"Kırktan bir çocuk ancak peder ve validesinin çok ehemmiyetli hizmet ve şefkatlerine mukabil mezkûr vaziyet-i ferzendâneyi gösterir." Aile planlaması yapmak doğru mu?
Değerli Kardeşimiz;
Buradaki bakış açısı itibariyle niyet çok mühimdir. Az çocuk yapmaktaki hedef "aç kalır, külfeti çok olur" gibi ehl-i dünyanın nokta-i nazarından olursa, o zaman bu yanlış olur. Ama "bu zaman çok tehlikeli, dini bir terbiye ve ahlak veremem" endişesi ile çocuk yapılmaz ise, bunda bir mahzur olmaz.
"Evleniniz, çoğalınız, çünkü ben kıyamet gününde sizin çokluğunuzla iftihar edeceğim."(1)
"Sevimli, doğuma müsait kadınlarla evlenin."(2).
Birinci hadis-i şerifin, mefhum-u muhalifi ile şunları hatırlattığı söylenebilir:
Şayet izdivaç ile Peygamber Efendimiz (asm)'in iftihar edeceği bir nesil hedeflenmemişse, o izdivaç ya da çoğalmanın hiçbir manası yoktur.
Evet, terörizme ya da sefahete bulaşmış, alnı secdesiz, vicdanı paslı, gözü kanlı bir nesil ile Peygamber Efendimiz (asm)'in iftihar etmeyeceği açıktır. O’nun, çoğalmasını istediği nesil, Allah indinde de makbul olan, O’nun rızasını kazanmaya teşne bulunan din-i mübini yaşayan ve yaşatan bir nesil olmalıdır.
Şayet şartlar ve muhit hayırlı bir nesle uygun olsa idi, az çocuk yapma düşüncesi hadîse muhalefet sayılabilirdi, ama şartlar bunun tersine olduğu için, bu zamanda ne kadar az çocuk olursa o kadar makbul olur, diye bir ruhsat çıkarılabilir, diye düşünüyoruz.
Evlenmede asıl gaye, Allah ve Rasûlünü hoşnut edecek bir neslin yetiştirilmesidir. Şayet mütedeyyin, dinine ve ahlakına sadık, ailesine sımsıkı bağlı bir nesli yetiştirme imkânı varsa, elbette çoğalmak güzeldir. Zira böyle bir neslin çoğalması ümmet-i Muhammed’in yüzünü güldürecektir. Ama aksi bir durumda, hüküm de aksi olur.
Dipnotlar:
(1) bk. Beyhakî, VII/81.
(2) bk. Ebu Davud, Nikah 2; İbn Mace, Nikah 1.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
Yorumlar
1. "Allah bir kula hayır dilediği zaman, onu çoluk-çocuk ve mal ile meşgul etmez.”(İhya, II/25) sözü, hadis değil, Hasan-ı Basrî'nin sözüdür.
2- “İki yüz senesinden sonra insanların en hayırlısı, zevcesi ve evladı olmamakla yükü hafif olanıdır."(İhya, II/24) hadisi alimler tarafından zayıf sayılmıştır.(bk. Zeynul-Irakî, Tahricu Ahadisi'l-İhya, -ihya ile birlikte).
3. "Ahir zamanda sizin en iyiniz, çoluk çocuğu olmayandır." anlamında bir hadis vardır. "Hafifü'l-haz" kelimesi, ahir zamandan bahseden hadis-i şeriflerde geçmektedir. Kıyamet günü hesabı kolay olacak olanlar için kullanılan bir tabirdir. Ancak bu rivayetin zayıf bir hadis olduğu ifade edilir. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, V. 252; Tirmizi, Zühd, 35; İbn Mace, Zühd, 4)
Hadiste geçen hafifü'l-haz kelimesinin anlamı mal ve çoluk çocuk yükü az olan kimse demektir. (İbnü'l- Esir, en Nihaye fi Garibi'l-Hadis)
4. Yine Gazalî’nin yer verdiği bir rivayette de şöyle denilmiştir: “İnsanlar üzerine öyle bir zaman gelecek ki, kişinin helaki eşinin, ebeveyninin ve evladının eliyle olacak. Onlar, onu fakirlikle suçlayacak ve gücünün üstünde yük yükleyecekler, o da dinini kaybedeceği işlere girecek ve helak olacaktır.” (İhya, a.g.y) Zeynu’l-Irakî bu hadisin de zayıf olduğunu söylemiştir. (Tahricu Ahadisi’l-İhya, a.g.y)