"Kısa bir zamandaki küfre mukabil, hadsiz bir zaman cehennemde hapis nasıl adalet olur?" Bu konu geçmişte gündeme gelmiş miydi, cevabı izah edip, hesabı biraz açar mısınız?

Değerli Kardeşimiz;

Her dönemin kendine has şartları ve fikri bir altyapısı vardır. Abdulkadir Geylanî, İmam Rabbanî gibi büyük zatların dönemlerinde fen ve felsefeden gelen bu gibi sorular ya yoktu ya da çok azdı. O zamanda daha ziyade nefsin terbiyesi ve tezkiyesi esası üzerine eserler yazılırdı. Zira o dönemlerde imanlar sağlam idi, ekser insanlar ibadetlerini yapıyordu. O dönem insanları, daha çok fıkha dair meseleler üzerinde durmuş ve onlara kafa yormuşlar. Âlemlerine böyle felsefi sorular ve şüpheler pek uğramamış. Bu yüzden, ehil olan âlimler de eserlerinde o gibi konuları yazmamışlar. Yoksa o zatlar bu gibi konulara kafa yormamışlar, demek yanlış olur.

Malumdur ki, her mevsimin meyvesi ve sebzesi farklıdır. Elbette inkârcı bir asrın reçetesi ve meyvesi de fıkhi meseleler değil, imanın esasına ve köküne dair konulardır.

"Ben tahmin ediyorum ki, eğer Şeyh Abdülkàdir Geylânî (r.a.) ve Şah-ı Nakşibend (r.a.) ve İmam-ı Rabbânî (r.a.) gibi zâtlar bu zamanda olsaydılar, bütün himmetlerini, hakaik-i imaniyenin ve akaid-i İslâmiyenin takviyesine sarf edeceklerdi..." (bk. Mektubat, Beşinci Mektup)

İmandaki zerre kadar bir şüphe, ebedî saadetin felaketine sebep olur. İman hem dünya hayatının hem de ahiret hayatının bir vesikası ve senedi gibidir. Öyle ise bir insan için en mühim vazife, imanı sağlam ve sarsılmaz bir hale getirmektir. Bütün İslam âlimlerinin ilk ve esas gayesi bu olmuştur. Ama bu bazı zaman dilimlerinde daha da bir ehemmiyet kesbetmiştir. Bilhassa fen ve felsefeden beslenen inkârcı ve maddeci düşünce, bu zamanda çok insanların imanını zedelemekte ve itikadını bozmaktadır.

İslam ağacının kökü imandır, dal ve budakları ise ibadet ve güzel ahlaktır. Bu zamanda küfür, İslam ağacının kökü olan imana saldırıyor, onu bozmaya çalışıyor. Böyle bir vaziyette Şah-ı Geylanî, İmam-ı Rabbanî, İmam-ı Gazzalî gibi manevî hekimler bulunsa idiler, onlar da bütün himmetlerini ve gayretlerini aynı Üstad Hazretleri gibi imanın takviye ve kuvvetlendirilmesine sarf edeceklerdi.

Her türlü menfi cereyanların, imansızlığın ve sefahet ateşinin her tarafı kasıp kavurduğu bu helaket ve felaket asrının acısını kalbinin en derininde hisseden ve bütün vaktini iman ve Kur’ân hizmetine vakfeden Üstad Hazretleri bu manzarayı şöyle dile getiriyor:

"Karşımda müthiş bir yangın var. Alevleri göklere yükseliyor, içinde evladım yanıyor, imanım tutuşmuş yanıyor. O yangını söndürmeğe, imanımı kurtarmağa koşuyorum." (Tarihçe-i Hayat, Isparta Hayatı)

Küfür, nihayetsiz bir cinayet hükmündedir. Zira bütün kâinat ve içindeki her varlık Allah’ı hamd ile tesbih edip, onun varlığını ve birliğini ilan ederken, insan küfür ve şirk ile bütün kâinatın ve içindeki mahlukatın hukukuna zulmetmiş ve azim bir cinayet işlemiş oluyor.

Küfürde olanlar; âlemin her şeyini, bütün faaliyetlerini, sayısız hikmetlerini, o güzel neticelerini ve kemalatını faydasız, gayesiz ve abes görmektedirler. Ayrıca küfür ve isyan; bütün bir kâinatı tahkir etmek, kıymetsiz ve manasız görmektir. Bütün mahlukatın hakikatleri esmâ-i İlahiyeye istinat ettiğinden, mahlukata yapılan bu tahkir esmâ-i İlahiyeyi de tezyif mânâsı taşır. Yani o mükemmel tecellileri ehemmiyetsiz görür, dikkate almaz, düşünmeye değer bulmaz. Bu ise, o esmâya karşı büyük bir cinayettir.

Küfre giren kişi; Allah’ı tesbih eden varlıkları kendi isyanına ortak eder, küfür ve isyan yoluna onların yardımlarıyla girer. Bu ise o varlıklara büyük bir hakarettir.

Küfür, Cenab-ı Hakk’ın zat, sıfat ve şuunatını inkârdır. Cenab-ı Hakk'ın varlığına ve birliğine delil olan bütün mahlukatı, sonsuz nimetleri, lütuf ve ikramları inkârdır. Mahlûkatın şeref, izzet ve haysiyetine tecavüzdür. Âlemin kemalatını, şerefini, vahdaniyete olan delailini tekziptir. Cinayeti azim olan böyle bir insanı, Cenab-ı Hakk’ın ebedî cehenneme atması gayet hikmetlidir ve adalettir.

Şer ve tahrip, neticesi itibari ile büyük bir yıkım ve büyük bir zulümdür. Bu büyük yıkım ve zulme sebep olan da büyük bir neticenin oluşmasına sebebiyet vermiş oluyor.

Üstad Hazretleri bu hususu şöyle izah ediyor:

"S. Bir kâfirin masiyet-i küfriyesi, mahduttur, kısa bir zamanı işgal ediyor. Ebedî ve gayr-ı mütenahi bir ceza ile tecziyesi adalet-i İlahiyeye uygun olmadığı gibi, hikmet-i ezeliyeye de muvafık değildir; merhamet-i İlahiye müsaade etmez."

"C. O kâfirin cezası gayr-ı mütenahi olduğu teslim edildiği takdirde, kısa bir zamanda irtikâp edilen o mâsiyet-i küfriyenin, gayr-ı mütenahi bir cinayet olduğu altı cihetle sabittir:"

"Birincisi: Küfür üzerine ölen bir kâfir, ebedî bir ömürle yaşayacak olursa, o gayr-ı mütenahi ömrünü behemehal küfürle geçireceği şüphesizdir. Çünkü kâfirin cevher-i ruhu bozulmuştur. Bu itibarla, o bozulmuş olan kalbin gayr-ı mütenahi bir cinayete istidadı vardır. Binaenaleyh, ebedî cezası, adalete muhalif değildir."

"İkincisi: O kâfirin masiyeti mütenahi bir zamanda ise de gayr-ı mütenahi olan umum kâinatın, vahdaniyete olan şehadetlerine gayr-ı mütenahi bir cinayettir."

"Üçüncüsü: Küfür, gayr-ı mütenahi nimetlere küfran olduğundan, gayr-ı mütenahi bir cinayettir."

"Dördüncüsü: Küfür, gayr-ı mütenahi olan zat ve sıfât-ı İlâhiyeye cinayettir."

"Beşincisi: İnsanın vicdanı, zâhiren mütenahi ise de batınen ebede bakıyor ve ebedî istiyor. Bu itibarla, gayr-ı mütenahi hükmünde olan o vicdan, küfürle mülevves olarak mahvolur, gider."

"Altıncısı: Zıt, zıddına muânid ise de çok hususlarda mümasil olur. Binaenaleyh iman, lezaiz-i ebediyeyi ismar ettiği gibi, küfür de âlâm-ı elîmeyi ve ebediyeyi âhirette intaç etmesi, şe'nindendir."

"Bu altı cihetten çıkan netice ve gayr-ı mütenahi olan bir ceza, gayr-ı mütenahi bir cinayete karşı ayn-ı adalettir." (İşârâtü'l-İ'câz, Bakara Sûresi, Âyet: 7)

"Madem küfür hadsiz hukuka bir tecavüzdür; elbette hadsiz bir cinayettir. Öyle ise hadsiz bir azaba müstehak eder. Madem bir dakika katl, on beş sene cezada (sekiz milyona yakın dakikada) hapis azabını çekmesini adalet-i beşeriye kabul edip maslahata ve hukuk-u âmmeye muvafık görür. Elbette bir küfür bin katl kadar olması cihetiyle, bir dakika küfr-ü mutlak, sekiz milyara yakın dakikalarda azap çekmesi, o kanun-u adalete muvafık geliyor. Bir sene ömrünü o küfürde geçiren, iki (2) trilyon sekiz yüz seksen (880) milyara yakın dakikada azaba müstehak ve خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا sırrına mazhar olur." (Şualar, On Birinci Şuâ, Sekizinci Meselenin bir Hülâsası)

"Sual: Kısa bir zamandaki küfre mukabil, hadsiz bir zaman Cehennemde hapis nasıl adalet olur?

Elcevap: Sene 365 gün hesabıyla, bir dakikada katl, yedi (7) milyon sekiz yüz seksen dört (884) bin dakika hapis iktizası kanun-u adalet iken, bir dakika küfür bin katl hükmünde olduğundan, yirmi sene ömrünü küfürle geçiren ve küfürle ölen bir adam, kanun-u adaletle, elli yedi (57) trilyon iki yüz bir (201) milyar iki yüz (200) milyon sene, beşerin kanun-u adaletiyle hapse müstehak olur. Elbette فِيهَآ اَبَدًا adalet-i İlahi ile veçh-i muvafakati bundan anlaşılıyor." (Lem'alar, Yirmi Sekizinci Lem'a, On Dokuzuncu Nükte)

Yukarıda Üstad'ımız kâfirin ebedî cehennemde kalmasının tam adalet olduğunu altı cihetle izah ve ispat etmişti. Burada konuya bir haşiye nevinden, beşerin adaletiyle de mesele matematik olarak tahlil edilmiş ve yaklaşık elli yedi trilyon senelik bir hapis cezası hesaplanmıştır. Fakat yapılan tahkik neticesinde bu hesabın tutmadığı görülmüştür. Şöyle ki:

Bir dakikada katl: 7.884.000 (dakika olarak)
Bir saatte: 7.884.000 X 60 = 473.040.000 (dakika olarak)
Bir günde: 473.040.000 X 24 = 11.352.960.000 (dakika olarak)
Bir senede: 11.352.960.000 X 365 = 4.143.830.400.000 (dakika olarak)
20 senede: 4.143.830.400.000 X 20 = 82.876.608.000.000 (dakika olarak)
Küfür 1.000 (bin) katl hükmünde olduğundan 82.876.608.000.000 X 1000 = 82.876.608.000.000.000 (dakika olarak)
82.876.608.000.000.000 / 1440 = 57.553.200.000.000 (gün olarak, - Üstadın verdiği hesap sene için değil gün için az farkla tutuyor.)
57.553.200.000.000 / 365 = 157.680.000.000 (sene olarak)

İkinci hesap şekli:

1 dk. katl = 15 sene hapis

1 dk. küfür 1000 katl hükmündedir: 15 X 1000 = 15.000 sene

1 saat küfür : 15.000 X 60 = 900.000 sene

1 gün küfür : 900.000 X 24 = 21.600.000 sene

1 sene küfür : 21.600.000 X 7.884.000.000 sene

20 sene küfür : 7.884.000.000 X 24 = 157.680.000.000 ( 157 milyar 680 milyon sene )

Bu farkın sebebi ne olabilir diye müzakere yapıldığında birkaç noktanın olabilme ihtimalinin olabileceği kanaatine vardık. Bunlar:

1. Müstensihlerin hatası olabilir.
2. Çok yazarın yakındığı matbaa hatası olabilir.
3. Üstad'ımız hesap yaparken, elinde hesap makinesi veya kâğıt kalem olmadan hafızasından yapardı. Burada beşeriyetten kaynaklanan bir hesap hatası da olabilir.

4. Aslında bu gibi hesap işleri maksadı pekiştirmek içindir. Hatalı bile olsa, aslında anlatılmak istenen manadır. Yani bir kafirin kısa bir zamandaki küfrüne karşılık ebediyen cehennemde yanmasının adalete - insanların verdikleri ceza açısından da - uygun olduğunu ispat etmektir. Bu noktada elli milyar ile elli trilyon fark etmez. Neticede bir kafirin ebedi bir hayatta cehennemde kalacağı ortaya çıkar ve bu sonuç muhakkaktır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü