S - 1 اَلَّذِينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا Bu sıla ve mevsule tâbiri, ism-i fâil sigası olan
2 اَلْمُؤْمِنِينَ’den daha uzun olduğu halde neye işarettir?
C - Sûrenin başında tafsilen zikredilen 3 اَلَّذِينَ يُؤْمِنُونَ ilâahir, olan sıla ve mevsule işarettir ki, orada yapılan tafsil, burada yapılan icmâle beyan olsun.
S - Sûrenin başında اَلَّذِينَ’nin sıla denilen dahil olduğu cümle, muzâri sigasıyla zikredildiği halde, burada mâzi sigasıyla zikredilmiştir. Esbabı nedir?
C - Orada makam, iman ve amele teşvik ve medih makamıdır. Buna münasip, muzâri sigasıdır. Burada makam, mükâfat ve ücreti vermek makamıdır. Buna da münasip, mâzi sigasıdır. Çünkü ücret, hizmetten sonra verilir.
4 وَعَمِلُوا Bu وَ harf-i atıftır. Atfın tarafeyni arasında münasebet lâzım olduğu gibi, mugayeret de lâzımdır. Burada aralarında bulunan mugayeret, mezheb-i İtizâlin hilâfına, amelin imana dahil olmadığına ve amelsiz imanın da kâfi gelmediğine delâlet ettiği gibi; 5 عَمَلْ tâbiri de, tebşir edilenin ücret gibi olduğuna işarettir. 6 اَلصَّالِحَاتِ Bu kelime, birşey ile takyid ve tahsis edilmeyerek, mutlak ve müphem bırakılmıştır.
2 اَلْمُؤْمِنِينَ’den daha uzun olduğu halde neye işarettir?
C - Sûrenin başında tafsilen zikredilen 3 اَلَّذِينَ يُؤْمِنُونَ ilâahir, olan sıla ve mevsule işarettir ki, orada yapılan tafsil, burada yapılan icmâle beyan olsun.
S - Sûrenin başında اَلَّذِينَ’nin sıla denilen dahil olduğu cümle, muzâri sigasıyla zikredildiği halde, burada mâzi sigasıyla zikredilmiştir. Esbabı nedir?
C - Orada makam, iman ve amele teşvik ve medih makamıdır. Buna münasip, muzâri sigasıdır. Burada makam, mükâfat ve ücreti vermek makamıdır. Buna da münasip, mâzi sigasıdır. Çünkü ücret, hizmetten sonra verilir.
4 وَعَمِلُوا Bu وَ harf-i atıftır. Atfın tarafeyni arasında münasebet lâzım olduğu gibi, mugayeret de lâzımdır. Burada aralarında bulunan mugayeret, mezheb-i İtizâlin hilâfına, amelin imana dahil olmadığına ve amelsiz imanın da kâfi gelmediğine delâlet ettiği gibi; 5 عَمَلْ tâbiri de, tebşir edilenin ücret gibi olduğuna işarettir. 6 اَلصَّالِحَاتِ Bu kelime, birşey ile takyid ve tahsis edilmeyerek, mutlak ve müphem bırakılmıştır.
Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:
1 : İman eden ve iyi işler işleyen mü’minler.
2 : Mü'minler.
3 : İman edenler.
4 : Amel edenler.
5 : İş, davranış.
6 : Salih ameller.
2 : Mü'minler.
3 : İman edenler.
4 : Amel edenler.
5 : İş, davranış.
6 : Salih ameller.
Önceki Risale: 23-24. âyetin tefsiri / Sonraki Risale: 26-27. âyetin tefsiri