Evet, rızkın aşka lâyık bir sureti var. O da, şükürle o suret görünür. Yoksa, ehl-i gaflet ve dalâletin rızka aşkları bir hayvanlıktır. Daha buna göre kıyas et ki, ehl-i dalâlet ve gaflet ne derece hasâret ediyorlar.

Envâ-ı zîhayat içinde en ziyade rızkın envâına muhtaç, insandır. Cenâb-ı Hak insanı bütün esmâsına câmi bir âyine ve bütün rahmetinin hazinelerinin müddeharâtını tartacak, tanıyacak cihazata mâlik bir mu’cize-i kudret ve bütün esmâsının cilvelerinin vaziyetlerinin inceliklerini mizana çekecek âletleri hâvi bir halife-i arz suretinde halk etmiştir. Onun için, hadsiz bir ihtiyaç verip, maddî ve mânevî rızkın hadsiz envâına muhtaç etmiştir. İnsanı, bu câmiiyete göre en âlâ bir mevki olan ahsen-i takvime çıkarmak vasıtası, şükürdür. Şükür olmazsa, esfel-i sâfilîne düşer, bir zulm-ü azîmi irtikâp eder.

Elhasıl, en âlâ ve en yüksek tarik olan tarik-i ubûdiyet ve mahbubiyetin dört esasından en büyük esası şükürdür ki, o dört esas şöyle tabir edilmiş:

Der tarik-i acz-mendî lâzım âmed çâr-çiz:
Acz-i mutlak, fakr-ı mutlak, şevk-i mutlak, şükr-ü mutlak, ey aziz.1

اَللّٰهُمَّ اجْعَلْنَا مِنَ الشَّاكِرِينَ بِرَحْمَتِكَ يَاۤ اَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ 2

سُبْحَانَكَ لاَعِلْمَ لَنَاۤ اِلاَّ مَاعَلَّمْتَنَاۤ اِنَّكَ اَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ 3

اَللّٰهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلٰى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ سَيِّدِ الشَّاكِرِينَ وَالْحَامِدِينَ وَعَلٰۤى اٰلِهِ وَصَحْبِهِ اَجْمَعِينَ. اٰمِينَ 4

وَاٰخِرُ دَعْوٰيهُمْ اَنِ الْحَمْدُ ِللّٰهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ 5

Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:

1 : Ey aziz kardeşim! Allah’a karşı acizlik ve ihtiyacını hissetme esasına dayanan bu yolda şu dört şey lazımdır: Sonsuz acz, sonsuz fakr, sonsuz şevk, sonsuz şükür.
2 : Allahım, bizi şükredenlerden eyle-rahmetinle, ey Erhamürrâhimîn.
3 : “Seni her türlü noksandan tenzih ederiz. Senin bize öğrettiğinden başka bilgimiz yoktur. Muhakkak ki Sen, ilmi ve hikmeti herşeyi kuşatan Alîm-i Hakîmsin.” Bakara Sûresi, 2:32.
4 : Allahım! Şükredenlerin ve hamd edenlerin efendisi olan, Efendimiz Muhammed’e (a.s.m.) ve bütün âl ve ashabına salât ve selâm et. Âmin.
5 : “Onların duaları, ‘Âlemlerin Rabbi olan Allah’a hamd olsun’ sözleriyle sona erer.” Yûnus Sûresi, 10:10.
Ekranı Genişlet
Lügat Listesi

Lügatler :

acz-i mutlak : sınırsız güçsüzlük
ahsen-i takvim : yaratılışın en güzel kıvamı
âlâ : en üstün
âyine : ayna
aziz : çok değerli, izzetli
câmi : kapsamlı
câmiiyet : kapsamlılık
Cenâb-ı Hak : Hakkın tâ kendisi olan, şeref ve yücelik sahibi Allah
cihazat : cihazlar, donanımlar
cilve : yansıma
çâr-çiz : dört şey
ehl-i dalâlet : doğru ve hak yoldan sapanlar, inançsız kimseler
ehl-i gaflet : âhirete, Allah’ın emir ve yasaklarına karşı duyarsız olan kimseler
elhasıl : kısaca, özetle
envâ : türler
envâ-i zîhayat : canlı türleri
esfel-i sâfilîn : aşağıların en aşağısı
esmâ : isimler
fakr-ı mutlak : sınırsız fakirlik
hadsiz : sınırsız
halife-i arz : yeryüzünde Allah’ın emirlerini yerine getirip Onun namına tasarrufta bulunan ve varlıklar üzerinde Onun adına egemen olan insan
halk etmek : yaratmak
hasâret : zarar, ziyan
hâvi : içine alan
irtikâp etmek : işlemek
lâzım âmed : lazım gelir
mahbubiyet : sevgili olma; Allah’ın muhabbetine erişme
mâlik : sahip
mizan : terazi
mu’cize-i kudret : kudret mu’cizesi
müddeharât : depolanmış şeyler
şevk-i mutlak : sınırsız bir şevk
şükr-ü mutlak : sınırsız bir şükür içinde olmak
tabir etme : açıklama, yorumlama
tarik : yol
tarik-i acz-mendî : fakr ve acizlik yolu
tarik-i ubûdiyet : kulluk yolu
ziyade : fazla
zulm-ü azîm : büyük zulüm
Yükleniyor...