Fihristteki "payitaht-ı hükûmet" hangi manada kullanılmıştır?

Değerli Kardeşimiz;

"Yedinci Rica: Fâni dünyaya eblehane baki süsü veren ve payitaht-ı hükûmette görülen bina-yı evhamı altı cihetten çürütüp, dalaletten gelen müthiş zulmeti, nur-u Kur’an ve sırr-ı iman ile dağıtıp, biçare musibetzede ihtiyarları evham ve şübehat vâdilerinden çıkarıp sahil-i selâmete ve rahmet-i Rahmana yetiştiren mücahid bir ricadır."(1)

“Payitaht-ı hükûmet” tabiri burada ahiret alemi anlamında kullanılıyor. Dünya hayatı gelip geçici, kararsız ve devamı olmayan bir yerdir. Ama ahiret hayatı daimi, kararlı ve sürekliliği olan bir âlemdir.

Hükûmet terimi ile düşünüldüğünde başkent kavramı devlet ve hükûmetin bekasını, devamlılığını ve istiklalini temsil eder. Hükûmet burada Allah’ın rububiyetini simgeleyen bir ifade iken, payitaht da bu Rububiyetin devamlı ve kararlı bir şekilde tecelli edeceği ahireti simgelemektedir. Dünya harap olduktan sonra Allah’ın hükûmeti yani Rububiyeti kararlı, devamlı ve başkent niteliğinde olan ahirette devam edecektir.

İnsanın nefsi, şeytanı ve hevesleri fâni olan dünya hayatına beka süsü vererek, dünyayı asıl ve kararlı bir yurt gibi düşünüp asıl ve kararlı olan ahiret hayatından şüphe edebiliyor. Nur-u Kur’an ve sırr-ı iman ahiret hayatı hakkında beliren bu şüphe ve evhamları dağıtıp, çaresiz bir durumda olan musibetzede ihtiyarları evham ve şübehat vâdilerinden çıkarıp sahil-i selâmete ve rahmet-i Rahmana yetiştiriyor.

Bu inceliğe ayette şu şekilde işaret edilmektedir:

“(Oysa onların tek gerçek kabul ettikleri) bu dünya hayatı hakikatte sadece bir oyun ve eğlenceden ibarettir; ahiret yurduna gelince işte asıl hayat odur; keşke bunu bilselerdi!” (Ankebût, 29/64)

1) bk. Lem'alar, Fihrist, Yirmi Altıncı lem'a, Yedinci Rica.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü