âlem-i İslâm : İslâm âlemi
âzamî : en çok, en fazla
azmetme : karar verme
ehemmiyet : önem
ehl-i ilim : ilim ehli, âlimler
ehl-i siyaset : siyasetle uğraşanlar, politikacılar
emel : arzu, istek
erbab-ı fazilet : faziletli, güzel ahlâk sahibi kimseler
esaret : esirlik, tutsaklık
farz-ı muhal : olmayacak birşeyi olacakmış gibi düşünme, varsayım
fâsık : yoldan çıkmış, günahkâr
fünun-u cedide : çağdaş ilimler
hakikat : gerçek, doğru
hamiyet : din ve vatan gibi mukaddes değerleri ve kendi aile ve yakınlarını koruma duygusu ve gayreti
hamiyet-i milliye : milliyetini koruma duygusu, milliyetçilik düşüncesi
havale etme : gönderme, yöneltme
inkılâb : değişme, dönüşme
inkişaf : gelişme
intibah : uyanış
maruzat : belli bir makama bilgi sunma işlemleri
meb’us : milletvekili
menfaat : çıkar, kişisel yarar
mes’uliyet : sorumluluk, yükümlülük
meşrutiyet : başında hükümdar bulunmakla birlikte seçimle kurulan bir yasama meclisine dayanan, yürütmesi denetime açık anayasal idare şekli; Osmanlılarda 1876 anayasasıyla başlayan, 1908 değişikliğiyle devam eden hukukî ve siyasi döneme verilen ad
muhalif : zıt, aykırı
mübahase : karşılıklı konuşma, fikir belirtme, sohbet etme
müessis : tesis edici, kurucu
râfızî : Şii gruplarından bir gruba dahil olan kişi
salih : dinin emir ve yasaklarına uygun hareket eden, Allah’ın sevgili kulu
sevk etme : yöneltme, yönlendirme
sürur : mutluluk, sevinç
şark : doğu
Şarkî Anadolu : Doğu Anadolu
tasavvur etme : düşünme, zihninde tasarlama
teavün : yardımlaşma
tedrisat : eğitim, öğrenim
tesanüd : dayanışma
ulema : âlimler
ulûm-u diniye : dinî ilimler
vilâyet : il
ziyade : çok, fazla
alâkadar : alâkalı, ilgili
âlem-i İslâm : İslâm âlemi
Avn-i İlâhî : Allah’ın yardımı
beyanat : açıklamalar, izahlar
ebedî : sonsuz, sonu olmayan
elzem : çok lüzumlu
fitne : ahlâkta ve toplum düzeninde azgınlık ve bozgunculuk; baştan çıkarma
hâdim : hizmetkar, hizmet eden
hakikat : gerçek, doğru
harb-i umumî : bütün dünyayı etkileyen Birinci Dünya Savaşı
hilâfet : halifelik; Peygamberimizin vekili olarak Müslümanların din ve dünya işlerinin tedbirini gören genel başkanlık makamı
hükûmet-i Cumhuriye : Cumhuriyet hükûmeti
Hürriyet : II. Meşrutiyet’in ilânı ile birlikte gerçekleşen yeni sistemin halk arasındaki adı
içtima : toplantı
idare : yönetim
ihsan : bağış, ikram, lütuf
İlâhî kudret : Allah’ın bütün varlığı kuşatan güç ve iktidarı
inkılâp : köklü değişim, dönüşüm
inkıraz bulma : dağılıp yok olma, son bulma
istiaze : Allah’a sığınma
istikbal : gelecek
istilâ : kuşatma, ele geçirme
istinad eden : dayanan
kıt’a : kara parçası
kuvve-i ulviye : yüksek ve manevî güç
mani : engel
merkez-i hükûmet : yönetim merkezi
meşrutiyet : başında hükümdar bulunmakla birlikte seçimle belirlenmiş bir yasama meclisine dayanan, yürütmesi denetime açık anayasal idare şekli; Osmanlılarda 1876 anayasasıyla başlayan, 1908 değişikliğiyle devam eden hukukî ve siyasi döneme verilen ad
mevcut : var
mezkûr : anılan, sözü geçen
Mu’cize-i Peygamberî : Peygamber Efendimizin mu’cizesi
muazzam : büyük
muhtelif : çeşitli
müteakiben : –den sonra
müteakip : –den sonra
neşretme : yayınlama
nokta-i istinad : dayanak noktası
nutuk : konuşma
revaç verme : insanların ilgi ve alâkalarını harekete geçirme
saadet : mutluluk
sada : ses
şeriat : Allah tarafından bildirilen hükümler, Kur’ân ve sünnet
taarruz : saldırı
tasavvur : düşünme, hayalinde canlandırma
tecellî : belirme, görünme, yansıma
teşekkül : oluşum, hareket
ümmet : Hz. Peygambere inanıp onun yolundan giden mü’minler
vahdet : birlik
vesile : vasıta
zuhur : görünme, ortaya çıkma
zulümat : karanlıklar