Metindeki Lügatları



Lügat Listesi
Lügatler :
adavet : düşmanlık
arzu-yu mâsiyet : günah işleme arzusu, isteği
câni sıfat : çok kötü ve zararlı özellik
câni : kàtil, cinayet işleyen
elhasıl : kısaca, özetle
evsaf-ı mâsume : mâsum sıfatlar (bk. v-ṣ-f)
fâsık : günahkâr
galiben : çoğunlukla, ağırlıklı olarak
Hanefî Mezhebi : amelde İmam-ı Âzam Ebû Hanîfe’nin içtihadına uyanların tuttuğu yol (bk. bilgiler)
ibka etme : sürekli ve kalıcı hale getirme; hayatta bırakma (bk. b-ḳ-y)
icrâ-yı adalet : adaletin icrası, yerine getirilmesi, uygulanması (bk. a-d-l)
ihtiva etme : içerme
ihtiyar : irade, dileme (bk. ḫ-y-r)
imtisal etme : emre uyma, boyun eğme
istihfaf etme : hafife alma, değer vermeme
istilzam etme : gerekli bulma
itab : azarlama, tersleme
kâfir : Allah’ı veya Allah’ın bildirdiği kesin şeylerden birini inkâr eden kimse (bk. k-f-r)
lâsiyyema : özellikle
mâneviyat : ruha, kalbe, hisse, inanca ait şeyler, değerler (bk. a-n-y)
mâsum : günahsız, suçsuz
muâhid : karşılıklı anlaşma sonucu olarak İslâm devletine cizye ödeyen ve buna karşılık koruma altına alınan Müslüman olmayan kimse
muhabbet : sevgi (bk. ḥ-b-b)
muhtevî : ihtiva eden, içine alan
mürted : din değiştiren, İslâm dinini bırakarak eski dinine veya başka bir dine geçmiş olan
müteessir olma : etkilenme, etki altında kalma
müteessir : etkilenen, üzülen
nâs : insanlar
sada : ses
sebeb-i adavet : düşmanlık sebebi
sebeb-i muhabbet : sevgi sebebi (bk. ḥ-b-b)
şehadet : şahidlik, tanıklık (bk. ş-h-d)
şer : kötülük
tahakkuk etme : gerçekleşme (bk. ḥ-ḳ-ḳ)
tebeyyün etme : belli olma, açıkça ortaya çıkma (bk. b-y-n)
telâkki etmek : kabul etmek, saymak
tevhid : herşeyi bir olan Allah’a verme ve buna inanma (bk. v-ḥ-d)
uhuvvet : kardeşlik
vehim : kuruntu, varsayım
zimmî : İslâm ülkesinde Müslümanların idaresi altında yaşayan Müslüman olmayan kimse
adem-i niyet : bir işi belli bir niyet olmaksızın yapma
arzu-yu nefsaniye : nefse ait arzu ve istek (bk. n-f-s)
cevher-i ferid : benzeri bulunmayan, tek olan cevher (bk. f-r-d)
cihad : din, inanç, vatan gibi değerler uğrunda mücadele vermek; savaşmak (bk. c-h-d)
cüz-ü lâyetecezza : bir daha bölünemeyen en küçük parça, en küçük cisim parçası, atom (bk. c-z-e)
evliya : Allah dostları, velîler (bk. v-l-y)
farz-ı ayn : her bir mükellef Müslümanın yerine getirmesi lâzım gelen dinî görev (beş vakit farz namaz gibi)
farz-ı kifaye : dinen mutlaka yerine getirilmesi gereken ancak bir kısım Müslümanın yapması ile diğerlerinin üzerinden düşen dinî görev (cenaze namazı gibi)
fikir : düşünce (bk. f-k-r)
gayr-ı meş'ur : hissedilmeyen, bilincine varılmayan, farkında olunmayan (bk. ğ-y-r; ş-a-r)
günahkâr : günah işleyen
havas : duyular, hasseler; duygular
hiss-i saika : insanları bir yöne sevk eden, yönlendiren his, duygu
hiss-i şaika : insanları bir hedefe teşvik eden, şevklendiren, duygu
ihtiyar : irade, kendi isteğiyle hareket edebilme (bk. ḫ-y-r)
inkişaf : açığa çıkma, ortaya çıkma (bk. k-ş-f)
insan-ı mükerrem : şeref ve değeri çok yüksek olan, kendisine paha biçilmez ikram ve ihsanlarda bulunulan insan (bk. k-r-m)
intaç etme : netice verme, sonuç verme
kubbe : yarım küre veya kümbet biçiminde yapılan bina damları
mahrutî : koni şeklinde olan
meşhur : herkesçe bilinen
misk ü anber : çok hoş bir koku; misk ve amber (Misk
muzaaf : kat kat, çok önemli ve lüzumlu olan
müteselsil : zincirleme ve peşi sıra devam eden halkalar
nokta-i nazar : bakış ve dikkatleri üzerinde toplayan nokta veya özellik; gaye ve hedef (bk. n-ẓ-r)
silsile : zincir
sûret : biçim, şekil (bk. ṣ-v-r)
şahs-ı muhteris : aşırı istekli, hırslı kişi
şehadet-i hakikiye : gerçek şehitlik (bk. ş-h-d; ḥ-ḳ-ḳ)
şehid : din, inanç, vatan gibi değerler uğrunda canını feda eden Müslüman (bk. ş-h-d)
şems-i şumus : güneşlerin güneşi
taayyün etme : belli olma, belirme
tasarruf : etki, müdahale
tazammun etme : içerme, kapsama
tebeyyün etme : görünme, ortaya çıkma (bk. b-y-n)
tezahür etme : ortaya çıkma, görünür hâle gelme (bk. ẓ-h-r)
tezâuf etme : katlanma, katlanarak artma
vasat : iki şeyin arası, ara, orta
veli : Allah dostu (bk. v-l-y)
vücub : vacip olmak; zorunluluk (bk. v-c-b)
yakînen : kesin ve net olarak (bk. y-ḳ-n)
zaika : tad alma duyusu
zekât : Müslümanlıkta, sahip olunan mal ve paranın kırkta birinin, her yıl sadaka olarak dağıtılmasını öngören İslâmın beş şartından biri
zerre : atom
zıdd-ı niyet : niyetin aksi, zıttı
zira : çünkü
arzu-yu mâsiyet : günah işleme arzusu, isteği
câni sıfat : çok kötü ve zararlı özellik
câni : kàtil, cinayet işleyen
elhasıl : kısaca, özetle
evsaf-ı mâsume : mâsum sıfatlar (bk. v-ṣ-f)
fâsık : günahkâr
galiben : çoğunlukla, ağırlıklı olarak
Hanefî Mezhebi : amelde İmam-ı Âzam Ebû Hanîfe’nin içtihadına uyanların tuttuğu yol (bk. bilgiler)
ibka etme : sürekli ve kalıcı hale getirme; hayatta bırakma (bk. b-ḳ-y)
icrâ-yı adalet : adaletin icrası, yerine getirilmesi, uygulanması (bk. a-d-l)
ihtiva etme : içerme
ihtiyar : irade, dileme (bk. ḫ-y-r)
imtisal etme : emre uyma, boyun eğme
istihfaf etme : hafife alma, değer vermeme
istilzam etme : gerekli bulma
itab : azarlama, tersleme
kâfir : Allah’ı veya Allah’ın bildirdiği kesin şeylerden birini inkâr eden kimse (bk. k-f-r)
lâsiyyema : özellikle
mâneviyat : ruha, kalbe, hisse, inanca ait şeyler, değerler (bk. a-n-y)
mâsum : günahsız, suçsuz
muâhid : karşılıklı anlaşma sonucu olarak İslâm devletine cizye ödeyen ve buna karşılık koruma altına alınan Müslüman olmayan kimse
muhabbet : sevgi (bk. ḥ-b-b)
muhtevî : ihtiva eden, içine alan
mürted : din değiştiren, İslâm dinini bırakarak eski dinine veya başka bir dine geçmiş olan
müteessir olma : etkilenme, etki altında kalma
müteessir : etkilenen, üzülen
nâs : insanlar
sada : ses
sebeb-i adavet : düşmanlık sebebi
sebeb-i muhabbet : sevgi sebebi (bk. ḥ-b-b)
şehadet : şahidlik, tanıklık (bk. ş-h-d)
şer : kötülük
tahakkuk etme : gerçekleşme (bk. ḥ-ḳ-ḳ)
tebeyyün etme : belli olma, açıkça ortaya çıkma (bk. b-y-n)
telâkki etmek : kabul etmek, saymak
tevhid : herşeyi bir olan Allah’a verme ve buna inanma (bk. v-ḥ-d)
uhuvvet : kardeşlik
vehim : kuruntu, varsayım
zimmî : İslâm ülkesinde Müslümanların idaresi altında yaşayan Müslüman olmayan kimse
adem-i niyet : bir işi belli bir niyet olmaksızın yapma
arzu-yu nefsaniye : nefse ait arzu ve istek (bk. n-f-s)
cevher-i ferid : benzeri bulunmayan, tek olan cevher (bk. f-r-d)
cihad : din, inanç, vatan gibi değerler uğrunda mücadele vermek; savaşmak (bk. c-h-d)
cüz-ü lâyetecezza : bir daha bölünemeyen en küçük parça, en küçük cisim parçası, atom (bk. c-z-e)
evliya : Allah dostları, velîler (bk. v-l-y)
farz-ı ayn : her bir mükellef Müslümanın yerine getirmesi lâzım gelen dinî görev (beş vakit farz namaz gibi)
farz-ı kifaye : dinen mutlaka yerine getirilmesi gereken ancak bir kısım Müslümanın yapması ile diğerlerinin üzerinden düşen dinî görev (cenaze namazı gibi)
fikir : düşünce (bk. f-k-r)
gayr-ı meş'ur : hissedilmeyen, bilincine varılmayan, farkında olunmayan (bk. ğ-y-r; ş-a-r)
günahkâr : günah işleyen
havas : duyular, hasseler; duygular
hiss-i saika : insanları bir yöne sevk eden, yönlendiren his, duygu
hiss-i şaika : insanları bir hedefe teşvik eden, şevklendiren, duygu
ihtiyar : irade, kendi isteğiyle hareket edebilme (bk. ḫ-y-r)
inkişaf : açığa çıkma, ortaya çıkma (bk. k-ş-f)
insan-ı mükerrem : şeref ve değeri çok yüksek olan, kendisine paha biçilmez ikram ve ihsanlarda bulunulan insan (bk. k-r-m)
intaç etme : netice verme, sonuç verme
kubbe : yarım küre veya kümbet biçiminde yapılan bina damları
mahrutî : koni şeklinde olan
meşhur : herkesçe bilinen
misk ü anber : çok hoş bir koku; misk ve amber (Misk
muzaaf : kat kat, çok önemli ve lüzumlu olan
müteselsil : zincirleme ve peşi sıra devam eden halkalar
nokta-i nazar : bakış ve dikkatleri üzerinde toplayan nokta veya özellik; gaye ve hedef (bk. n-ẓ-r)
silsile : zincir
sûret : biçim, şekil (bk. ṣ-v-r)
şahs-ı muhteris : aşırı istekli, hırslı kişi
şehadet-i hakikiye : gerçek şehitlik (bk. ş-h-d; ḥ-ḳ-ḳ)
şehid : din, inanç, vatan gibi değerler uğrunda canını feda eden Müslüman (bk. ş-h-d)
şems-i şumus : güneşlerin güneşi
taayyün etme : belli olma, belirme
tasarruf : etki, müdahale
tazammun etme : içerme, kapsama
tebeyyün etme : görünme, ortaya çıkma (bk. b-y-n)
tezahür etme : ortaya çıkma, görünür hâle gelme (bk. ẓ-h-r)
tezâuf etme : katlanma, katlanarak artma
vasat : iki şeyin arası, ara, orta
veli : Allah dostu (bk. v-l-y)
vücub : vacip olmak; zorunluluk (bk. v-c-b)
yakînen : kesin ve net olarak (bk. y-ḳ-n)
zaika : tad alma duyusu
zekât : Müslümanlıkta, sahip olunan mal ve paranın kırkta birinin, her yıl sadaka olarak dağıtılmasını öngören İslâmın beş şartından biri
zerre : atom
zıdd-ı niyet : niyetin aksi, zıttı
zira : çünkü
Cüz-ü lâyetecezza zerresinden insana, insandan şems-i şumusa müteselsil mahrutî silsilenin vasatındaki cevher-i feridi, insan-ı mükerremdir.
İnsanın meşhur havassından başka havassı vardır. Zaika gibi bir hiss-i saika, hem bir hiss-i şaika vardır. Hem insanda gayr-ı meş’ur hisler çoktur.
Bazan arzu fikir sûretini giyer. Şahs-ı muhteris, arzu-yu nefsaniyesini fikir zanneder.
Gariptir ki, bazı adam pis bir çamura düşer, kendini aldatmak için misk ü anber diye yüzüne gözüne bulaştırır.
Şehid velidir. Cihad farz-ı kifaye iken farz-ı ayn olmuştur. Belki muzaaf bir farz-ı ayn hükmüne geçmiştir. Hac ve zekât gibi, cihadda da niyetin tasarrufu azdır. Hatta adem-i niyet dahi asıl nokta-i nazarından niyet hükmündedir. Demek zıdd-ı niyet yakînen tebeyyün etmezse, cihad şahadet-i hakikiyeyi intaç eder. Zira vücub tezâuf etse taayyün eder. İhtiyarı tazammun eden niyetin tesiri azalır. Şu günahkâr millete, birden bire on binler evliya inkişaf ve tezahür etse, az bir mükâfat değildir.
• • •
İnsanın meşhur havassından başka havassı vardır. Zaika gibi bir hiss-i saika, hem bir hiss-i şaika vardır. Hem insanda gayr-ı meş’ur hisler çoktur.
• • •
Bazan arzu fikir sûretini giyer. Şahs-ı muhteris, arzu-yu nefsaniyesini fikir zanneder.
• • •
Gariptir ki, bazı adam pis bir çamura düşer, kendini aldatmak için misk ü anber diye yüzüne gözüne bulaştırır.
• • •
Şehid velidir. Cihad farz-ı kifaye iken farz-ı ayn olmuştur. Belki muzaaf bir farz-ı ayn hükmüne geçmiştir. Hac ve zekât gibi, cihadda da niyetin tasarrufu azdır. Hatta adem-i niyet dahi asıl nokta-i nazarından niyet hükmündedir. Demek zıdd-ı niyet yakînen tebeyyün etmezse, cihad şahadet-i hakikiyeyi intaç eder. Zira vücub tezâuf etse taayyün eder. İhtiyarı tazammun eden niyetin tesiri azalır. Şu günahkâr millete, birden bire on binler evliya inkişaf ve tezahür etse, az bir mükâfat değildir.
• • •
Bölümler
- Arabî Hutbe-i Şâmiye’nin Mukaddemesi
- Arabî Hutbe-i Şâmiye Eserinin Tercümesi
- Altı Hastalık, Birinci Kelime
- Altı Hastalık, İkinci Kelime
- Altı Hastalık, Üçüncü Kelime
- Altı Hastalık, Dördüncü Kelime
- Altı Hastalık, Beşinci Kelime
- Altı Hastalık, Altıncı Kelime
- Teşhisü’l-İllet
- Reddü’l-Evham
- Kahraman Askerlerimize
- Asakire Hitap
- Cemiyetlere İhtar-ı Mühim
- Sûre-i İhlâs’ın Bir Remzi




Lügatler :
adavet : düşmanlık
arzu-yu mâsiyet : günah işleme arzusu, isteği
câni sıfat : çok kötü ve zararlı özellik
câni : kàtil, cinayet işleyen
elhasıl : kısaca, özetle
evsaf-ı mâsume : mâsum sıfatlar (bk. v-ṣ-f)
fâsık : günahkâr
galiben : çoğunlukla, ağırlıklı olarak
Hanefî Mezhebi : amelde İmam-ı Âzam Ebû Hanîfe’nin içtihadına uyanların tuttuğu yol (bk. bilgiler)
ibka etme : sürekli ve kalıcı hale getirme; hayatta bırakma (bk. b-ḳ-y)
icrâ-yı adalet : adaletin icrası, yerine getirilmesi, uygulanması (bk. a-d-l)
ihtiva etme : içerme
ihtiyar : irade, dileme (bk. ḫ-y-r)
imtisal etme : emre uyma, boyun eğme
istihfaf etme : hafife alma, değer vermeme
istilzam etme : gerekli bulma
itab : azarlama, tersleme
kâfir : Allah’ı veya Allah’ın bildirdiği kesin şeylerden birini inkâr eden kimse (bk. k-f-r)
lâsiyyema : özellikle
mâneviyat : ruha, kalbe, hisse, inanca ait şeyler, değerler (bk. a-n-y)
mâsum : günahsız, suçsuz
muâhid : karşılıklı anlaşma sonucu olarak İslâm devletine cizye ödeyen ve buna karşılık koruma altına alınan Müslüman olmayan kimse
muhabbet : sevgi (bk. ḥ-b-b)
muhtevî : ihtiva eden, içine alan
mürted : din değiştiren, İslâm dinini bırakarak eski dinine veya başka bir dine geçmiş olan
müteessir olma : etkilenme, etki altında kalma
müteessir : etkilenen, üzülen
nâs : insanlar
sada : ses
sebeb-i adavet : düşmanlık sebebi
sebeb-i muhabbet : sevgi sebebi (bk. ḥ-b-b)
şehadet : şahidlik, tanıklık (bk. ş-h-d)
şer : kötülük
tahakkuk etme : gerçekleşme (bk. ḥ-ḳ-ḳ)
tebeyyün etme : belli olma, açıkça ortaya çıkma (bk. b-y-n)
telâkki etmek : kabul etmek, saymak
tevhid : herşeyi bir olan Allah’a verme ve buna inanma (bk. v-ḥ-d)
uhuvvet : kardeşlik
vehim : kuruntu, varsayım
zimmî : İslâm ülkesinde Müslümanların idaresi altında yaşayan Müslüman olmayan kimse
adem-i niyet : bir işi belli bir niyet olmaksızın yapma
arzu-yu nefsaniye : nefse ait arzu ve istek (bk. n-f-s)
cevher-i ferid : benzeri bulunmayan, tek olan cevher (bk. f-r-d)
cihad : din, inanç, vatan gibi değerler uğrunda mücadele vermek; savaşmak (bk. c-h-d)
cüz-ü lâyetecezza : bir daha bölünemeyen en küçük parça, en küçük cisim parçası, atom (bk. c-z-e)
evliya : Allah dostları, velîler (bk. v-l-y)
farz-ı ayn : her bir mükellef Müslümanın yerine getirmesi lâzım gelen dinî görev (beş vakit farz namaz gibi)
farz-ı kifaye : dinen mutlaka yerine getirilmesi gereken ancak bir kısım Müslümanın yapması ile diğerlerinin üzerinden düşen dinî görev (cenaze namazı gibi)
fikir : düşünce (bk. f-k-r)
gayr-ı meş'ur : hissedilmeyen, bilincine varılmayan, farkında olunmayan (bk. ğ-y-r; ş-a-r)
günahkâr : günah işleyen
havas : duyular, hasseler; duygular
hiss-i saika : insanları bir yöne sevk eden, yönlendiren his, duygu
hiss-i şaika : insanları bir hedefe teşvik eden, şevklendiren, duygu
ihtiyar : irade, kendi isteğiyle hareket edebilme (bk. ḫ-y-r)
inkişaf : açığa çıkma, ortaya çıkma (bk. k-ş-f)
insan-ı mükerrem : şeref ve değeri çok yüksek olan, kendisine paha biçilmez ikram ve ihsanlarda bulunulan insan (bk. k-r-m)
intaç etme : netice verme, sonuç verme
kubbe : yarım küre veya kümbet biçiminde yapılan bina damları
mahrutî : koni şeklinde olan
meşhur : herkesçe bilinen
misk ü anber : çok hoş bir koku; misk ve amber (Misk
muzaaf : kat kat, çok önemli ve lüzumlu olan
müteselsil : zincirleme ve peşi sıra devam eden halkalar
nokta-i nazar : bakış ve dikkatleri üzerinde toplayan nokta veya özellik; gaye ve hedef (bk. n-ẓ-r)
silsile : zincir
sûret : biçim, şekil (bk. ṣ-v-r)
şahs-ı muhteris : aşırı istekli, hırslı kişi
şehadet-i hakikiye : gerçek şehitlik (bk. ş-h-d; ḥ-ḳ-ḳ)
şehid : din, inanç, vatan gibi değerler uğrunda canını feda eden Müslüman (bk. ş-h-d)
şems-i şumus : güneşlerin güneşi
taayyün etme : belli olma, belirme
tasarruf : etki, müdahale
tazammun etme : içerme, kapsama
tebeyyün etme : görünme, ortaya çıkma (bk. b-y-n)
tezahür etme : ortaya çıkma, görünür hâle gelme (bk. ẓ-h-r)
tezâuf etme : katlanma, katlanarak artma
vasat : iki şeyin arası, ara, orta
veli : Allah dostu (bk. v-l-y)
vücub : vacip olmak; zorunluluk (bk. v-c-b)
yakînen : kesin ve net olarak (bk. y-ḳ-n)
zaika : tad alma duyusu
zekât : Müslümanlıkta, sahip olunan mal ve paranın kırkta birinin, her yıl sadaka olarak dağıtılmasını öngören İslâmın beş şartından biri
zerre : atom
zıdd-ı niyet : niyetin aksi, zıttı
zira : çünkü
arzu-yu mâsiyet : günah işleme arzusu, isteği
câni sıfat : çok kötü ve zararlı özellik
câni : kàtil, cinayet işleyen
elhasıl : kısaca, özetle
evsaf-ı mâsume : mâsum sıfatlar (bk. v-ṣ-f)
fâsık : günahkâr
galiben : çoğunlukla, ağırlıklı olarak
Hanefî Mezhebi : amelde İmam-ı Âzam Ebû Hanîfe’nin içtihadına uyanların tuttuğu yol (bk. bilgiler)
ibka etme : sürekli ve kalıcı hale getirme; hayatta bırakma (bk. b-ḳ-y)
icrâ-yı adalet : adaletin icrası, yerine getirilmesi, uygulanması (bk. a-d-l)
ihtiva etme : içerme
ihtiyar : irade, dileme (bk. ḫ-y-r)
imtisal etme : emre uyma, boyun eğme
istihfaf etme : hafife alma, değer vermeme
istilzam etme : gerekli bulma
itab : azarlama, tersleme
kâfir : Allah’ı veya Allah’ın bildirdiği kesin şeylerden birini inkâr eden kimse (bk. k-f-r)
lâsiyyema : özellikle
mâneviyat : ruha, kalbe, hisse, inanca ait şeyler, değerler (bk. a-n-y)
mâsum : günahsız, suçsuz
muâhid : karşılıklı anlaşma sonucu olarak İslâm devletine cizye ödeyen ve buna karşılık koruma altına alınan Müslüman olmayan kimse
muhabbet : sevgi (bk. ḥ-b-b)
muhtevî : ihtiva eden, içine alan
mürted : din değiştiren, İslâm dinini bırakarak eski dinine veya başka bir dine geçmiş olan
müteessir olma : etkilenme, etki altında kalma
müteessir : etkilenen, üzülen
nâs : insanlar
sada : ses
sebeb-i adavet : düşmanlık sebebi
sebeb-i muhabbet : sevgi sebebi (bk. ḥ-b-b)
şehadet : şahidlik, tanıklık (bk. ş-h-d)
şer : kötülük
tahakkuk etme : gerçekleşme (bk. ḥ-ḳ-ḳ)
tebeyyün etme : belli olma, açıkça ortaya çıkma (bk. b-y-n)
telâkki etmek : kabul etmek, saymak
tevhid : herşeyi bir olan Allah’a verme ve buna inanma (bk. v-ḥ-d)
uhuvvet : kardeşlik
vehim : kuruntu, varsayım
zimmî : İslâm ülkesinde Müslümanların idaresi altında yaşayan Müslüman olmayan kimse
adem-i niyet : bir işi belli bir niyet olmaksızın yapma
arzu-yu nefsaniye : nefse ait arzu ve istek (bk. n-f-s)
cevher-i ferid : benzeri bulunmayan, tek olan cevher (bk. f-r-d)
cihad : din, inanç, vatan gibi değerler uğrunda mücadele vermek; savaşmak (bk. c-h-d)
cüz-ü lâyetecezza : bir daha bölünemeyen en küçük parça, en küçük cisim parçası, atom (bk. c-z-e)
evliya : Allah dostları, velîler (bk. v-l-y)
farz-ı ayn : her bir mükellef Müslümanın yerine getirmesi lâzım gelen dinî görev (beş vakit farz namaz gibi)
farz-ı kifaye : dinen mutlaka yerine getirilmesi gereken ancak bir kısım Müslümanın yapması ile diğerlerinin üzerinden düşen dinî görev (cenaze namazı gibi)
fikir : düşünce (bk. f-k-r)
gayr-ı meş'ur : hissedilmeyen, bilincine varılmayan, farkında olunmayan (bk. ğ-y-r; ş-a-r)
günahkâr : günah işleyen
havas : duyular, hasseler; duygular
hiss-i saika : insanları bir yöne sevk eden, yönlendiren his, duygu
hiss-i şaika : insanları bir hedefe teşvik eden, şevklendiren, duygu
ihtiyar : irade, kendi isteğiyle hareket edebilme (bk. ḫ-y-r)
inkişaf : açığa çıkma, ortaya çıkma (bk. k-ş-f)
insan-ı mükerrem : şeref ve değeri çok yüksek olan, kendisine paha biçilmez ikram ve ihsanlarda bulunulan insan (bk. k-r-m)
intaç etme : netice verme, sonuç verme
kubbe : yarım küre veya kümbet biçiminde yapılan bina damları
mahrutî : koni şeklinde olan
meşhur : herkesçe bilinen
misk ü anber : çok hoş bir koku; misk ve amber (Misk
muzaaf : kat kat, çok önemli ve lüzumlu olan
müteselsil : zincirleme ve peşi sıra devam eden halkalar
nokta-i nazar : bakış ve dikkatleri üzerinde toplayan nokta veya özellik; gaye ve hedef (bk. n-ẓ-r)
silsile : zincir
sûret : biçim, şekil (bk. ṣ-v-r)
şahs-ı muhteris : aşırı istekli, hırslı kişi
şehadet-i hakikiye : gerçek şehitlik (bk. ş-h-d; ḥ-ḳ-ḳ)
şehid : din, inanç, vatan gibi değerler uğrunda canını feda eden Müslüman (bk. ş-h-d)
şems-i şumus : güneşlerin güneşi
taayyün etme : belli olma, belirme
tasarruf : etki, müdahale
tazammun etme : içerme, kapsama
tebeyyün etme : görünme, ortaya çıkma (bk. b-y-n)
tezahür etme : ortaya çıkma, görünür hâle gelme (bk. ẓ-h-r)
tezâuf etme : katlanma, katlanarak artma
vasat : iki şeyin arası, ara, orta
veli : Allah dostu (bk. v-l-y)
vücub : vacip olmak; zorunluluk (bk. v-c-b)
yakînen : kesin ve net olarak (bk. y-ḳ-n)
zaika : tad alma duyusu
zekât : Müslümanlıkta, sahip olunan mal ve paranın kırkta birinin, her yıl sadaka olarak dağıtılmasını öngören İslâmın beş şartından biri
zerre : atom
zıdd-ı niyet : niyetin aksi, zıttı
zira : çünkü