyıcı
hikmet : gaye, fayda
hudut : sınır, uç
hükümran : hükmeden, egemen
ilm-i İlâhî : Allah’ın herşeyi kuşatan ilmi
İmam-ı Mübîn : Allah’ın ilim ve emirlerinin, eşyanın geçmiş ve geleceğe ait kaidelerinin yazıldığı defter
intizam : düzenlilik
intizam-ı maddî : maddî düzenlilik ve tertip
intizam-ı mânevî ve hayatî : hayata ve mânâya ait düzenlilik
irade : dileme, seçim yapma gücü
kader : Allah’ın meydana gelecek hadiseleri olmadan önce takdir etmesi, planlaması
kalem-i kader : kader kalemi
kat’iyen : kesinlikle
katre : damla
Kitab-ı Mübîn : Allah’ın ap açık kudret defteri olan kâinat, Allah’ın kudret ve iradesinin genel bir kanunlar defteri
kudret : güç, iktidar
Levh-i Mahfuz : herşeyin bütün ayrıntılarıyla yazıldığı kader levhası, Allah’ın ilminin bir adı
miktar-ı surî : görünürdeki miktar, ölçü
mistar : şablon
mizan : ölçü, denge
muntazam : düzenli, tertipli
müddet-i hayat : hayat süresi
müsmir : meyveli, verimli
Yükleniyor...