"Yazılarımı Tenzile bir tefsir olarak değil, belki tefsirin bazı vücuhuna bir nevi me'haz olarak,.." Buradaki "Tenzil" nedir?

Değerli Kardeşimiz;

Kur'an-ı Kerim'in çeşitli isimleri vardır. Bunlardan birisi de "inen, inmiş, indirilen" manalarına gelen, "Tenzil"dir. Burada Üstadımız'ın tenzilden kastettiği mana, Kur'an-ı Kerim'dir.

Zaten bu cümlede Üstadımız İşarat-ul İ'caz eserini anlatmaktadır. Bu eserin bir tefsirden ziyade, Kur'ana tefsir yazmak isteyen müfessirlere bir me’haz, numune ve yol gösterici mahiyetini taşıdığı ifade edilmektedir:

"Aynı zamanda zelzele-i kübra mahiyetinde olan maddî Birinci Harb-i Umumî ve o zelzele-i azîmenin âhirlerinde o mezkûr heyetin yuvalarını tahrip eden mânevî zelzele-i azîme meydana çıktı ki, öyle bir heyet-i âliye-i ilmiyeye ve böyle bir vazife yapmak için bütün kapılar kapandı. Ben de o noksan fehmimle eski Harb-i Umumîde fariza-i cihadda, avcı hattında ne kadar fırsat buldumsa kalbime tulû eden nükteleri yazıyordum."

"Derelerde, dağlarda hücum ederken kaydederdim. Fakat o acip ayrı ayrı hâletlerin tesiriyle çeşit çeşit olmasından, tashih ve ıslah edilmesine çok ihtiyaç varken, benim kalbim tebdil ve tağyirine razı olmadı. Çünkü, her dakika şehid olmaya hazırlandığımız için bir niyet-i hâlise ile yazılmış ki, o hâlet her vakit bulunmuyor. Ben de o yazılarımı Tenzile bir tefsir olarak değil, belki tefsirin bazı vücuhuna bir nevi me'haz olarak, ehl-i kemal olan ulema-i muhakkikinin enzarına arz ediyorum. Hakikaten benim şevkim, benim takatimin pek fevkinde bir noktaya sevk etti. Eğer ehl-i tahkik istihsan etseler, beni devama ve ileri gitmeye teşcî ve tergib ederler. "(1)

(1) bk. Emirdağ Lahikası-II, 72. Mektup.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü