Ve kizb ise, teşebbüsat-ı azîmeyi murdarların lâşeleri gibi ruhsuz bıraktığı için, nihayet kubhunu izhar ve onunla temessük eden Müseylime ve emsali esfel-i sâfilîn-i hissete düşürdüğü cihetle, metâ-ı zehr-âlûdu ve sûku gayet muattal ve kesat1 etmiştir.

İşte, ehl-i izzet ve tefahur olan kavm-i Arabın tabiatlarındaki meylü’r-râic saikasıyla müsabaka ederek, o kâsid kizbi terk edip ve râic sıdk ile tecemmül ederek adaletlerini âleme kabul ettirmişlerdir. İşte Sahabelerin aklen olan adaletleri bu sırdan neşet eder.

İrşad ve işaret
Tarih ve siyer ve âsâr nokta-i nazarından dikkat olunursa, Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm, dört yaşından kırk yaşına kadar, lâsiyyema şe’ni, ahlâkı ve hileyi dışarıya atmakta olan hararet-i gariziyenin şiddet-i iltihabı zamanında kemâl-i istikametle ve kemâl-i metanetle ve tamam-ı ıttırad-ı ahval ile ve müsavat ve muvazenet-i etvar ile ve nihayet-i iffet ile ve hiçbir hali mestûriyeti muhafaza etmeyen—lâsiyemma öyle ehl-i inada karşı—bir hileyi imâ etmemekle beraber, yaşadığı nazara alınırsa, sonra istimrar-ı ahlâkının zamanı olan kırk seneden sonra o inkılâb-ı azîm nazara alınırsa, haktan geldiğini ve hakikat olduğunu tasdik etmezse, nefsine levm etsin. Zira zihninde bir sofestaî gizlenmiş olacaktır. Hem de, en hatarlı makamlarda—gar’da gibi—tarîk-i halâsı mefkud iken ve haytu’l-emel bihasebi’l-ade kesilirken, gayet metanet ve kemâl-i vüsuk ve nihayet-i itminan ile olan hareket ve hal ve tavrı, nübüvvet ve ciddiyetine şahid-i kâfidir ve hak ile temessük ettiğine delildir.

Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:

1 : Menfur casusluk gibi.
« Önceki Sayfa  | | Sonraki Sayfa »
Ekranı Genişlet
Lügat Listesi

Lügatler :

adalet : haklıya hakkını verme; ifrat ve tefritte sapmayıp doğru yoldan gitme
aklen : akılla, düşünerek
Aleyhissalâtü Vesselâm : Allah’ın salât ve selâmı onun üzerine olsun
âsâr : ortaya konulan eserler
bihasebi’l-âde : maddî sebepler bakımından
cihet : yön
ehl-i inad : inatçı insanlar
ehl-i izzet ve tefâhur : izzet sahibi ve yaptıklarıyla övünen kişiler
emsal : benzer
esfel-i sâfilîn-i hısset : alçaklığın en aşağı derecesi
gar : mağara
hararet-i gariziye : şehvanî hislerin en yüksek seviyede olması
hatarlı : tehlikeli
haytu’l-emel : ümit ipi; ümit bağlayacak bir sebep
imâ : ince işaret
inkılâb-ı azîm : büyük ve köklü değişim; Hz. Peygamber’in (a.s.m.) peygamberlik görevine başlaması
irşad : doğru yolu gösterme
istimrar-ı ahlâk : ahlakî özelliklerin aksamadan varlığını sürdürmesi
izhar etme : açığa çıkarma, gösterme
kâsid : rağbet görmeyen ürün ve özellik
kavm-i Arap : Arap milleti
kemâl-i istikamet : doğruluk ve istikâmetin en üst seviyesi
kemâl-i metanet : sağlam duruş hiçbir etki altında bulunmama
kemâl-i vüsuk : mükemmel seviyede emin olma hâli
kesat : ticârî durgunluk
kizb : yalan
kubh : çirkinlik
lâsiyyema : bilhassa, özellikle
levm etme : kınama, ayıplama
mefkud : yok, kaybolmuş
menfur : nefret edilen
mestûriyet : kapalılık, gizlilik
metâ-ı zehr-âlûd : zehirli mal
metanet : kararlılık
meylü’r-râic : en iyiyi seçme eğilimi
muattal : boş, hareketsiz
muvazenet-i etvar : hal ve hareketlerdeki denge
müsabaka etme : yarışma
müsavat : eşitlik, dengeli oluş
nazara alma : dikkate alma
neşet etme : doğma, ortaya çıkma
nihayet-i iffet : iffetin en üst seviyesi
nihayet-i itminan : kendini son derece güvende hissetme
nokta-i nazar : bakış açısı
nübüvvet : peygamberlik
râic : kıymetli olan ve halk arasında tutulan
Sahabe : Hz. Peygamber’i (a.s.m.) dünya gözüyle görüp onun yolundan giden Müslümanlar
saika : yönlendirici sebep
sıdk : doğruluk
siyer : Peygamberimizin (a.s.m.) bütün hayatını anlatan tarihçe
sofestaî : Yaratıcıyı kabul etmemek için herşeyi, hattâ kendisini dahi inkâr eden, olumlu veya olumsuz hiçbir hükme varmayan daima şüphe içinde kalmayı esas alan bir felsefî düşünce
sûk : çarşı, pazar yeri
şahid-i kâfi : yeterli seviyede şahitlik
şe’n : hâl, özellik, nitelik
şiddet-i iltihâb : şiddetli şekilde alevlenme, kaynama
tamam-ı ıttırad-ı ahvâl : bütün işlerin birbiriyle sürekli şekilde düzenli olması
tarîk-i halâs : kurtuluş yolu tecemmül
temessük etme : sıkı sıkıya bağlanma
Yükleniyor...