Noktanın Zeyli

Peygamber muvaffaktır.

Kim tevfik isterse, kâinatta câri olan âdatullaha âşinalık etmek ve nevâmis-i fıtrata dostluk etmek gerektir. Yoksa fıtrat tevfiksizlikle bir cevab-ı red verecektir.

Cereyan-ı umumî ise, muhalif harekette bulunanları, adem-âbad, hiçahiçe atacaktır. İşte buna binaen temaşa et, göreceksin ki; hilkatte câri olan kavânin-i amîka-i dakîka -ki hurdebîn-i akıl ile görülmez- hakâik-ı şeriat ne derece onları müraat ve onlar ile muarefet ve münasebette bulunmuşlardır ki, o kavânin, hilkatin muvazenesini muhafaza etmiştir.

Evet şu asâr-ı tavîlede, şu musademat-ı azîme içinde hakâikını muhafaza, belki daha ziyade inkişafaHAŞİYE getirdiğinden gösterir ki; Resul-i Ekrem Aleyhisselâmın mesleği hiçbir vakit mahvolmayan hak üzerine müessestir.

Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler:

HAŞİYE : Hatta medeniyet nazarında, Şeriatın en ziyade tenkide maruz olan mesâili, keşşaf zaman gösterdi ki; hayat-ı içtimaiyeye en ziyade lâzım o esaslardır. Meselâ ribâ, kumar, müskirin hurmeti; talak, taaddüd-ü zevcatın cevazı; mesturiyet-i nisvan ve zekâtın vücûbu; unsuriyetten gelen fikr-i milliyeti ve hevesin serbestiyetini red ve men’i gibi mesail. Sûretlerin tahriminde hikmet bir değil! Acaba hased, gurur, riya, şehvet-âlûd şimdiki beşerin hırçın ruhunda tesavir(Memnu’ heykel, ya bir zulm-ü mütehaccir veya bir riya-yı mütecessiddir.) denilen küçücük cenazelerin rolünü ve derece-i tesirini yine zaman göstermeyecek midir?
« Önceki Sayfa  | | Sonraki Sayfa »
Ekranı Genişlet
Lügat Listesi

Lügatler :

âdatullah : Allah’ın âdetleri; Allah’ın kâinata koyduğu kanunlar
adem-âbad : sonsuza dek yokluk
Aleyhisselâm : Allah’ın selâmı onun üzerine olsun
asâr-ı tavîle : uzun asırlar, yüzyıllar
âşinalık etmek : alışmak, (o şeyi) tanımak
beşer : insanlık
câri olan : yürürlükte olan, uygulamada olan
cereyan-ı umumî : genel cereyan; genel akım, gidişat
cevab-ı red : red cevabı, kabul etmemeye dair cevap
cevaz : dinen serbest bırakılma
derece-i tesir : etki derecesi, seviyesi
derece-i tesir : tesir seviyesi
fıtrat : yaratılış
fikr-i milliyet : milliyetçilik düşüncesi
hakâik : gerçekler, asıl ve esaslar
hakâik-ı şeriat : Allah’ın koyduğu kanunlarda bulunan hakikatler
hased : çekememezlik
hayat-ı içtimaiye : toplum hayatı
hiçahiç : hiçin hiçi, tamamen bir hiçlik
hikmet : gaye, fayda, sır
hilkat : yaratılış
hurdebîn-i akıl : akıl mikroskobu
hurmet : haram kılınma, yasaklanma
inkişafa girmek : ortaya çıkıp gelişmek
kavânin : kanunlar
kavânîn-i amîka-i dakika : derin ince kanunlar
keşşaf zaman : gizli şeyleri ortaya çıkaran zaman, keşfedici zaman
maruz olan : yüz yüze gelen, karşılaşan
memnu’ : yasaklanmış
men' : yasaklama
mesail : meseleler
mesturiyet-i nisvan : kadınların örtünmesi
muarefet : tanıma, bilme, aşinalık
muhalif : karşıt, zıt
musademat-ı azîme : büyük çarpışmalar, çalkantılar
muvaffak : başarılı; Allah’ın yardımına nâil olmuş ve davasını hedefe ulaştırmış
muvazene : denge
müesses : kurulu, kurulmuş
müraat : gözetme, riayet etme
müskir : sarhoş edici, şarap ve içki
nazarında : gözünde, bakışında
nevâmis-i fıtrat : yaratılışa Allah tarafından konulan temel kanunlar, anayasa kanunları
red : reddetme
Resul-u Ekrem : Allah’ın en şerefli ve değerli elçisi olan Hz. Muhammed (a.s.m.)
ribâ : faiz
riya : gösteriş
riya-yı mütecessid : beden giymiş ve gözle görülür hale gelmiş gösteriş
serbestiyet : özgürlük, serbest bırakılma
sûret : resim, fotoğraf
sûretlerin tahrimi : resimlerin haram kılınması, yasaklanması; haset, gurur, riya, şehvet gibi nefsanî duyguları kabartan ve İslâmiyetin sakındırdığı sonuçların doğmasına sebep olan resimlerin, fotoğrafların yasaklanması
şehvet-âlûd : şehvetli, şehvete bulaşmış
şeriat : Allah tarafından bildirilen hükümlerin hepsi; İslâmiyet
taaddüd-ü zevcat : birden fazla kadınla evlenme
tahrim : haram kılınma, yasaklanma
talak : boşanma
temaşa etme : görme, gözlemleme
tesavir : heykeller
tevfik : başarılı olmak
tevfiksizlik : başarısızlık
unsuriyet : ırkçılık
vücûb : kesin olarak emredilme, farz kılınma
zeyl : ek, ilâve
ziyade : fazla
zulm-ü mütehaccir : taşlaşmış, taşlarla simgelenmiş, zulüm
Yükleniyor...