"Rabbimizi bize tarif eden üç büyük külli muarrif var..." Burada geçen "külli" ifadesini nasıl anlamalıyız?

Değerli Kardeşimiz;

Muarrif “Allah’ı tanıtan, bildiren” demektir. İnsana küllî marifet dersi veren üç büyük muarrif vardır; kâinat, Resulullah (asm) ve Kur’ân-ı Azimüşşan.

Kâinatın küllî muarrif olması, hem her bir cüzüyle hem de topyekun bütün sistemleriyle Allah’ı tanıtması, onun varlğına, birliğine, esmâsına ve sıfatlarına ayna olması cihetiyledir. Yıldızlar direksiz durmalarıyla, gezegenler birbirine çarpmadan muntazam hareket etmeleriyle Allah’ın kudretini tanıttığı gibi, meyveler ve sebzeler de bütün canlıların rızık ihtiyaçlarını mükemmel olarak karşılamalarıyla onun rezzakiyetini ve sonsuz rahmetini tanıttırır ve bildirirler.

Bütün gözler ve kulaklar alemi Allah’ın Basir ve Semi’ isimlerini, bütün çekirdekler alemi onun hafiziyetini ve fettahiyetini ilan ederler. Kısacası bu kâinat, mahiyetleri birbirinden farklı olan bütün isimlerin tecellilerini birlikte göstermekle Allah’ı küllî manada tanıtır ve bildirir.

Hâtemü’l-Enbiyâ Aleyhissalâtü Vesselâm ve Kur’ân-ı Azîmüşşan da Cenab-ı Hakk’ı bütün isim ve sıfatlarıyla tanıtmaları, bütün emir ve yasaklarını beyan ve izah etmeleri cihetiyle büyük ve küllî iki muarrif olmuşlardır.

Hz. Peygamber (asm) kâinat kitabının “Âyetü'l-Kürsi'sidir.” Kur’ân’daki Âyetü'l-Kürsi baştan sona kadar Allah’ı tanıttığı gibi, kâinatın âyet-el kürsisi olan Hz. Peygamber (asm) de hayatı boyunca Kur’ân-ı Kerim vasıtasıyla bütün insanlara Allah’ı tanıtmış, kâinat kitabının ve ondaki hadisatın nasıl okunacağını ders vermiştir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü