İhtar: Herkesin bildiği 1 مَطَرٌ kelimesine, melûf olmayan 2 صَيِّبٌ kelimesinin tercihen zikredilmesi; o yağmurun katreleri güya birer musibet olup, onların ruh ve canlarına mermi gibi kasten atıldığına işarettir.
Sonra, yağmur, çıplak olan semâ cihetinden yağdığı herkesçe malûm olduğu halde 3 ﴾مِنَ السَّمَآءِ﴿ kaydıyla takyid edilmesi, ıtlak içindir. Yani, semâ kaydıyla yapılan tahsis, tamim içindir. Evet semânın kaydından anlaşılır ki, o yağmur bütün semânın ufkunu tutmuş, umumî bir şekilde yağıyor. Hiçbir yer o yağmurdan hâli kalmıyor.
Evet 4 مَا مِنْ دَآبَّةٍ فِى اْلاَرْضِ وَلاَ طَآئِرٍ يَطِيرُ بِجَناَحَيْهِ cümlelerinde dahi 5 دَآبَّةٍ’nin 6 فِى اْلاَرْضِ ile, 7 طَائِرٍ’in 8 يَطِيرُ ilâahir ile takyidleri, ıtlak ve tamim içindir.
Müfessir ünvanı taşıyan bazı adamlar, yağmur vesaire gibi yağan şeylerin semânın cirminden yağdığına zahip olmuşlar ve kocaman bir denizin de semâda bulunduğunu ilâve etmişler. Onları bu zehaba sevk eden, Kur’ân-ı Kerimin birkaç yerinde 9 مِنَ السَّمَآءِ kelimesinin bulunmasıdır. Halbuki, ashab-ı tahkik ve erbab-ı belağatçe en uygun mânâ مِنْ ile 10 سَمَآءِ arasında 11 جِهَةِ lafzının takdiriyle, yağmurların semâ cirminden değil, semâ cihetinden nâzil olduğuna hükmetmektir.
Sonra, yağmur, çıplak olan semâ cihetinden yağdığı herkesçe malûm olduğu halde 3 ﴾مِنَ السَّمَآءِ﴿ kaydıyla takyid edilmesi, ıtlak içindir. Yani, semâ kaydıyla yapılan tahsis, tamim içindir. Evet semânın kaydından anlaşılır ki, o yağmur bütün semânın ufkunu tutmuş, umumî bir şekilde yağıyor. Hiçbir yer o yağmurdan hâli kalmıyor.
Evet 4 مَا مِنْ دَآبَّةٍ فِى اْلاَرْضِ وَلاَ طَآئِرٍ يَطِيرُ بِجَناَحَيْهِ cümlelerinde dahi 5 دَآبَّةٍ’nin 6 فِى اْلاَرْضِ ile, 7 طَائِرٍ’in 8 يَطِيرُ ilâahir ile takyidleri, ıtlak ve tamim içindir.
Müfessir ünvanı taşıyan bazı adamlar, yağmur vesaire gibi yağan şeylerin semânın cirminden yağdığına zahip olmuşlar ve kocaman bir denizin de semâda bulunduğunu ilâve etmişler. Onları bu zehaba sevk eden, Kur’ân-ı Kerimin birkaç yerinde 9 مِنَ السَّمَآءِ kelimesinin bulunmasıdır. Halbuki, ashab-ı tahkik ve erbab-ı belağatçe en uygun mânâ مِنْ ile 10 سَمَآءِ arasında 11 جِهَةِ lafzının takdiriyle, yağmurların semâ cirminden değil, semâ cihetinden nâzil olduğuna hükmetmektir.
Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:
1 : Yağmur.
2 : Sağnak yağan yağmur.
3 : Gökyüzünden.
4 : “Yerde hareket eden hiçbir hayvan, havada kanat çırpan hiçbir kuş yoktur ki...” En’âm Sûresi, 6:38.
5 : Yerde hareket eden küçük hayvan.
6 : Yeryüzünde.
7 : Bir kuş.
8 : Uçuyor.
9 : Gökyüzünden.
10 : Gökyüzü.
11 : Bir yön.
2 : Sağnak yağan yağmur.
3 : Gökyüzünden.
4 : “Yerde hareket eden hiçbir hayvan, havada kanat çırpan hiçbir kuş yoktur ki...” En’âm Sûresi, 6:38.
5 : Yerde hareket eden küçük hayvan.
6 : Yeryüzünde.
7 : Bir kuş.
8 : Uçuyor.
9 : Gökyüzünden.
10 : Gökyüzü.
11 : Bir yön.
Önceki Risale: 16. âyetin tefsiri / Sonraki Risale: 21-22. âyetin tefsiri