Nur talebeleri öğle namazının akabinde Fetih suresinin son beş ayetini okuyorlar, bunun hikmetleri neler olabilir? Neden bu sureler ve neden öğle namazında?

Değerli Kardeşimiz;

Bilindiği gibi sabah ve akşam namazlarından sonra Kur’an’dan “Lâ yestevî”, öğle namazından sonra “Lekad sadakallâhu” ayetleri ile başlayan aşırlar; ikindi namazından sonra Amme sûresinin son yarısı veya tamamı; yatsı namazından sonra da “Âmenerresûlü” aşr-ı şerifi okunmaktadır.

Esasen her zaman ve fırsatta okunan her Kur’an harfine on sevap vardır. Hepsinin de okunması faziletlidir. Namazlardan sonra da her sure okunabilir ve yine sevaplıdır. Ancak bazı sure ve ayetler vardır ki lafız, mana, mahiyet ve şümulü cihetiyle diğer surelerden farklılık arz etmektedir. Mesela, Fatiha, Yâsin ve İhlas sureleri fazilet ve muhteva bakımından diğer surelerden; Âyetü'l-kürsi de diğer ayetlerden aynı manada farklıdır.

Bunların faziletini müteaddit hadislerde Peygamber Efendimiz (asm) ifade etmiştir. Hadis kitaplarında da ayrıca “Fedâilü’s-suver” adı altında bazı surelerin fazilet ve sevabını anlatan bablar yer almaktadır. Namazlardan sonra okunan “aşır”ların fazileti de aynı bablarda anlatılmaktadır. Mesela Bakara suresinin sonunda yer alan iki ayetli “Âmenerresûlu” nün fazileti hususunda şu mealde hadisler rivayet edilmektedir:

"Bakara suresinin sonunda iki ayet vardır. Kim bunları okursa (dünya ve ahiret maksatları için veya o gecede okuyacağı Kur’ân için) ona yeterlidir." (Buharî, Fedâilu'l-Kur'ân 10)

Tirmizî’de aynı mevzuda şu mealde bir hadise yer verilmektedir.

“Cenab-ı Hak yeri ve göğü yaratmazdan bin sene önce bir kitap yazdı. O kitaptan iki ayet indirdi. O ayetlerle Bakara suresine nihayet verdi. O ayetler bir evde üç gece okunursa o eve şeytan yaklaşmaz.” (Tirmizî, Sevâbu'l-Kur'ân 4)

Bu hadis, “Âmenerresûlü”nün faziletini ifade eden en veciz ve geniş hadistir. Cenab-ı Hakk'ın yeri ve göğü yaratmazdan bin sene önce yazmış olduğu kitaptan maksad, bütün peygamberlere gönderdii kitabın kendisidir.

Âyetler Cenab-ı Hakk'ın kelamı olduğu için onların Peygamberimizin zamanında nazil olması daha önceden ilm-i İlahide bulunmalarına engel değildir. Çünkü Cenab-ı Hakk'ın kelamı ezeli olduğundan, bunun için zaman mefhumu söz konusu olmaz. Kur’ân-ı Kerim ve içindeki ayet ve sureler de buna dahildir. İşte her yatsı namazından sonra bu iki ayeti okumakla bu faziletlerden nasibimizi almaya çalışıyoruz.

Sabah ve akşam namazlarından sonra okunan ve “Lâ yestevî” ile başlayıp okunan Haşr suresinin sonundaki aşrın fazileti hakkında da yine bâzı hadisler rivâyet edilmektedir.

İrbad bin Sâriye (r.a.) Peygamber Efendimizin (asm) yatağa girmeden önce Sebbeha, Yüsebbihu ile başlayan sureleri okur ve “Bu sureler içinde bin ayetten daha hayırlı bir ayet vardır.” buyururlardı. Hadis şerhlerinde bu ayetin “Lev enzelnâ” ile başlayan Haşr suresinin sonunda yer alan ayet olduğu izah edilmektedir.

Başka bir hadiste de sabah ve akşam vaktinde bu ayetlerin okunmasının fazileti hakkında Peygamber Efendimiz (asm) mealen şöyle buyururlar:

“Kim ki sabahleyin üç kere eûzü billahi’s-semîi’l-alîmi mine’ş-şeytani’r-racîm der ve Haşr Sûresinin sonundaki üç ayeti okursa, Allah o kimseye akşama kadar duâ ve istiğfar etmek üzere yetmiş bin melek vazifelendirir. O gün vadesi yetip ölürse şehit olarak vefat eder. Kim bu ayetleri akşamleyin okursa aynı mükâfat ve dereceye ulaşır.” (Tirmizî, Fedâilü'l-Kur'ân 22, Mevakıt 65; Müsned, 5/26)

İşte sabah ve akşam namazlarından sonra bu âyetleri okuduğumuz zaman, inşâallah bu mükâfata nail oluruz.

Öğle namazından sonra okuduğumuz “Lekad sadakallahü...” ile başlayan aşır ise Fetih Sûresinin son üç ayetidir. Müstakil olarak Fetih suresini okumanın faziletini bildiren hadisler mevcuttur.

Hz. Ömer’in (r.a.) rivayet ettiği bir hadiste mealen Peygamber Efendimiz (asm) şöyle buyurmaktadır:

“Bana bu gece öyle bir sure nâzil oldu ki, o sure bana, üzerine Güneş'in doğduğu bütün varlıklardan daha hayırlıdır.” buyurdu ve bundan sonra 'İnnâ fetahnâ leke...'yi okudu.” (Buhârî, Tefsîr, 48/1; Feżâʾilü’l-Ḳurʾân, 12; Müslim, Cihâd, 97).

Bazı kitaplarda rivayet edilen bir hadiste ise Peygamberimiz (asm) Fetih suresinin sonundaki ayeti kastederek, “Bunları okuyun ve Allah’tan hayır ve bereketini isteyiniz.” buyurmuştur.

İşte bu “aşır”ların faziletini bilen ulema, her namazdan sonra okuyarak bu sünnetin herkes tarafından tatbikini temin etmişlerdir. Bu aşırları okumak hem bir sünnetin yerine getirilmesi, hem de Kur’ânın sevap bakımından en faziletli kısımlarının okunmasıdır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü