"Keçi, koyun, öküz ile manda ve deve şekillerini almış. Çendan cismânî maddeleri yerde halk olunuyor; fakat nimetiyet sıfatı ve rahmetiyet mânâsı, maddesine tamamiyle galebe ettiğinden..." Bu ifadeleri izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

“... Sizin için erkekli dişili sekiz çift ehlî hayvan indirdi. Annelerinizin karnında sizi üç karanlık içinde, bir yaratılıştan diğerine çevirerek yaratıyor...”(Zümer, 39/6)

"Onun içindir ki, yağmura 'rahmet' nâmı verildiği gibi, bu mübârek hayvanlara da 'en’âm' nâmı verilmiş. Güya nasılki rahmet tecessüm etmiş, yağmur olmuş; öyle de nimet dahi tecessüm etmiş, keçi, koyun, öküz ile manda ve deve şekillerini almış. Çendan cismânî maddeleri yerde halk olunuyor; fakat nimetiyet sıfatı ve rahmetiyet mânâsı, maddesine tamamiyle galebe ettiğinden, اَنْزَلْنَا tâbiriyle, doğrudan doğruya bu mübârek hayvanları hazine-i rahmetin birer hediyesi olarak, Hâlik-ı Rahîm, yüksek mertebe-i rahmetinden ve mânevî, âli Cennetinden yeryüzüne indirmiş."(1)

Kur’ân'da geçen “en'am” kelimesi; keçi, koyun, öküz ve deve gibi mübarek hayvanlara verilen bir isimdir. Ayette ise bu en’amın yani keçi, koyun, öküz ve deve gibi mübarek hayvanların indirildiği ifade ediliyor. Hâlbuki bu mübarek hayvanlar gökten indirilmeden yerde yaratıldılar. Burada Üstad Hazretleri âyette ki “indirildi” ibaresinin manasını ve inceliklerini izah ediyor.

Evet keçi, koyun, öküz ve deve gibi mübarek hayvanlar, belki yerden yani topraktan ve bitkilerden yaratılmış olabilirler, ama bunların o muazzam nimet ve bereketleri İlâhî hazineden inen mücessem birer rahmettirler. Koyunun maddesi yani bedeni topraktan, ama onun insanlığa olan sayısız nimet ciheti İlâhî sofradan inip geliyor demektir. Koyunun nimet olma vasfı, madde olma vasfına galip geldiği için “indirildi” diye ifade edilmiştir.

(1) bk. Lem'alar, Yirmi Sekizinci Lem'a, Yirmi Altıncı Nükte.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü