Birinci Makam, Beşinci Burhan
İçerikler
-
"Eğer nihayetsiz mucizeleri ve hünerleri olan gizli bir zatın kalemi işlemezse, bu nakışları sair şuursuz sebeplere, kör tesadüfe, sağır tabiata verilse, o vakit, ya bu memleketin her bir taşı, her bir otu öyle muciznümâ nakkaş,.." İzah eder misiniz?
-
"Şecere-i hilkatin meyvesi olan insana ve kendi ağacının programını ve fihristesini taşıyan meyveye işarettir. Zira kalem-i kudret, âlemin kitab-ı kebirinde ne yazmışsa, icmalini mahiyet-i insaniyede yazmıştır…" Haşiyeyi izah eder misiniz?
-
"Her birisinde bütün sarayın nakışları var, bütün şehrin tanzimat kanunları var, bütün memleketin teşkilat programları var..." Devamıyla izah eder misiniz?
-
"Bütün sarayın nakışları, bütün şehrin tanzimat kanunları, bütün memleketin teşkilat programları" ifadeleri arasında ne gibi bir fark vardır?
-
"Demek bu nakışları yapmak, bütün memleketi yapmak kadar harikadır." İzah eder misiniz, neden böyledir?
-
"Öyle ise, her bir nakış, her bir sanat, o gizli zatın bir ilannamesidir, bir hatemidir." Buradaki "ilanname" ile "hatem" arasında bir münasebet var mıdır?
-
"Madem bir harf, kâtibini göstermeksizin olmaz. Sanatlı bir nakış, nakkaşını bildirmemek olmaz. Nasıl olur ki, bir harfte koca bir kitabı yazan, bir nakışta bin nakşı nakşeden nakkaş, kendi kitabıyla ve nakşıyla bilinmesin?" İzah eder misiniz?