Risalelerde nasıl bir esma-i ilahi sistematiği takip edilmiş; Kur'an'dan usul olarak nasıl yararlanılmıştır?
Değerli Kardeşimiz;
Kur’an önce isme işaret edecek bir temsil ve konuyu zikreder, sonra o temsil ve konuyu isimler ile fezleke eder. Risale-i Nurlar da üstad-ı ezelisi olan Kur’an’ı bu şekilde taklit ederek, önce kainattaki maddi icraatları tafsil ile zikrediyor, sonra bir isim ile onu fezleke edip müthiş bir tefekkür oluşturuyor. Üstad Hazretleri bu usul-u Kur’an’a şu şekilde işaret ediyor:
"BEŞİNCİ MEZİYET-İ CEZÂLET: Kur'ân, bazan tagayyüre maruz ve muhtelif keyfiyâta medar maddî cüz'iyatı zikreder. Onları hakaik-ı sabite suretine çevirmek için sabit, nuranî, küllî esmâ ile icmal eder, bağlar. Veyahut tefekküre ve ibrete teşvik eder bir fezleke ile hâtime verir. Birinci mananın misallerinden mesela;"
وَعَلَّمَ اٰدَمَ اْلاَسْمَاۤءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلٰۤئِكَةِ فَقَالَ اَنْبِؤُنِى بِاَسْمَاۤءِ هٰۤؤُلاَءِ اِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ - قَالوُا سُبْحَانَكَ لاَ عِلْمَ لَنَاۤ اِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَاۤ اِنَّكَ اَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
["Âdem'e bütün isimleri öğrettikten sonra eşyayı meleklere gösterdi. 'Eğer iddianızda doğru iseniz, bunların isimlerini bana söyleyin.' buyurdu. Melekler 'Seni her türlü noksandan tenzih ederiz, senin bize öğrettiğinden başka bilgimiz yoktur. Muhakkak ki Alîm ve Hakîm olan Sensin.' dediler." (Bakara, 2/31-32)]
"İşte, şu âyet, evvelâ 'Hazret-i Âdem'in hilâfet meselesinde melâikelere rüçhaniyetine medar, ilmi olduğu' olan bir hadise-i cüz'iyeyi zikreder. Sonra, o hadisede, melâikelerin Hazret-i Âdem'e karşı ilim noktasında hadise-i mağlûbiyetlerini zikreder."
"Sonra bu iki hadiseyi, iki ism-i küllî ile icmal ediyor -yani اَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ Yani, 'Alîm ve Hakîm Sen olduğun için Âdem'i talim ettin, bize galip oldu. Hakîm olduğun için bize istidadımıza göre veriyorsun, onun istidadına göre rüçhaniyet veriyorsun.'."(1)
Risale-i Nurlar adım adım Kur’an’ı taklit ve takip etmiş, onun feyzi ile müşkülleri çözmüştür.
(1) bk. Sözler, Yirmi Beşinci Söz, İkinci Şule.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
