Birinci Maksat "ene"den bahsedilerek elife benzetilmiştir. İkinci Maksat ise noktaya benzetilerek "zerre"ye işaret edilmektedir. İkinci Maksad’ın zerre ile münasebetinin hikmetleri nelerdir? Ene ve zerre konuları neden bir risalede işlenmiş olabilir?
Değerli Kardeşimiz;
Ene, ayna-misal ve vahid-i kıyasî ve âlet-i inkişaf ve mana-yı harfî gibi, manası kendinde olmayan fakat Allah’ın sıfat ve isimlerinin anlaşılmasına vesile olan bir âletttir.
Zerre de aynı şekilde harika yapısı, her şeyle ilim ve hikmet çerçevesinde münasebeti ve her şeyde mükemmel işleri görmesi cihetiyle, semavat ve arzın Halık’ı olan Allah’ın varlığını göstermesi, Kadîr, Alîm, Hakîm, Mutasarrıf, Mürebbi gibi isimlerini bildirmesi cihetiyle aynı risalede yer almıştır. Yani, "ene"nin dürbünüyle kâinatın ne olduğu ve ne vazife gördüğü Birinci Maksat'ta anlaşıldığı gibi, İkinci Maksat'ta zerrenin tahavvülü esnasındaki harika vazifeler görmesi ile de kâinatın ne olduğu ve ne vazife gördüğünün bildirilmesi bakımından aynı risalenin iki konusu olmuştur.
Nitekim Üstadımız Mesnevi-i Nuriye adlı esirinin Habbe bölümünde şöyle buyurur:
"Otuz seneden beri iki tâğut ile mücadelem vardır. Biri insandadır, diğeri âlemdedir. Biri ene’dir, diğeri tabiattır. Birinci tâğutu gayr-ı kastî, gölgevâri bir ayine gibi gördüm. Fakat o tâğutu kasten veya bizzat nazar-ı ehemmiyete alanlar, Nemrut ve Firavun olurlar."
"İkinci tâğut ise, onu İlâhî bir sanat, Rahmânî bir sıbğat, yani nakışlı bir boya şeklinde gördüm. Fakat gaflet nazarıyla bakılırsa, tabiat zannedilir ve maddiyunlarca bir ilah olur. Maahaza, o tabiat zannedilen şey, ilahi bir sanattır. Cenâb-ı Hakka hamd ve şükürler olsun ki, Kur’ân’ın feyziyle, mezkûr mücadelem her iki tâğutun ölümüyle ve her iki sanemin kırılmasıyla neticelendi."
Üstad Hazretleri Risale-i Nur’un fidanlığı hükmündeki bu risalede ene ve tabiat tağutlarıyla ömrü boyunca mücadele ettiğini ve Allah’ın yardımıyla ikisini alt ettiğini ilan etmiştir. Otuzuncu Söz'de de bu iki tağutu iki bölüm olarak bütün yönleriyle harika bir şekilde izah etmiştir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü