âdil : adaletli
âlem : dünya, evren
bâtın : bir şeyin iç yüzü
baûda : sivrisinek
câmid : cansız
cenah : kanat
cilve-i kudret : Allah’ın kudretinin yansıması
dalâlet : hak yoldan sapkınlık, inançsızlık, inkâr
ehl-i gaflet : sorumsuz, vurdumduymaz; âhirete, Allah’ın emir ve yasaklarına karşı duyarsız olanlar
adem-i fark : farkın olmayışı, farksızlık
âlât : âletler
âlem : dünya, evren
cihâzat : donanımlar, cihazlar
cüz : parça
ecza : kısımlar, bölümler
envâen : çeşit çeşit olarak, türler olarak
esbab : sebepler
evâmir-i tekvîniye : Allah’ın kâinata koyduğu yaratılışa ait emirler, kanunlar
hak : doğru, gerçek
hallâkıyet : yaratıcılık özelliği, kabiliyeti
hâşâ : asla öyle değil
hülâsa : özet
içtimâ : toplanma
ihtiyacat-ı fıtriye : fıtrî, yaratılıştan gelen ihtiyaçlar
ilâh : tanrı, mabud
ins ve cin : insanlar ve cinler
isnad : dayandırma
istilzam etmek : gerekli kılmak, gerektirmek
kâinat : evren, bütün yaratılmışlar
kanun : bir sistem ve düzeni sağlayan yasa, fiilleri düzen altında tutan kaide, düstur
kesret : çokluk
küll : bütün
kün emri : “kün = كُنْ”, yani “Ol” emri
lâzım gelmek : gerekli olmak
mahal : yer, saha, alan
mahsus : has, özel
muhit : kuşatan, kapsayan
mümkin : varlığı ile yokluğu eşit olan, varlığı ancak Allah’ın var etmesine bağlı olan varlık
mümteni : olması imkânsız şey
münhasır : sadece birine ait olma
nazaran : bakarak, –göre
neş’et etmek : doğmak, meydana gelmek
neşvünemâ : büyüyüp gelişme
nisbeten : kıyasla, oranla
sadır olmak : çıkmak, meydana gelmek
sair : başka
semere : meyve, netice
semeredar : meyveli, verimli
semere-i vahid : bir tek meyve
sıfat : nitelik, özellik
suhulet : kolaylık
suubet : zorluk
şehadet etmek : şahitlik yapmak
taife : grup, topluluk
tasarruf : dilediği gibi kullanma ve yönetme
temessül : görünme, yansıma
ulûhiyet : ibadete ve itaat edilmeye lâyık olma, İlâhlık
usr : zorluk; meşakkat
Vâcib : varlığı zorunlu olan, var olmak için hiçbir şeye ve sebebe ihtiyacı bulunmayan Allah; zorunlu, şart
vahdet : birlik
Vâhid-i Vâcib : varlığı zorunlu olan, var olmak için hiçbir şeye ve sebebe ihtiyacı olmayan ve herbir varlıkta birliği görünen Allah
vücuda gelmek : meydana gelmek
vücuh-u selâse-i mezkûre : ifade edilen üç yön, taraf
yüsr : kolaylık; zahmetsizlik
enbiya : nebiler, peygamberler
evliya : Allah dostları velî kullar
evsaf-ı kemâliye : kusursuz, mükemmel nitelikler, özellikler
Habîr-i Basîr : Kendisine hiçbir şey gizli kalmayacak şekilde bilen, herşeyden haberdar olan ve her şeyi gören Allah
hakikat : gerçek
Hâlık : her şeyi yaratan Allah
Hâlık-ı Hakîm-i Alîm : her şeyi hakkıyla bilen, ilmi herşeyi kuşatan ve yarattığı herşeyi hikmetle, belirli gayelere yönelik olarak, mânâlı, faydalı ve tam yerli yerinde yaratan Allah
hallâkıyet : yaratıcılık özelliği, kabiliyeti
hâşâ, sümme hâşâ : asla, kesinlikle öyle değil
hezeyan : boş söz, saçmalama
ıztırar : çaresiz kalma, zorunlu olma
icadî : yaradılışa dâir
ihtirâ etmek : icad etmek, bulmak
ihtiva etmek : içermek, kapsamak
ilân-ı şehadet : tanıklık etmek, şahitliğini bildirmek
ittifak : anlaşma, birlik
kâinat : evren, bütün yaratılmışlar
kat’î : kesin, şüphesiz
kesif : katı, yoğun, saydam olmayan
lisan : dil
mahlûkat : yaratılmışlar, yaratılmış varlıklar
masnû : san’atla yapılmış eşya, varlık
melâike : melekler
mevcudat : varlıklar
miskin : zavallı, muhtaç
mukayyet : kayıt altında, sınırlı
muttasıf : vasıflanmış, nitelendirilmiş
muvahhidîn : Cenâb-ı Hakk’ın varlığına ve birliğine inananlar
mümkin : varlığı ile yokluğu imkân dahilinde olan, varlığı ancak Allah’ın var etmesine bağlı olan
mürekkebat : bir bütünü oluşturan parçalar, bileşimler
müteaddit : bir çok, çeşitli
nakış : işleme, süsleme
neş’et etme : kaynaklanma
resul : Allah’ın elçisi
sahife-i kevn ve vücud : kâinat kitabındaki yaratılmış, varlıklar sayfası
san’at-ı İlâhiye : Allah’ın san’atı
sâni : san’atkâr, san’atla iş yapan
Sâni-i Ezelî : varlığının başlangıcı olmayan ve herşeyi san’atlı ve mükemmel bir şekilde yaratan Allah
sıbğa-i Rahmâniye : çok merhamet sahibi olan ve şefkatle bütün yaratıkların rızkını veren Allah’ın boyası
şahitler : deliller, tanıklar
şehadet etmek : şahitlik yapmak
tabiat : Evrendeki canlı cansız bütün varlıklar; tabiat kanunları; (tabiat fikri) materyalist düşünce
tekvinî : yaratmayla ilgili
telâkki etmek : kabul etmek, algılamak
tesadüf : rastlantı
teşekkül : oluşum
yed-i kudret : Allah’ın kudret eli
zerrat : zerreler; atomlar